Η «Κόλλα» του Ίρβιν Γουέλς διαπνέεται από την ίδια ατμόσφαιρα του εμβληματικού «Trainspotting», του πρώτου του βιβλίου που διακρίθηκε και τον έκανε διάσημο. Η άγρια ορμητικότητα και η πιο κοφτή, αποσπασματική δομή του Trainspotting έχει αντικατασταθεί εδώ από ένα πιο συμβατικό, προσεκτικά δομημένο μυθιστόρημα, όμως τα βασικά θέματα φαίνεται να παραμένουν τα ίδια: οι εργατικές συνοικίες του Εδιμβούργου, απ’ όπου ξεκινούν όλα, και οι τέσσερις φίλοι που είναι έτοιμοι να ρουφήξουν τη ζωή μέχρι το τέλος, με τον ηθικό τους κώδικα να σφυρηλατείται στον δρόμο: στα γήπεδα, στα νυχτερινά κλαμπ, σε μια ζωή που κυριαρχείται από το ποτό, τα ναρκωτικά και το απερίσκεπτο ξόδεμα των δυνάμεων και των δυνατοτήτων.

Κόλλα είναι εκείνο το απροσδιόριστο στοιχείο που κρατά τους τέσσερις φίλους μαζί, ενωμένους σε όλα τα στάδια της ζωής τους, καθώς τους παρακολουθούμε να μεγαλώνουν, από μικρά παιδιά τη δεκαετία του ’70, εφήβους τη δεκαετία του ’80, νεαρούς το ’90 και μέχρι λίγο πριν από τα σαράντα με την είσοδο της νέας χιλιετίας.  Καθώς ανδρώνονται στις λαϊκές συνοικίες του Εδιμβούργου, παίζοντας ξύλο όπως όλοι οι ταραξίες χούλιγκαν των τοπικών ομάδων, θα ακολουθήσουν παράλληλες πορείες. Ο Καρλ Γιούαρτ θα κληρονομήσει από τον πατέρα του την αγάπη για τη μουσική και το πάθος για τις γυναίκες, θα γίνει ντι-τζέι με το όνομα N-SIGN και θα εθιστεί στην έκσταση και την κοκαΐνη. Ο Μπίλι Μπίρελ θα γίνει επαγγελματίας μποξέρ, θα γνωρίσει την επιτυχία συνεργαζόμενος με γκάγκστερ και θα κατασταλάξει ως ιδιοκτήτης ενός φημισμένου μπαρ. Η κύρια απασχόληση του Τέρι Λόουσον θα είναι τα ποτά και το σεξ, χωρίς να μπορέσει να μείνει ποτέ σε κάποια δουλειά, ενώ ο πιο χαμένος απ’ όλους είναι ο Άντριου Γκάλογουει, ο «Γκάλι», που φαίνεται να βασανίζεται από την κληρονομιά του εγκληματία πατέρα του, θα κολλήσει AIDS και θα οδηγηθεί στην αυτοκτονία.

Παρακολουθώντας από πολύ κοντά τις ζωές των ηρώων του, δίνοντας ίσο χρόνο στον καθένα για να αναπτύξει τα ιδιαίτερα γνωρίσματά του, ο Γουέλς πειραματίζεται με τις διαφορετικές οπτικές γωνίες και τις «φωνές» των χαρακτήρων του. Μέσα από διάφορα σκηνικά και επεισόδια, τους αφήνει να ενεργήσουν και να αντιδράσουν σε ποικίλες καταστάσεις με το τελικό αποτέλεσμα να είναι άκρως ρεαλιστικό και πειστικό. Ωστόσο η «Κόλλα» δεν είναι ένα δύσκολο μυθιστόρημα, διαβάζεται εύκολα και γρήγορα και κερδίζει την προσοχή του αναγνώστη. Θα λέγαμε πως, εν τέλει, είναι ένα μυθιστόρημα που έχει κάτι το επικό, καθώς διατρέχει τέσσερις δεκαετίες και ολοκληρώνει τέσσερις ιδιότροπους χαρακτήρες, αποτελώντας ταυτόχρονα έναν ύμνο στην αντρική φιλία.