Ταξίδι ενηλικίωσης στο σκοτεινό Κάτω Λονδίνο

Ένας μεγάλος παραμυθάς. Αυτός είναι ο πολύ σημαντικός συγγραφέας Neil Gaiman. Η περιπέτεια του “Neverwhere” (όπως είναι ο πρωτότυπος τίτλος του «Ποτέ και Πουθενά») ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1990, όταν το BBC ζήτησε από τον Gaiman να γράψει το σενάριο για μια μίνι σειρά. Ωστόσο το αποτέλεσμα δεν ήταν αυτό ακριβώς που είχε ο συγγραφέας στο μυαλό του. Αποφάσισε λοιπόν να γράψει το μυθιστόρημα ακριβώς όπως το είχε φανταστεί. Το κείμενο των εκδόσεων Ίκαρος είναι η τελευταία εκδοχή του μυθιστορήματος έπειτα από διάφορες επεξεργασίες.

Ο νεαρός Ρίτσαρντ ζει μια ήρεμη και τακτοποιημένη ζωή στο Λονδίνο. Είναι σύμβουλος επενδύσεων και αρραβωνιασμένος με την Τζέσικα. Ώσπου ένα βράδυ πέφτει πάνω σε μια τραυματισμένη κοπέλα, την παίρνει σπίτι του, τη φροντίζει και όταν αυτή εξαφανίζεται όλα έχουν αλλάξει. Ο Ρίτσαρντ είναι σχεδόν αόρατος στους άλλους: τον αγνοούν όλοι, το διαμέρισμά του νοικιάζεται, κανένας δεν τον αναγνωρίζει. Καθώς περιπλανιέται στο Λονδίνο ψάχνοντας το μυστηριώδες κορίτσι με το όνομα Ντορ, βρίσκεται στο Κάτω Λονδίνο. Έναν κόσμο που υπάρχει κάτω από το Λονδίνο, στους υπονόμους και τους σταθμούς του μετρό. Αφού βρίσκει την Ντορ αρχίζει να την ακολουθεί και να τη βοηθάει στην προσπάθειά της να εντοπίσει τους δολοφόνους της οικογένειάς της, ενώ παράλληλα προσπαθεί να βρει με ποιον τρόπο θα μπορέσει να πάρει την προηγούμενη ζωή του πίσω. Στη διαδρομή του θα γνωρίσει ανθρώπους που μιλάνε με τα ποντίκια, άστεγους, κλέφτες, πληρωμένους δολοφόνους, θηρία και αγγέλους και θα ζήσει περιπέτειες που δεν χωρά ο νους του.

Εάν ένας κρυφός κόσμος κρύβεται πίσω από μια ντουλάπα ή κάποιος μπορεί να μείνει για πάντα παιδί στη Χώρα του Ποτέ, γιατί να μην υπάρχει και κάποιος άλλος κόσμος στο υπόγειο Λονδίνο; Ένας κόσμος σκοτεινός, βρόμικος, επικίνδυνος, γεμάτος περιπέτειες και εξερευνήσεις. Σε αυτόν τον δαιδαλώδη κόσμο βρίσκεται ο Ρίτσαρντ σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να κερδίσει τα όσα έχασε απλά επειδή έκανε μια καλή πράξη, επειδή φρόντισε μια τραυματισμένη κοπέλα. Ο ήρεμος, τακτοποιημένος νεαρός, που δεν έπαιρνε ποτέ ρίσκα και συμβιβαζόταν με τα όσα είχε χάνεται σε κάποια από τις στοές αυτού του υπόγειου κόσμου και μέσα από δοκιμασίες και εμπειρίες ανακαλύπτει έναν άλλο Ρίτσαρντ, που διεκδικεί όσα του ανήκουν, που υπερασπίζεται αυτούς που θεωρεί φίλους του, που μάχεται για το καλό ακόμα και όταν η ζωή του κινδυνεύει και, κυρίως, μαθαίνει να εμπιστεύεται τον εαυτό του. Στο Κάτω Λονδίνο, λοιπόν, ο νεαρός Ρίτσαρντ μετατρέπεται σε έναν ενήλικα Ρίτσαρντ που ξέρει πού πηγαίνει και τι θέλει να κάνει.

Σε αυτό τον σκοτεινό και επικίνδυνο κόσμο, με τους δικούς του κώδικες και κανόνες ηθικής, ο αγώνας για την αλήθεια είναι μια τρομακτική διαδρομή. Ο Ρίτσαρντ και η Ντορ διαθέτουν συμμάχους αμφιβόλου ποιότητας, σωματοφύλακες με προσωπικούς στόχους και αντιμετωπίζουν δολοφόνους αδίστακτους και έναν άγγελο με ιδιαίτερα σχέδια. Ο κόσμος που δημιούργησε ο Gaiman μπορεί να δείχνει –και να είναι πραγματικά– σκληρός, αλλά δεν στερείται ηθικής, γενναιότητας και … χιούμορ. Είναι δηλαδή ένας ολοκληρωμένος κόσμος, Κάτω από το Λονδίνο, που αποδεικνύεται μάλλον πιο ενδιαφέρων από το Πάνω Λονδίνο.