Κλασικός και αγαπημένος Πόε

Τη νέα σειρά «Μικρά Γοτθικά» των εκδόσεων Ars Nocturna με κλασικές αφηγήσεις τρόμου, ανοίγουν τρεις ιστορίες του Έντγκαρ Άλλαν Πόε δημοσιευμένες σε περιοδικά το 1844 και 1845. Ο μετρ του γοτθικού τρόμου παραδίδει τρία μακάβρια διηγήματα -«Η πρόωρη ταφή», «Το μακρόστενο κιβώτιο» και «Τα γεγονότα στην υπόθεση του κ. Βάλντεμαρ»-, με βασικό τους θέμα τη γνωστή του εμμονή με το θάνατο, αλλά και τα όσα συμβαίνουν μετά από αυτόν: και σε εκείνους που «αναχώρησαν», αλλά και σε όσους έμειναν πίσω να τους θρηνούν.

Προσωπικά, δεν είχα ξαναδιαβάσει τις συγκεκριμένες ιστορίες του Πόε και τις ανακάλυψα σε αυτή την έκδοση, στην πολύ καλή μετάφραση του Μιχάλη Παπαντωνόπουλου. Και οι τρεις είναι σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση αφού είτε την ιστορία την αφηγείται ο πρωταγωνιστής της είτε κάποιος αυτόπτης μάρτυρας των γεγονότων. «Η πρόωρη ταφή» πραγματεύεται το διαχρονικό θέμα του ψυχολογικού φόβου για τη νεκροφάνεια: ο ήρωας διακατέχεται από την εμμονή ότι θα τον θάψουν ζωντανό και αυτή η φοβία θα στοιχειώσει τη ζωή του, στερώντας του κάθε χαρά ή ανάπαυση, αφού ο ύπνος μπορεί να σημαίνει ότι θα ξυπνήσει μέσα σε ένα φέρετρο. Υπάρχει δε σε αυτό το διήγημα μια εξαιρετική σκηνή όπου ο ήρωας συνομιλεί με έναν δαίμονα. Στο «Μακρόστενο κιβώτιο», κατά τη γνώμη μου το καλύτερο από τα τρία διηγήματα, ο αφηγητής μάς εξιστορεί ένα ταξίδι με πλοίο από το Τσάρλεστον στη Νέα Υόρκη κατά το οποίο ένα παράξενο σφραγισμένο κιβώτιο, και η ακόμα πιο παράξενη συμπεριφορά του ζωγράφου ιδιοκτήτη του, θα εξάψουν την περιέργειά του μέχρι τη δραματική λύση του μυστηρίου. Τέλος η πιο μακάβρια νομίζω από τις τρεις ιστορίες είναι «Τα γεγονότα στην υπόθεση του κ. Βάλντεμαρ», όπου ο αφηγητής επιχειρεί και καταφέρνει να υπνωτίσει έναν ετοιμοθάνατο, προσπαθώντας να του αποσπάσει πληροφορίες για το τι συμβαίνει στην ανθρώπινη ψυχή μετά θάνατον.

Η πένα βεβαίως του Πόε δεν χρειάζεται περαιτέρω επαίνους, αλλά δεν μπορώ να μην πω δύο λόγια για την τέχνη του στην απόδοση των πιο σκοτεινών πτυχών της ανθρώπινης ψυχής μέσα από τα πορτρέτα των βασικών χαρακτήρων του και τον αριστοτεχνικό τρόπο με τον οποίο συνδυάζει τον τρόμο με το μυστήριο κρατώντας σε εγρήγορση τον αναγνώστη μέχρι τέλους. Όσοι τον αγαπούν, θα εκτιμήσουν σίγουρα την έκδοση.