Η Τέχνη στους δρόμους

Πόσες φορές δεν χαμογελάσατε ή δεν παραξενευτήκατε βαδίζοντας στους δρόμους της Αθήνας, όταν το βλέμμα σας αιχμαλωτίστηκε από ένα πολύχρωμο γκραφίτι που σαν εξωγήινο ον προσγειώθηκε ξαφνικά στο οπτικό σας πεδίο; Από που ήρθε, ποιοι το έφτιαξαν ”εν μια νυκτί” και βέβαια τι σημαίνει, είναι οι πιο συνηθισμένες ερωτήσεις όταν στεκόμαστε μπροστά σ’ ένα τέτοιο δημιούργημα που διεμβολίζει το αστικό τοπίο.

Οι ”Τοιχοδρομίες” δίνουν κάποιες απαντήσεις για την εναλλακτική αυτή μορφή τέχνης στους δημόσιους χώρους, που προσφέρει διέξοδο στην ζωτική ανάγκη για έκφραση των νέων ανθρώπων – κυρίως όσων δεν εντάσσονται στις mainstream κουλτούρες. Με κέντρο βάρους τις πολύ καλές φωτογραφίες του Δημήτρη Θεοδόση που περιπλανήθηκε στις γειτονιές της Αθήνας και διάλεξε τα γκραφίτις και με το πυκνό κείμενο του Παναγιώτη Μένεγου να χτίζει πάνω σ’ αυτές τις δικές του σκέψεις για την ιστορία και την εξέλιξη της street art, το παρόν λεύκωμα φιλοδοξεί και πετυχαίνει να μας ταξιδέψει στον γοητευτικό κόσμο της εικαστικής παρέμβασης στους ανοιχτούς χώρους. Στα υπέρ της έκδοσης η ιδιαίτερη αισθητική άποψη με την οποία συνδυάζονται οι φωτογραφίες με το κείμενο, εναρμονισμένη απόλυτα με την οπτική της τέχνης του δρόμου.

Ακόμα κι αν δεν είστε εξοικειωμένοι με την τέχνη των γκραφίτις, οι ”Τοιχοδρομίες” είναι μια καλή αρχή για την πρώτη σας προσέγγιση με μια μορφή έκφρασης που έχει πίσω της πολύ μεγάλη διαδρομή στο χρόνο. Από τις σπηλαιογραφίες της Αλταμίρα μέχρι τις τοιχογραφίες της Κνωσού και της Πομπηίας και από τα mural του Μεξικανού ζωγράφου Diego Rivera, στις αρχές του εικοστού αιώνα, έως τις δημιουργίες των σύγχρονων ”αστικών μύθων” Banksy και Dface, η ζωγραφική στους τοίχους και τους δρόμους υπήρξε πάντοτε ένα statement. Κάθε γκραφίτι δηλώνει μια παρουσία αλλά και μια ανάγκη να ειπωθεί δημόσια κάτι: μια επιθυμία, ένα κοινωνικοπολιτικό σχόλιο, ένα μήνυμα. Ταυτόχρονα είναι και μια καλλιτεχνική δημιουργία που δεν ανήκει στην ”ιδρυματική τέχνη” των μουσείων.

Η λέξη γκραφίτι προέρχεται από το ελληνικό γράφειν και η ετυμολογία δεν είναι ποτέ τυχαία – δηλώνει πάντοτε την βαθύτερη ουσία μιας λέξης, τον λόγο για τον οποίο γεννήθηκε. Το γράφειν, είτε γίνεται σε μια λευκή κόλλα χαρτιού είτε στον τοίχο μιας γειτονιάς, σημαίνει πάντοτε εκφράζομαι. Και η ελευθερία της δημόσιας έκφρασης σε όλες της τις μορφές – από τις ”πειραγμένες” ζωγραφικές στους δρόμους και τα πολιτικά συνθήματα μέχρι και το ”Μαρία σ’ αγαπώ”, είναι βασικό ανθρώπινο δικαίωμα.