Όταν η βία και η διαφθορά είναι η καθημερινότητα

Οι χώρες της Λατινικής Αμερικής βίωσαν σχεδόν στο σύνολό τους έναν 20ό αιώνα βίας, αναταραχών, εμφυλίων πολέμων και δικτατοριών που άφησαν πίσω τους χιλιάδες νεκρούς και αγνοούμενους. Πιθανόν η Κολομβία να είναι μία από τις χώρες που δεινοπάθησαν περισσότερο εξαιτίας ενός σκληρού εμφυλίου πολέμου διάρκειας μισού αιώνα που, πέρα από τις ανθρώπινες απώλειες, κατέκαψε κάθε δυνατότητα προόδου και ευημερίας στη χώρα. Ο εμφύλιος έληξε μόλις το 2016 όταν, έπειτα από πρωτοβουλία του Συμβουλίου Ειρήνης του ΟΗΕ, υπεγράφη συμφωνία ειρήνης ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους ηγέτες των FARC (Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας).

Φυσικά, η ειρήνη και ο εξαγνισμός της κολομβιανής κοινωνίας ήταν αδύνατον να επιτευχθούν εν μιά νυκτί. Η σύγχρονη Κολομβία μαστίζεται από κοινωνική βία και διαφθορά σε όλα σχεδόν τα επίπεδα, υποφέρει από τη δράση των παραστρατιωτικών και των καρτέλ ναρκωτικών. Όσα αναφέραμε παραπάνω εξηγούν το πόσο σημαντική είναι η ανώνυμη καταγγελία που θα οδηγήσει τους πρωταγωνιστές της ιστορίας σε μια πολυδαίδαλη έρευνα. Σε μια κοινωνία, λοιπόν, που η σιωπή σώζει ζωές, ένα νεαρό αγόρι αποφασίζει να μιλήσει για όσα είδε σε έναν αγροτικό δρόμο στην επαρχία της Κάουκα. Ένα μικρό κομβόι αυτοκινήτων πέφτει σε ένοπλη ενέδρα με αρκετά θύματα. Λίγο αργότερα, όλα τα ίχνη της σύγκρουσης έχουν εξαφανιστεί, σαν να μη συνέβη τίποτα, ενώ η τοπική αστυνομία ισχυρίζεται ότι ήταν απλά ένας τσακωμός άνευ σημασίας. Όμως η καταγγελία φτάνει στον εισαγγελέα Έντιλσον Χουτσινιαμούι, ο οποίος θα ζητήσει τη βοήθεια μιας τολμηρής δημοσιογράφου, της Χουλιέτα, και της βοηθού της και πρώην αντάρτισσας των FARC, της Χουάνα. Οι αρχικές τους έρευνες επικεντρώνονται στο ποιοι μπορεί να εμπλέκονται στη σύγκρουση: παραστρατιωτικοί, καρτέλ ναρκωτικών ή μήπως οι νέες ευαγγελικές εκκλησίες που κερδίζουν έδαφος, ιδιαίτερα στις επαρχίες, και εξελίσσονται σε μια νέα μορφή εξουσίας που δεν μπορεί να αγνοηθεί; Στη συνέχεια πρέπει να εντοπίσουν το κίνητρο, τον λόγο πίσω από αυτό το αιματοκύλισμα. Τα πράγματα δυσκολεύουν για τους ερευνητές, όταν το αγόρι που υπήρξε μάρτυρας της συμπλοκής εξαφανίζεται. Πρόκειται για οικειοθελή εξαφάνιση ή κάποιος φρόντισε να τον απομακρύνει επειδή ένιωσε ότι απειλείται;

Με γρήγορο αφηγηματικό ρυθμό και σχεδόν κινηματογραφική διαχείριση του υλικού του ο Σαντιάγο Γκαμπόα εκθέτει ωμά την κατάσταση στη χώρα του. Η διαφθορά και η εξυπηρέτηση συμφερόντων έχουν εισβάλει παντού, σε σημείο που ο ίδιος ο εισαγγελέας να είναι εξαιρετικά προσεκτικός με το ποιους εμπιστεύεται ακόμα και στην υπηρεσία του. Αλλά και η Χουλιέτα συναντά απροθυμία στην περιοχή των γεγονότων. Οι ντόπιοι προτιμούν να κρατήσουν το στόμα τους κλειστό, τόσα έχουν υποφέρει τόσα χρόνια. Η υπόθεση προχωρά μόνο χάρη στο πείσμα και στους έξυπνους χειρισμούς των πρωταγωνιστών που είναι αποφασισμένοι να ξεσκεπάσουν αυτό που πραγματικά συνέβη. Ο συγγραφέας δομεί την ιστορία του επιλέγοντας τεχνικές θρίλερ, με συνεχείς ανατροπές και οριακές καταστάσεις, αιματηρές σκηνές και καλά κρυμμένα μυστικά πίσω από χαμογελαστά και χαρισματικά προσωπεία. Κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη και αφήνει να αχνοφανεί μια μικρή ελπίδα για το μέλλον της πατρίδας του, εφόσον υπάρχουν άνθρωποι που εξακολουθούν να πιστεύουν στην αξία της αλήθειας και είναι έτοιμοι να παλέψουν για αυτήν.

Η μετάφραση της Δήμητρας Σταυρίδου συμβάλλει στον ρυθμό του κειμένου, ενώ οι υποσημειώσεις αποσαφηνίζουν τυχόν απορίες του αναγνώστη.