Ιστορίες χρωμάτων

Ο Μισέλ Παστουρώ είναι ιστορικός και διευθυντής σπουδών στην École Pratique des Hautes Études, όπου κατέχει την έδρα της Ιστορίας της Δυτικής Συμβολικής, και αναπληρωτής διευθυντής σπουδών στην École des Hautes Études en Sciences Sociales. Είναι, σε διεθνές επίπεδο, ο κατ’ εξοχήν ειδικός της ιστορίας των χρωμάτων.

Ο Μισέλ Παστουρώ τοποθετεί με προσοχή και ευστοχία τη μελέτη του χρώματος σε μια ιστορική προοπτική. Μιλά για την ιστορία του μπλε χρώματος ξεκινώντας από τη Νεολιθική εποχή και φτάνοντας ως τον 20ό αιώνα. Οι λαοί της αρχαιότητας το περιφρονούσαν, μάλιστα οι Ρωμαίοι το θεωρούσαν χρώμα των βαρβάρων. Σήμερα όμως το μπλε είναι το αγαπημένο χρώμα των Δυτικών. Ο συγγραφέας εμμένει στην αλλαγή αυτή που συνέβη στην πορεία του χρόνου. Μελετά τους κοινωνικούς, ηθικούς, καλλιτεχνικούς και θρησκευτικούς παράγοντες που υπήρξαν καθοριστικοί για τη θριαμβευτική είσοδο του μπλε στη ζωή των Ευρωπαίων. Από τα τέλη του 12ου αιώνα παρακολουθούμε τη σταδιακή άνοδο και σημαντική αναβάθμιση των μπλε τόνων, κυρίως στην καθημερινή ζωή. Μέχρι τότε το χρώμα αυτό ήταν απωθητικό, ειδικά στους Ρωμαίους. Ως παράδειγμα, μας παραθέτει την περιγραφή ενός γελοίου προσώπου στην κωμωδία του Τερέντιου ”Εκυρά” που γράφτηκε περίπου τον 16ο αιώνα π.Χ: ”ένας παχύς γίγαντας με κόκκινα και σγουρά μαλλιά, γαλάζια μάτια και πρόσωπο ωχρό σαν πτώμα”. Ο συγγραφέας αναφέρεται επίσης στις σχέσεις του μπλε με το πράσινο, το μαύρο, το λευκό και το κίτρινο, κυρίως όμως στο κόκκινο που είναι ο μεγάλος αντίπαλός του.

Το βιβλίο αυτό έχει κατ΄εξοχήν ιστορικό και επιστημονικό χαρακτήρα. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τη βιβλιογραφία και τα σχόλια που υπάρχουν στο τέλος του βιβλίου. Ο Μισέλ Παστουρώ περιγράφει την πορεία του μπλε στην ιστορία με πολλές ενδιαφέρουσες και αναπάντεχες λεπτομέρειες. Για τον ίδιο, το χρώμα είναι πρωτίστως ένα κοινωνικό προϊόν. Η μετάφραση και η επιστημονική επιμέλεια της Άννας Καρακατσούλη είναι ανάλογης αξίας με το πρωτότυπο.