«Εγκάτοικος στα τοπία της μνήμης»

Ο Κύπριος ποιητής, πεζογράφος και δοκιμιογράφος Νίκος Ορφανίδης γεννήθηκε στην Κυθρέα το 1949. Σπούδασε ελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και είναι διδάκτορας Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Εργάστηκε ως καθηγητής στη Μέση Εκπαίδευση και στην Παιδαγωγική Ακαδημία Κύπρου, ενώ διετέλεσε επιθεωρητής φιλολογικών μαθημάτων στο υπουργείο Παιδείας. Είναι εκδότης του κυπριακού λογοτεχνικού περιοδικού «Ακτή». Έχει τιμηθεί με το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου και το Κρατικό Βραβείο Ποίησης από το υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου.

Το «Βραδινό λεωφορείο» είναι μια συλλογή  «πεζογραφημάτων» ή σύντομων αφηγηματικών κειμένων, σε πρώτο πρόσωπο. Τα περισσότερα γράφτηκαν το 2000-2001 και ορισμένα το 2005-2006, τα οποία θα μπορούσαν και να θεωρηθούν χρονογραφήματα, καθώς σχολιάζουν τη ζωή στην «πολιορκημένη» πόλη και το χρόνο που περνά. Μερικά έχουν ως θέμα ή αφορμή το λεωφορείο, ως μέσο μεταφοράς, αλλά και ως πηγή οχλαγωγίας. Άλλα μνημονεύουν φίλους, συντοπίτες, συμφοιτητές και άλλους, αγαπημένα πρόσωπα που δεν υπάρχουν πια. Και βέβαια, τόπους και έρωτες.

Το λεωφορείο είναι παλιό, μπροστά κάθονται οι γυναίκες πίσω οι άντρες. Αγκομαχά ανεβαίνοντας το βουνό, αλλά επιστρέφει στη γειτονιά «στολισμένο μυρσίνη και δάφνη». Πρόσωπα και εποχές αναμειγνύονται: βυζαντινοί αυτοκράτορες που εισέρχονται από μυστική πύλη στα τείχη της πόλης, αγωνιστές της ΕΟΚΑ και της Ελληνικής Επανάστασης, όπως ο Γρηγόρης Αυξεντίου και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, συγκαιρινοί άνθρωποι. Αγγλοκρατία, Χριστούγεννα 1963, καλοκαίρι 1974, είσοδος τουρκικών στρατευμάτων στην Κυθρέα, στις 16 Αυγούστου, εκσκαφές λειψάνων αγνοουμένων, 2004. Τα κείμενα διαπνέονται από νοσταλγία, διάθεση απολογισμών, απογοήτευση, πίκρα, αλλά και τη «σοφία» της βιωμένης εμπειρίας. Η γραφή είναι ποιητική, η γλώσσα δουλεμένη, οι εικόνες παραστατικές, προκαλούν συγκίνηση και απογειώνουν τη φαντασία.

Παρά τη μελαγχολία που διατρέχει τις σελίδες του, ίσως να αισθανθείτε, τελειώνοντάς το, πιο δυνατοί, ακόμη και πιο αισιόδοξοι, από όσα θα έχετε δει, θα έχετε νιώσει, έχοντας ταξιδέψει νοερά με ένα λεωφορείο που εκτελεί ένα ξεχασμένο από χρόνια δρομολόγιο.