Ο πολιτικός Ελευθέριος Βενιζέλος

Το να μιλήσεις –ή και να γράψεις– για κάποια πολιτική φυσιογνωμία ουδέποτε θα βρει καθολική απήχηση στο ευρύ κοινό. Είτε από κομματικές παρωπίδες, είτε ένεκα ανιστόρητων  –ως επί το πλείστον– αγκυλώσεων, οποιαδήποτε αναφορά, παρουσίαση ή έργο, που σκιαγραφεί το προφίλ ενός πολιτικού προσώπου, και δη στη χώρα μας, εγκυμονεί κατ’ ελάχιστον αντιρρήσεις. Όταν, όμως, το όνομα του υπογράφοντος είναι του καθηγητή Θάνου Βερέμη, το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να απαγκιστρωθείς από τα βαρίδια και να ακούσεις όσα ο καθηγητής Θάνος Βερέμης αφηγείται μέσα από μαρτυρίες, ιστορικές μελέτες και δοκίμια.

Ο καθηγητής Θάνος Βερέμης στο συγκεκριμένο βιβλίο δεν επιχειρεί να παρουσιάσει μια ευρεία βιογραφία του Ελευθερίου Βενιζέλου. Αντιθέτως, παρουσιάζει την πολιτική δράση μιας από τις εμβληματικότερες πολιτικές μορφές της νεότερης ελληνικής Ιστορίας. Εστιάζει σχεδόν αποκλειστικά στην πολιτική πορεία του Χανιώτη πολιτικού. Από το 1889 που ως μέλος της Κρητικής Γενικής Συνέλευσης υπερασπιζόταν την ένωση της Κρήτης με την υπόλοιπη Ελλάδα, στο 1909 όπου ο Βενιζέλος καλείται στην Αθήνα ως σύμβουλος του Στρατιωτικού Συνδέσμου κι έναν χρόνο αργότερα εκλέγεται πρωθυπουργός. Μεταρρυθμίσεις, αναθεώρηση του Συντάγματος, Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, Εθνικός Διχασμός, η Συνθήκη των Σεβρών, η Συνθήκη της Λωζάννης, το διάστημα του Μεσοπολέμου, η εξορία, αποτελούν μερικά από τα κομβικά σημεία της πολιτικής διαδρομής του Ελευθερίου Βενιζέλου. Ο Θάνος Βερέμης παρουσιάζει τους χειρισμούς του Βενιζέλου στο εσωτερικό της χώρας, τις επαφές με το εξωτερικό, τις τεταμένες σχέσεις με τον θρόνο. Τον αγώνα για μια καλύτερη περίοδο για τη χώρα απέναντι στον ασφυκτικό στραγγαλισμό της οικονομίας, την εξαντλημένη προσδοκία της κοινωνίας, τη βελτίωση στους τομείς της υγείας, της παιδείας και της γεωργίας.

Μέσα από τις αναφορές του βιβλίου διαφαίνεται ο ρεαλισμός του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο οποίος έθετε τους σκοπούς της χώρας υψηλότερα απ’ οτιδήποτε άλλο και εν συνεχεία αναζητούσε τα καλύτερα μέσα για να τους επιτύχει. Μέλημά του δεν ήταν να χαϊδέψει τα αυτιά των ψηφοφόρων, αλλά οι πράξεις που θα πήγαιναν μπροστά την Ελλάδα.

Πραγματικά συγκλονιστική είναι η μαρτυρία για το τέλος του Ελευθερίου Βενιζέλου. Επίσης, ιδιαίτερης σημασίας είναι και τα κεφάλαια για τον φιλελευθερισμό, από τη γέννησή του στην Αγγλία τον 17^ο αιώνα, καθώς και οι αναφορές στις οικονομικές μεταλλάξεις που έχουν συντελεστεί και στα αποτελέσματά τους.

Το βιβλίο του καθηγητή Θάνου Βερέμη είναι ένα εξαιρετικό ιστορικό έργο για τον σπουδαίο Ελευθέριο Βενιζέλο. Το αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε με την πολιτική προσωπικότητα του Βενιζέλου έχει πραγματικά μικρή σημασία. Η Ιστορία είναι πάντα δίπλα μας. Ας την ακούσουμε.