Φωτολατρεία

Μία ιδιαίτερη και πολλαπλών αναγνώσεων ποιητική σύνθεση, που μαζί με το επίμετρο και τις σημειώσεις της φτάνει σχεδόν τις 400 σελίδες, είναι το τριακοστό βιβλίο του ποιητή, συγγραφέα και θεατρολόγου Κωνσταντίνου Μπούρα. Στο εκτενές επίμετρο περιλαμβάνονται ποιήματα της συλλογής και δοκίμια μεταφρασμένα στην αγγλική, στη γαλλική, στην ιταλική και στην πολωνική γλώσσα, από τους Γεώργιο Σερεντίνη, Παρασκευή Μόλαρη, Τζίνα Καρβουνάκη, Mauro Giachetti καὶ Παβέου Κρούπκα.

Ο τίτλος «κωδικοποιημένος», αφού η συμβολική είναι από τα βασικά κλειδιά της ποιητικής του. Οι θεματικές του Κωνσταντίνου Μπούρα παραμένουν σταθερές στο έργο του, αφού αποτελούν θεμελιώδεις αρχές του Κόσμου και θεμελιώδεις αγωνίες της Ύπαρξης: Το Φως και ο αγώνας ισορροπίας του με το Σκότος, η βαθιά και βιωμένη γνώση του αρχαιοελληνικού πνεύματος, οι πρόγονοι που η σκιά τους τραγουδάει στο αίμα μας, η καθημερινότητα και το υψηλό –και πώς ο δημιουργός διαστέλλεται ψυχικά ώστε να τα συμπεριλάβει και τα δύο, και ει δυνατόν να τα ενοποιήσει, ώστε να παράγει έργο–, η φύση ως μια δύναμη δημιουργίας, καταστροφής και αναγέννησης και βέβαια ο άνθρωπος, μικρός και μέγας ταυτόχρονα, που στέκεται στο κέντρο όλων και αποτελεί το μέτρο τους.

Η έννοια της σύνθεσης δεν διατρέχει μόνο τις θεματικές και τα περιεχόμενα της συλλογής, αλλά και τη μορφή με την οποία «στέκονται» τα ποιήματα στις σελίδες της, ενοποιώντας μορφή και περιεχόμενο της καλλιτεχνικής δημιουργίας και δημιουργώντας μια ακόμα «κωδικοποίηση» για τον αναγνώστη, που μπαίνει σε ένα ταξίδι σχεδόν μυητικό, κάτι σαν προσκύνημα, όπου του δίνονται στο δρόμο σημεία και αποκαλύψεις. Αυτό φυσικά ξεφεύγει πολύ από τα στενά όρια τα οποία χρησιμοποιούμε συνήθως σήμερα για να ορίσουμε την ποίηση, αλλά ό,τι ο δημιουργός, το αυτό και το δημιούργημα (δεν μπορεί να γίνει αλλιώς): ο Κωνσταντίνος Μπούρας ως δημιουργός και ως προσωπικότητα δεν είναι πλασμένος για ταμπέλες και ευκολίες και δεν προσφέρει μασημένη τροφή. Όλα είναι εκεί, αλλά θα πρέπει να τα βρεις, και κυρίως θα πρέπει να τα δεις… Εξ ου και πιο πολύ «μαθητής» του αισθάνεσαι διαβάζοντας την ποίησή του, παρά αναγνώστης.

Εκτιμώ ότι τη συγκεκριμένη συλλογή, τη διαβάζεις ενιαία, σαν να πρόκειται για ένα ποιητικό κείμενο, ακριβώς λόγω της μορφής της, αλλά κυρίως λόγω της εσωτερικής δομής της. Οπότε δύσκολα μπορείς να ξεχωρίσεις ποιήματα αποσπώντας τα από τη σύνθεση, παρόλα αυτά ορισμένα αποτυπώθηκαν μέσα μου (λόγω ψυχικής δόνησης) με την πρώτη ανάγνωση, η οποία προφανώς δεν αρκεί ποτέ στην ποίηση και πολύ περισσότερο στην ποίηση του Κωνσταντίνου Μπούρα: το φορτισμένο συναισθηματικά αλλά και πλήρες συμβολισμών ποίημα της γιαγιάς Αγγελικής (Είχε τσιγγάνικο αίμα στις φλέβες της/Καθόταν στο θρόνο της/Μεγάλη Μητέρα Θεά /Με τον ήλιο και τη βροχή/Απαράλλαχτη), το ποίημα «Έρως» (Το παιχνίδι της αλεπούς/Με τον αλέκτορα/Του πύθωνα με τον πολεμιστή/Πριν τον καταβροχθίσει), η «Δημιουργία-Καταστροφή-Αναδημιουργία» (Πεταλούδα στο ποτήρι/Με τη βυσσινάδα/Κυνήγι του γάτου/Χαρίεν), η «Φωτολατρεία» από όπου πήρα και τον τίτλο αυτής της παρουσίασης (Να κοιτάζεις το Φως πάντα από διαφορετική γωνία), «Σοβαρότης και Θεός Γέλως» (Εμείς θα απαλλαγούμε από τον Τροχό της Τύχης/Διά του Γέλωτος/Με τη σοβαρότητα των τρελών/Θα ανακινήσουμε την βαλτωμένη λίμνη).

Η ποίηση του Κωνσταντίνου Μπούρα είναι αληθινά πνευματική (με την καθαρή έννοια της λέξης, όχι με την κοινή χρήση της): έχει εντρυφήσει απόλυτα στο φως, ακριβώς γιατί γνωρίζει πόσο σκοτάδι υπάρχει στην ανθρώπινη μοίρα – το κατανοεί, το αποδέχεται, αλλά δεν το αφήνει να κυριαρχήσει, οχυρώνεται στο Φως. Αυτό είναι το όπλο του ποιητή – αυτό προσφέρει και σε όσους τον διαβάζουν, για τους δικούς τους αγώνες με τη φθορά. Και επιπλέον, γνωρίζει τη λεπτή τέχνη να ισορροπεί το φως με το σκοτάδι, το αστείο, το σατιρικό, το κωμικό με το τραγικό και το μοιραίο, το γήινο που μας δένει στην ύλη με το υπερβατικό που μας απελευθερώνει από αυτήν.