«Μόρφωση θα πει Ελευθερία. Αν ψάχνετε ένα κίνητρο για να μορφωθείτε, λοιπόν, θα σας έλεγα να το κάνετε για να ζήσετε ελεύθεροι!»
Το διάβασμα ως χαρά και απόλαυση σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας
Ως πότε θα διαβάζω; Γιατί να διαβάζω; Γιατί να πάω σχολείο; Πόσες φορές καθηγητές και γονείς, και όχι μόνο, δεν έχουν έρθει αντιμέτωποι με αυτές τις ερωτήσεις, προσπαθώντας να βρουν τις κατάλληλες απαντήσεις για να δώσουν στα παιδιά τους; Συνήθως τα παιδιά δεν ικανοποιούνται από τις απαντήσεις τους και δεν πείθονται για την αναγκαιότητα του διαβάσματος και της μόρφωσης, καθώς οι απαντήσεις, όπως π.χ. «Για να πάρεις πτυχίο» ή «Για να βρεις δουλειά», δε μιλούν στην καρδιά των παιδιών και των εφήβων. Τα παιδιά δεν ικανοποιούνται με απαντήσεις χρηστικού και ωφελιμιστικού χαρακτήρα. Το διάβασμα και γενικότερα η μελέτη γίνεται χαρακτηριστικό γνώρισμα κάποιου από τη στιγμή που θα το θελήσει ο ίδιος, θα το απολαμβάνει και θα νιώθει όλες τις χαρές και ωφέλειες που απορρέουν από αυτό. Δε γίνεται να επιβληθεί σε κάποιον χωρίς τη βαθιά επιθυμία και θέλησή του. Ακόμη και αν γίνει αυτό, θα κρατήσει για πολύ λίγο και δεν θα έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Η Μαρίνα Ψιλούτσικου, διδάσκουσα στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών από το 2002, με το βιβλίο της αυτό, που απευθύνεται σε μαθητές, φοιτητές, γονείς, εκπαιδευτικούς και γενικότερα σε όποιον αγαπάει το διάβασμα ή θέλει να το αγαπήσει, προτείνει τρόπους για το πώς θα μετατρέψουμε τη μάθηση από καταναγκαστικό έργο σε χαρά και δημιουργία. Είναι ένας πολύτιμος οδηγός, ιδίως για τους μαθητές.
Καταρχάς τονίζει τα οφέλη της μόρφωσης, την οποία διαχωρίζει από την εκπαίδευση. Το δώρο της μόρφωσης, όπως η ίδια αναφέρει στο βιβλίο της, είναι η δυνατότητα να αντιλαμβανόμαστε αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, να καταλαβαίνουμε πότε κάποιος μας κοροϊδεύει ή μας λέει ψέματα. Πάνω απ’ όλα να μην χρειαζόμαστε κανέναν να μας πει τι να κάνουμε. Το δώρο της μόρφωσης είναι η κριτική σκέψη. Και αυτή τη χρειαζόμαστε όλοι μας για να αποφασίζουμε για τη ζωή μας όπως μας αρμόζει καλύτερα.
Η συγγραφέας παραμένοντας, όπως η ίδια δηλώνει, πάντα μαθήτρια, χρησιμοποιεί σε απλό λόγο μαζί με τη θεωρία παραδείγματα από την πολύχρονη εμπειρία της στα θρανία, έτσι ώστε να επιβεβαιώσει με αυτά την αλήθεια των συμπερασμάτων της, βοηθώντας τους αναγνώστες να κατανοήσουν σε βάθος τη σκέψη της και να επωφεληθούν από αυτήν. Τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγει για τον τρόπο που πρέπει να αντιμετωπίζουμε το διάβασμα, τη μελέτη, τα βιβλία, το σχολείο, τη μόρφωση είναι πολύτιμα καθώς είναι απαυγάσματα της δικής της προσωπικής εμπειρίας και του στοχασμού γύρω από αυτά.
Ένα από τα σημαντικότερα συμπεράσματα στα οποία καταλήγει και πρέπει όλοι μας ανεξαιρέτως να κατανοήσουμε, είναι ότι τίποτα δεν είναι χρήσιμο ή άχρηστο εξ ορισμού. Πρέπει να μάθουμε να ζητάμε και να παίρνουμε απ’ το καθετί και απ’ τον καθένα αυτό που μπορεί να μας δώσει.