Εξομολόγηση προς (και από) την ψυχή
Ο Ουώλτ Ουίτμαν (Walt Whitman), ο επιφανέστερος Αμερικανός ποιητής του προηγούμενου αιώνα (1819-1892), είχε αγγλική και ολλανδική την καταγωγή. Στα νεανικά του χρόνια αναγκάσθηκε να εγκαταλείψει τις σπουδές του για να εργασθεί ως ξυλουργός, οικοδόμος, τυπογράφος και δάσκαλος. Από το 1838 άρχισε να συνεργάζεται με εφημερίδες και περιοδικά. Βαθιά επηρεασμένος από τις θεωρίες του Έμερσον εκδίδει, το 1855 στην πρώτη της μορφή, τη συλλογή του “Φύλλα χλόης”, αποτελούμενη από δώδεκα ποιήματα. Σταδιακά εξασφαλίζει την αναγνώριση φανατικών θαυμαστών όπως ο Σουίνμπερν και ο Ο. Μ. Ροσσέτι, αλλά και την επιφυλακτικότητα του ευρύτερου κοινού, κυρίως για τις προωθημένες περί ηθικής αντιλήψεις του. Κατά τον Αμερικανικό Εμφύλιο υπηρετεί ως εθελοντής νοσοκόμος, εμπειρία που τον σφραγίζει και που την καταγράφει στα “Πολεμικά απομνημονεύματά του” (1875).
Το βιβλίο «Αφιερώματα – Ξεκινώντας από το Πόμανωκ» είναι μια ποιητική συλλογή, στην οποία κύριος άξονας είναι η ηθική, η ψυχή, ο συναισθηματικός κόσμος του ανθρώπου, αλλά και οι θεσμοί στις νεοσύστατες πολιτείες. Με μια άκρως ευαισθητοποιημένη πρόθεση και διάθεση, ο ποιητής αναφέρεται στην αλλοτρίωση της ψυχής, αλλά και στη διαφθορά της ηθικής στη σύγχρονή του κοινωνία. Πώς οι άνθρωποι καταφέρνουν να αιχμαλωτίζουν την πραγματική –εσωτερική-, ελευθερία τους, αλλά και να αλλοιώνουν τα ήθη, στα οποία στηρίζεται (ή θα έπρεπε να στηρίζεται) κάθε ανθρώπινη κοινωνία. Ακόμα ο Ουίτμαν στέκεται ενώπιον της ψυχής και απολογείται για τα δεινά που την καταρρακώνουν, ενώ παράλληλα αναζητά τους τρόπους (και την ελπίδα!) που θα την απελευθερώσουν από τα δεσμά της.
Ο Ουίτμαν βλέπει στη μόλις πριν μερικές δεκαετίες συσταθείσα χώρα το πρόσφορο έδαφος για να αναπτύξει τις ιδέες και τις απόψεις του περί ηθικής. Ταυτόχρονα δεν μπορεί να μην επισημάνει την αμετροέπεια των συμπατριωτών του, αλλά και την καταβαράθρωση των πιο ειλικρινών συναισθημάτων. Το ύφος του είναι λιτό και μεστό, ενώ ο λόγος, αν και απλός, χτυπάει στα ενδότερα κάθε αναγνώστη. Η ποίηση του Ουίτμαν δείχνει βαθιά αντίληψη των πραγμάτων, αλλά και πραγματική πίστη στην αληθινή σημασία κάθε ανθρώπινης ύπαρξης.
Το έργο του Ουόλτ Ουίτμαν είναι ένα εξαιρετικό μάθημα ηθικής για το σύγχρονο κόσμο, καθώς ξεδιπλώνεται μπροστά σε κάθε αναγνώστη η ειλικρινής δίψα για αγάπη, ήθος, ελευθερία, δημοκρατία και ελπίδα.