Αγώνας για το δικαίωμα στη ζωή και την αγάπη

Και οι έσχατοι έσονται πρώτοι

Κατά Ματθαίον

Μια δάντεια νύχτα του 1813, σε μια πόλη της Βόρειας Ευρώπης, το παιδί μιας πόρνης γεννιέται – παιδί; Αν κρίνει κανείς από τις τραγικές παραμορφώσεις του κορμιού του, θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει τέρας, ένα πλάσμα καταδικασμένο ήδη από τη φύση και ακόμα περισσότερο από τους ανθρώπους που το αντικρίζουν, να πάρει μόλις μερικές ανάσες κι έπειτα να πεθάνει, γλυτώνοντας από έναν μαρτυρικό βίο.

Αλλά το νεογέννητο, δύσμορφο και κωφάλαλο αγοράκι θέλει να ζήσει – γαντζώνεται απ’ τη ζωή και πολεμά με νύχια και με δόντια να κρατηθεί απ’ αυτήν. Το ίδιο εκείνο βράδυ, σ’ ένα διπλανό δωμάτιο του πορνείου, ένα ακόμα παιδί γεννιέται – ένα υγιές κοριτσάκι, με ομορφιά αγγελική. Τα δύο αυτά πλάσματα, τόσο ακραία διαφορετικά και ταυτόχρονα ενωμένα από τη μοίρα, μεγαλώνουν μαζί αγαπώντας και φροντίζοντας το ένα το άλλο, ώσπου θα χωριστούν στα δώδεκά τους χρόνια. Και το έπος της αναζήτησης από τον τερατόμορφο Ερκίλ της αγαπημένης του Ενριέτε, αρχίζει…

Κι επειδή κάθε πλάσμα έχει το δικό του πεπρωμένο και η φύση δεν αφήνει κανένα από τα παιδιά της απροστάτευτο, αλλά δίνει σε όλα τα μέσα για να επιβιώσουν, ο Ερκίλ έχει την ικανότητα να διαβάζει τις σκέψεις των άλλων και να επηρεάζει το μυαλό τους – εξαιτίας αυτού του χαρίσματος θα βασανιστεί από την Ιερά Εξέταση, θα δουλέψει σε τσίρκο, θα διασκεδάσει την ανία πλούσιων αστών που τον επιδεικνύουν στα σαλόνια τους. Και σε κάθε μυαλό στο οποίο μπαίνει αναζητά την εικόνα της Ενριέτε, ώστε να εντοπίσει τα ίχνη της. Θα τη συναντήσει και πάλι, για να τη χάσει ξανά, οριστικά – και τότε το χάρισμά του γίνεται όπλο μίσους και εκδίκησης. Όμως, όποιον η αγάπη κερδίσει τον έχει κερδίσει για πάντα: ο Ερκίλ θα βρει τελικά ένα δρόμο στη ζωή, για την οποία τόσο αγωνίστηκε από την πρώτη του ανάσα.

”Ο άγγελος και το τέρας”, που έγινε bestseller στη Σουηδία, είναι ένα ιστορικό κατά βάση μυθιστόρημα που ακολουθεί τη σχολή των μεγάλων Λατίνων συγγραφέων όπως ο Μάρκες, ενώ θυμίζει αρκετά και το ”Άρωμα” του Πάτρικ Ζίσκιντ. Πολυπρόσωπο και πολυεπίπεδο, σκοτεινό αλλά και την ίδια στιγμή αισιόδοξο, συνδυάζει το βασικό του θέμα -μια παράξενη, αδιέξοδη και τραγική ερωτική σχέση-, με την ιστορία, τη θεολογία, την ψυχολογία, αλλά και ζητήματα ειδικού ενδιαφέροντος όπως η διαμόρφωση της νοηματικής γλώσσας των κωφαλάλων και το φαινόμενο της τηλεπάθειας.

Η γραφή του συγγραφέα είναι πυκνή και σε αρκετά σημεία -με κορυφαίο το κομμάτι της εκδίκησης του Ερκίλ-, σχεδόν καθηλώνει τον αναγνώστη με τη δύναμή της, ενώ η γλώσσα του κειμένου, σε πολύ καλή απόδοση στα ελληνικά, είναι γεμάτη ακραίες εικόνες, άλλοτε φρίκης και σκληρότητας και άλλοτε γεμάτες ομορφιά και λυρισμό – άλλωστε τόσο η μουσική όσο και η ποίηση διατρέχουν το βιβλίο. Συμπερασματικά, ένα πλούσιο και ”χορταστικό” μυθιστόρημα, όπου μυθοπλασία και ιστορία συνδυάζονται με τον καλύτερο τρόπο και ταυτόχρονα μια από τις πιο συγκινητικές ιστορίες αγάπης της σύγχρονης λογοτεχνίας…