«Περπάτησα στο όνομα της περιπλάνησης»

Γεννημένος στον Καναδά αλλά μεγαλωμένος στις Η.Π.Α. όπου η ποίησή του χαίρει αναγνώρισης από κοινό και κριτικούς ενώ είναι λιγότερο γνωστός στην Ευρώπη, ο βραβευμένος με Πούλιτζερ Μαρκ Στραντ (1934-2014) είναι ένας ποιητής που αναδύθηκε από την τόσο γόνιμη καλλιτεχνικά μήτρα της δεκαετίας του ’60. Η ποιήτρια και θεατρολόγος Ασημίνα Ξηρογιάννη έκανε την επιλογή και τη μετάφραση των ποιημάτων του, έργο μελέτης και αγάπης αρκετών χρόνων, και τον συστήνει με την παρούσα ανθολόγηση στο ελληνικό κοινό. Επιπλέον, το επίμετρο της μεταφράστριας μάς διαφωτίζει με στοιχεία της βιογραφίας του και της ποιητικής του.

Διαβάζοντας τα εξαιρετικά ποιήματα της συλλογής, σε πολύ καλή μετάφραση που διατηρεί πλήρως την ποιητική τού δημιουργού τους, συνάντησα στις σελίδες της έναν ποιητή που χρησιμοποιεί αντιθέσεις αλλά και διαφορετικά «υλικά» για να μιλήσει για τα μεγάλα και τα μικρά του ανθρώπινου βίου: Ρεαλισμός αλλά και σουρεαλισμός της καθημερινής ζωής με την αποδόμηση της πραγματικότητας, συναίσθημα (με μέτρο είναι η αλήθεια, δεν είναι ποιητής του πάθους) αλλά και η αποστασιοποίηση του παρατηρητή ή πιο σωστά του περιπλανώμενου μέσα στη ροή της ζωής, υπαρξιακά ερωτήματα αλλά και φωτογραφικές σχεδόν αποτυπώσεις, μέσα από τον «φακό» του ποιητή πάντα, προσωπικών στιγμών, από εκείνες που χτίζουν ή γκρεμίζουν τη ζωή μας.

Πρόκειται, κατά την εκτίμησή μου, για ποίηση «βραδείας καύσεως», που όσο περισσότερο τη διαβάζεις τόσα περισσότερα αφουγκράζεσαι, ποίηση χαμηλών τόνων αλλά μεγάλου ψυχολογικού βάθους σε ορισμένα σημεία, που αναδεικνύει μοναδικά την κοινωνική διάσταση της εσωτερικής ζωής, όπως επισημαίνει στον πρόλογό του ο Αναστάσης Βιστωνίτης. Ο Μαρκ Στραντ δεν κραυγάζει τις ερωτήσεις του για την ύπαρξη, τους πόνους και τις χαρές του, την έμπνευσή του: τα σιγοτραγουδά, σαν κάποιος που περνάει αργά το βράδυ από τον δρόμο μας τραγουδώντας και η φωνή του φτάνει σε εμάς καθαρή μα απαλή, από ένα ανοιχτό παράθυρο.

Κλείνοντας, λίγοι στίχοι από το ποίημα «Μάνα και γιος»:

«Αν το φεγγάρι μπορούσε να μιλήσει, τι θα έλεγε;

Αν το φεγγάρι μπορούσε να μιλήσει,

θα παρέμενε σιωπηλό».