«Από ένα σημείο και έπειτα δεν υπάρχει πια γυρισμός. Αυτό είναι το σημείο που πρέπει να φτάσουμε»

Φραντς Κάφκα (απόσπασμα από το βιβλίο, σελ. 369)

Ο εκπατρισμένος Αμερικανός, μουσικοσυνθέτης, συγγραφέας και μεταφραστής Paul Frederic Bowles γεννήθηκε το 1910 στη Νέα Υόρκη και πέθανε το 1999 στην Ταγγέρη του Μαρόκου. Σε ηλικία τριών ετών μπορούσε να διαβάσει, τεσσάρων να γράφει ιστορίες, δεκαεπτά ετών έγραφε υπερρεαλιστική ποίηση και μουσική. Ξεκίνησε σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια το 1928, γρήγορα το εγκατέλειψε για το Παρίσι όπου συνδέθηκε φιλικά με τον ιδρυτή του κινήματος του ντανταϊσμού Τριστάν Τζαρά και τον κύκλο της «χαμένης γενιάς» (εξόριστων Αμερικανών λογοτεχνών του Παρισιού) και τη Γερτρούδη Στάιν. Ταξίδεψε με προτροπή της τελευταίας στην Ταγγέρη του Μαρόκου το 1931, στη Σαχάρα, στην Αλγερία και στην Τυνησία όπου και έγραψε πολλά διηγήματα. Επέστρεψε στη Νέα Υόρκη, έγραψε πολλές σονάτες, καταξιώθηκε ως μουσικοσυνθέτης και συνεργάστηκε με τους Orson Welles και Tennessee Williams. Το 1938 παντρεύτηκε τη θεατρική συγγραφέα Jane Auer και τη δεκαετία του 1940 το ζευγάρι ήταν από τα επιφανέστερα στους λογοτεχνικούς κύκλους της Νέας Υόρκης και του Παρισιού. Το 1947 εγκαταστάθηκε προσωρινά στην Ταγγέρη από λόγους έμπνευσης για να γράψει το εν λόγω μυθιστόρημα, όπου τελικά διέμεινε για 52 χρόνια μέχρι τον θάνατό του. Το 1949 το βιβλίο εκδόθηκε στην Αγγλία και στις ΗΠΑ. Συνέθεσε δεκάδες σονάτες και κοντσέρτα για θεατρικές παραστάσεις, έγραψε ποιητικές ανθολογίες, διηγηματικές συλλογές, μεταφράσεις, ταξιδιωτικά άρθρα, μυθιστορήματα («Καλώς να πέσει», “The Spider’s house”, «Ψηλά πάνω απ’ τον κόσμο») και μία αυτοβιογραφία. Χαρακτηρίστηκε ως ιδιοφυία και ως ένας από τους ανθρώπους που διαμόρφωσαν τη μουσική και τη λογοτεχνία του 20^ού αιώνα. Τα διηγήματά του είναι τα καλύτερα που γράφτηκαν ποτέ από Αμερικανό συγγραφέα και ο ίδιος, ως συγγραφέας, ονομάστηκε sui generis.

