«Τίποτα δεν είναι πιο απατηλό από ένα εμφανές γεγονός»
(σελ. 11)
Ο Σέρλοκ Χολμς αποτελεί ίσως τον πιο εμβληματικό ήρωα της αστυνομικής λογοτεχνίας: είναι διαχρονικός, ιστορίες του έχουν μεταφερθεί στη μικρή και τη μεγάλη οθόνη, τα βιβλία του κυκλοφορούν σε αναρίθμητες εκδόσεις. Κυρίως, όμως, πρόκειται για μια φυσιογνωμία που όμοιά της δεν έχει εμφανιστεί στα λογοτεχνικά δρώμενα εδώ κι ενάμιση αιώνα περίπου – κατά την εκτίμησή μου μόνον ο Ηρακλής Πουαρό της Αγκάθα Κρίστι προσεγγίζει τρόπον τινά τον Σέρλοκ Χολμς.
Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνονται δώδεκα ιστορίες που διαδραματίζονται στο βικτοριανό Λονδίνο –και στα περίχωρα– όπου ο Χολμς αναλαμβάνει υποθέσεις που διεγείρουν το μυαλό του και κεντρίζουν την προσοχή του. Στην πρώτη ιστορία ο επικείμενος γάμος του βασιλιά της Βοημίας απειλείται από μια φωτογραφία που κατέχει η πρώην ερωμένη του. Στη δεύτερη, ένα μυστήριο κρύβεται πίσω από μια οργάνωση κι ένα καλά καμουφλαρισμένο έγκλημα. Στην τρίτη ιστορία εξαφανίζεται ο αρραβωνιαστικός μιας γυναίκας την ημέρα του γάμου τους. Στην τέταρτη, ένας άντρας δολοφονείται, ενώ ως βασικός ύποπτος θεωρείται ο γιος του. Στην πέμπτη, μια οικογένεια απειλείται από επιστολές που περιέχουν κουκούτσια πορτοκαλιού. Στην έκτη ιστορία ένας άντρας εξαφανίζεται ξαφνικά σε μια κακόφημη συνοικία.
Στην έβδομη ιστορία ένα ρουμπίνι μεγάλης αξίας χάνεται από το δωμάτιο μιας κόμισσας. Στην όγδοη, μια κοπέλα στοιχειώνεται από τον θάνατο της δίδυμης αδερφής της. Στην ένατη, ένας νεαρός υδραυλικός θα δεχθεί μια γενναιόδωρη πρόταση εργασίας που θα θέσει τη ζωή του σε κίνδυνο. Η εξαφάνιση μιας πλούσιας κοπέλας μετά την τελετή του γάμου της μ’ έναν Βρετανό αριστοκράτη αποτελεί την υπόθεση της δέκατης ιστορίας. Στην ενδέκατη, ένας τραπεζίτης χάνει τα πετράδια από ένα σημαντικό κειμήλιο. Και τέλος, στη δωδέκατη ιστορία, μια νεαρή γκουβερνάντα προσλαμβάνεται από μια περίεργη οικογένεια.
Κατά τη γνωστή τεχνική του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, η αφήγηση στις ιστορίες του Σέρλοκ Χολμς γίνεται από τον στενό συνεργάτη του γιατρό Τζον Γουάτσον σε πρώτο πρόσωπο. Η βικτοριανή ατμόσφαιρα των ιστοριών ενισχύει το μυστήριο των υποθέσεων, ενώ οι χαρακτήρες, λόγω και της μικρής έκτασης του κάθε κειμένου, αποκαλύπτονται μέσω των διαλόγων και σε όσα αφορούν την κάθε υπόθεση. Ο αναγνώστης βλέπει το νήμα του μυστηρίου να ξετυλίγεται όπως αποκαλύπτεται και στον ίδιο τον Γουάτσον, που ως συνεργάτης του Σέρλοκ ζει από κοντά, παρατηρεί και καταγράφει κάθε υπόθεση από την αρχή μέχρι το τέλος της, ακόμα κι όταν ο Τζον φεύγει από τη Μπέικερ Στριτ για να ζήσει σε άλλο σπίτι μαζί με τη σύζυγό του.
Το ενδιαφέρον γύρω από τον λογοτεχνικό ήρωα του σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ ανανεώθηκε προσφάτως από τις ταινίες του Guy Ritchie, αλλά και από τηλεοπτικές σειρές, πρωτίστως από την αγγλική εκδοχή του BBC και δευτερευόντως από την αμερικανική, αν και δε χάνεται ποτέ το ενδιαφέρον να διαβάζει κάποιος τις ιστορίες του σπουδαίου Σέρλοκ. Παντού και πάντοτε!