Ο Μαρκ Φερρό (γεννήθηκε το 1924) είναι ένας από τους σημαντικότερους ιστορικούς της εποχής μας. Η ζωή του περιλαμβάνει τον απόηχο του 20ού αιώνα και τον θόρυβο του 21ου. Ο πατέρας του ήταν Ιταλός από την Κέρκυρα. Τα γεγονότα της ζωής του έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στα επιστημονικά του ενδιαφέροντα: η εβραϊκή καταγωγή από τη μητέρα του, η επισφαλής παραμονή του στην Γκρενόμπλ κατά τη διάρκεια του πολέμου, η συμμετοχή του στην Αντίσταση, ύστερα οι σπουδές Ιστορίας· όλα αυτά καθρεφτίζονται στο ερευνητικό και συγγραφικό του έργο που εκτείνεται σε έξι δεκαετίες.

Στο βιβλίο του στέκεται στα έργα και στις ημέρες ορισμένων  από τους σημαντικότερους πρωταγωνιστές του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, προκειμένου να παρακολουθήσουμε τον τρόπο με τον οποίο τον κατηύθυναν, τον ανέλυσαν και τον βίωσαν. Στάλιν, Χίτλερ, Τσώρτσιλ, Μουσσολίνι, Ντε Γκωλ, Χιροχίτο, Ρούζβελτ: επτά αρχηγοί κρατών… Επτά τιτάνες που στρέφονται ο ένας εναντίον του άλλου σε μια παγκόσμια σύρραξη… Ήρωες ή δυνάστες, κατακτητές ή υπερασπιστές, αφελείς ή δόλιοι, διαμόρφωσαν τον σημερινό κόσμο. Τον προσωπικό τους ρόλο καλύπτει ένα πέπλο μυστηρίου. Για να φωτίσει τα γεγονότα που συνέβησαν μεταξύ 1918 και 1945, ο Φερρό εξετάζει τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο από την οπτική καθεμιάς από αυτές τις προσωπικότητες και αντιπαραθέτει τις απόψεις τους. Παρατηρεί τη συμπεριφορά των ηγετικών μορφών, μια ακραία κατάσταση, αφού βρίσκονται μπροστά σε διλήμματα που πρέπει να επιλύσουν. Προσεγγίζοντάς τους, αντιλαμβανόμαστε ευκολότερα τη φύση των λύσεων που επιλέχθηκαν, καταλαβαίνουμε πώς αντέδρασαν απέναντι στην Ιστορία, εάν επηρέασαν ή όχι την κοινωνία και τις εξελίξεις της· ακόμα κι η προσωπική, η ιδιωτική τους ζωή μπορεί να αποτελεί αίνιγμα, να έχει εμπλακεί στη δράση τους.

Βλέπουμε τους πρωταγωνιστές των γεγονότων να αλληλοσπαράσσονται, να συμμαχούν και να προδίδουν ο ένας τον άλλο σε ένα παιχνίδι μίσους και σαγήνης που θα ορίσει τις τύχες των λαών.

Ο επαναπροσδιορισμός του μεριδίου ευθύνης ενός εκάστου των πρωταγωνιστών του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου είναι απαραίτητος, ακόμα και στις πιο απάνθρωπες πρακτικές τους: εξορίες, γενοκτονία Εβραίων, όπλα μαζικής εξόντωσης… δεδομένης της μοίρας που τους επεφύλαξε η υστεροφημία. Αυτή η ανάγκη είναι εξόφθαλμη εάν πάρουμε περιπτώσεις όπως του Στάλιν ή του Χίτλερ, δεν αφήνει όμως απέξω και τους υπόλοιπους, για πράξεις διαφορετικές ή παρόμοιες, αλλά μικρότερης εννοείται κλίμακας.

Όπως αναφέρει και ο ίδιος στον πρόλογό του, το βιβλίο του θυμίζει το «Ρασομόν» του Ακίρα Κουροσάβα, όπου διαφορετικά πρόσωπα γίνονται μάρτυρες ενός βιασμού και ενός εγκλήματος που συνέβησαν στην αρχαία Ιαπωνία. Καμία από τις μαρτυρίες δεν συμπίπτει με τις υπόλοιπες. Αυτό σημαίνει ότι μία και μοναδική οπτική γωνία δεν αρκεί για να εξιχνιάσει το κοινό έγκλημα. Τι συμβαίνει όταν πρόκειται για μια γενικευμένη κρίση, έναν παγκόσμιο πόλεμο;… Μια μόνο σκοπιά, μία μόνο προσέγγιση θα αδυνατούσε να αποκαλύψει τη σημασία του συμβάντος.

Έτυχε άραγε ορισμένοι από τους ηγέτες του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου να παρακινηθούν, εν μέρει ή ενίοτε, από κάποιο κίνητρο, συνειδητό ή μη, εξίσου ισχυρό με τη λογική της Ιστορίας;