Ιούλιος 1947, στο καφέ Εκμούλ-Νουαζό, στην καυτή παραθαλάσσια πόλη και λιμάνι Ουαχράν (Οράν της Αλγερίας) της γαλλικής βορείου Αφρικής. Ο Αμερικανός Πόρτερ (Πορτ) Μόρεσμπι είναι δώδεκα χρόνια παντρεμένος με την Κάθριν (Κιτ), και μαζί τους στο τραπέζι, τους συντροφεύει και ένας νεότερος άντρας και φίλος του ζευγαριού τα τελευταία πέντε χρόνια, ο γοητευτικός και γεροδεμένος Τάνερ. Ο Πορτ είχε την ιδέα για ταξίδι με την Κιτ από τη Νέα Υόρκη προς το άγνωστο με τον φίλο τους Τάνερ. Ο Πορτ σε μία περιπλάνηση στην πόλη γνωρίζει τον Σμαΐλ που θα του γνωρίσει τη Μάρνια. Στο ξενοδοχείο όπου διαμένει γνωρίζει τον νεαρό Άγγλο Έρικ Λάιλ. Όταν ο Έρικ και η μητέρα του προτείνουν στο ζευγάρι να ταξιδέψουν μαζί τους οδικώς προς τον Νότο, στο Μπουσίφ, η Κιτ αρνείται και προτιμάει να πάει με το τρένο μαζί με τον Τάνερ. Δύο βράδια από την άφιξή τους στο Μπουσίφ, οι τρεις ταξιδιώτες αναχωρούν με το λεωφορείο για το Αΐν Κρόρφα βαθύτερα στην ενδοχώρα, βαθύτερα στην έρημο Σαχάρα. Λίγες μέρες αργότερα η παρέα χωρίζεται, το ζευγάρι πηγαίνει στην Μπου Νούρα και μετά στην Ελ Γκάα και τελικά στη Σμπα, ενώ ο Τάνερ στη Μεσάντ και από εκεί στην Μπου Νούρα, και στη συνέχεια στη Σμπα, όταν ξεσπάει μία επιδημία τυφοειδούς πυρετού. Πολύ μακριά από τη Νέα Υόρκη, σε μια προσπάθεια το ζευγάρι να ανανεώσει ή και να σώσει τον γάμο του πραγματοποιώντας ένα ταξίδι δίχως τελικό προορισμό, οι καταστάσεις που θα βιώσουν, θα κλιμακωθούν σε επικινδυνότητα στον βαθμό να χαραχτεί μία αναπάντεχη μοίρα και για τους δύο.

Το ατίθασο αυτό μυθιστόρημα –όπως το ονόμασε ο ίδιος ο δημιουργός του– αποτελείται από τον πρόλογο, το πρώτο μέρος που υποδιαιρείται σε 17 κεφάλαια, το δεύτερο σε οκτώ κεφάλαια και το τρίτο σε πέντε κεφάλαια. Μία υπνωτιστική, ατμοσφαιρική ιστορία αφόρητης έντασης, και ταυτόχρονα ένα καυστικό και τολμηρό αφήγημα που σπέρνει ψυχολογικό τρόμο και προβάλλει τον έσχατο, προσωπικό, υπαρξιακό φόβο. Παράλληλα, μία αφήγηση φιλοσοφικών προεκτάσεων στο απρόσωπο, καυτό και ερημικό τοπίο της Σαχάρας που κλονίζει συθέμελα τις νόρμες του αναγνωστικού κοινού και το παρασέρνει αβοήθητο στην υπαρξιακή δίνη της συγγραφικής του πένας. Κλιμακωτά, αφαιρείται η κανονικότητα των ανθρώπινων σχέσεων, αποδομούνται οι αυταπάτες του δυτικού πολιτισμού και της καθεστηκυίας ανωτερότητάς του έως ότου αποκαλυφθούν οι κυνικές, ακατέργαστες αλήθειες της ίδιας της ύπαρξης ανεξαρτήτου προέλευσης και καταγωγής διαμέσου ενός καθαρτικού ταξιδιού στην άβυσσο. Η αφήγηση διακρίνεται από μία απόλυτα αγνή συγγραφική ακεραιότητα και καθαρότητα, ενώ το ύφος είναι τόσο κρυσταλλικό και διαυγές, με αποτέλεσμα από το μίγμα αυτό, να παράγεται μία μοναδική λογοτεχνική φωνή. Το 1990 μεταφέρθηκε με επιτυχία στη μεγάλη οθόνη υπό τη σκηνοθεσία του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι με πρωταγωνιστές τον Τζον Μάλκοβιτς και την Ντέμπρα Γουίνκερ.