Η εκδίκηση ως αφετηρία πνευματικής αφύπνισης

Ο Σόμερσετ Μομ υπήρξε μια πολύ σημαντική προσωπικότητα των αγγλικών γραμμάτων. Ο Μομ -γεννήθηκε το 1874 και πέθανε το 1965- σπούδασε ιατρική στο Καντέρμπουρι και τη Χαϊδελβέργη και ειδικεύτηκε στη χειρουργική. Μετά τη θερμή υποδοχή του πρώτου του μυθιστορήματος Liza of Lambeth (1897) εγκατέλειψε την ιατρική για να αφοσιωθεί στη λογοτεχνία. Ασχολήθηκε τόσο με το μυθιστόρημα όσο και με το θέατρο. Τα έργα του γνώρισαν παγκόσμια επιτυχία και δεν είναι λίγα αυτά που μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο, όπως το «Βαμμένο Πέπλο» που παρουσιάστηκε το 2006 σε σκηνοθεσία Τζον Καράν, με πρωταγωνιστές τον Έντουαρντ Νόρτον και τη Ναόμι Γουότς.

Η Κίτι είναι μια νέα και όμορφη κοπέλα, η οποία από το φόβο μήπως μείνει γεροντοκόρη, παντρεύεται τον ντροπαλό μικροβιολόγο Γουόλτερ. Μετά το γάμο τους μετακομίζουν στο Χονγκ-Κόνγκ όπου είναι διορισμένος ο Γουόλτερ. Η Κίτι, όμως, δυστυχισμένη από την ανιαρή ζωή της και τον χωρίς έρωτα γάμο της αρχίζει μια εξωσυζυγική σχέση με τον επίσης παντρεμένο Τσαρλς Τάουνσετ. Ο Γουόλτερ μαθαίνει την αλήθεια και αποφασίζει να την εκδικηθεί με ένα σκληρό τρόπο: την υποχρεώνει να τον ακολουθήσει στο εσωτερικό της Κίνας, σε μια περιοχή που μαστίζεται από επιδημία χολέρας. Η Κίτι αδυνατεί να αντιδράσει σε αυτή την απόφαση και τον ακολουθεί. Αρχικά θα αισθανθεί απομονωμένη και ακόμα πιο δυστυχισμένη, αλλά σιγά σιγά θα αρχίσει να εργάζεται στο μοναστήρι όπου ζουν Γαλλίδες μοναχές βοηθώντας τες με τα ορφανά. Η ζωή της αρχίζει να αποκτά νόημα, αλλά η χολέρα δεν έχει πει ακόμα την τελευταία της κουβέντα.

Το μυθιστόρημα δημοσιεύτηκε αρχικά σε ένα περιοδικό σε συνέχειες, γεγονός που δικαιολογεί τα σύντομα κεφάλαια. Η αφήγηση γίνεται σε τρίτο πρόσωπο δίνοντας την αίσθηση ενός αποστασιοποιημένου αφηγητή που δεν θέλει να φανεί η γνώμη του σχετικά με την εξωσυζυγική σχέση της Κίτι. Άλλωστε το θέμα του δεν είναι η απιστία, αλλά η πνευματική αφύπνιση και η συναισθηματική ενηλικίωση μιας γυναίκας. Η Κίτι είναι ανώριμη και κακομαθημένη, νομίζει ότι μπορεί να ελέγχει τον άντρα της που πραγματικά την αγαπά. Αυτή, όμως, τον βαριέται. Και δεν αισθάνεται τύψεις όταν αρχίζει τη σχέση της με τον Τσαρλς. Η απόφασή της είναι συνειδητή: αδυνατεί να δεχτεί ότι είναι καταδικασμένη να βαρεθεί, αξίζει να είναι ευτυχισμένη. Δεν είναι προετοιμασμένη για την αντίδραση του Γουόλτερ, ο οποίος είναι σκληρός, αλλά δίκαιος. Της δίνει την ευκαιρία να ευτυχίσει, εάν ο Τσαρλς χωρίσει τη γυναίκα του και την παντρευτεί, πράγμα που αυτός φυσικά αρνείται να κάνει. Συνεπώς, η Κίτι είναι αναγκασμένη να τον ακολουθήσει στην μαστιζόμενη από τη χολέρα επαρχία. Η αρχική της απέχθεια για το μέρος αυτό θα μετατραπεί σε εσωτερική αναζήτηση και σε μια διάθεση για προσφορά στο συνάνθρωπο. Ο πόνος των άλλων δεν την αφήνει ασυγκίνητη, την ωθεί στο να ξεπεράσει τον εαυτό της και να ανακαλύψει τις πραγματικές της δυνατότητες. Έτσι, ο Γουόλτερ τελικά στην προσπάθειά του να την εκδικηθεί της προσφέρει το καλύτερο δώρο: τη δυνατότητα να φτάσει στην αυτογνωσία.