«Η μουσική είναι μεγάλη τέχνη κι έχει το τίμημά της».

«Όλα έχουν ένα τίμημα σ’ αυτόν τον κόσμο. Δεν μπορείς να τραγουδάς σαν τους αγγέλους και να παραμένεις κανονικός άνθρωπος στην πραγματική ζωή. Χρειάζονται θυσίες!»

«Η μεγάλη ομορφιά είναι σαν την καταιγίδα. Έρχεται καταπάνω σου όπως μια φυσική καταστροφή, όπως ένας μεγάλος σεισμός που γκρεμίζει όλες τις βεβαιότητές σου, όπως μια ξαφνική πλημμύρα που παρασέρνει τα αναχώματά σου, μηδενίζει τις αντιστάσεις σου. Κι άλλοτε μοιάζει με ξαφνικό πόλεμο που σε βρίσκει ανέτοιμο, αλλά και έτοιμο να παραδώσεις τα όπλα και να παραδοθείς αμαχητί. Γιατί η μεγάλη ομορφιά προκαλεί δέος και πανικό, έχει τη γεύση του απόλυτου που μοιάζει με θάνατο».

Και στο συγκεκριμένο ιστορικό μυθιστόρημα, και το αμάρτημα και το τίμημα είναι διπλό: Ο Ρος κι η Ρωξάνη, τα δυο κεντρικά και κατ’ εξοχήν αινιγματικά πρόσωπα, βρίσκονται πέρα απ’ τα όρια. O Ρος όσον αφορά το τραγούδι και η Ρωξάνη όσον αφορά την ομορφιά. Αλλά και ο Ρος είναι όμορφος. Και όπως όλα τα ιδιαίτερα πλάσματα, μ’ έναν ειδικό τρόπο το θύμα και ο θύτης. Σε ένα από τα ορφανοτροφεία των ευνούχων τον 13ο αιώνα στα Κρούσια της Μακεδονίας όπου επεμβαίνουν και λειτουργούν παρά φύση, για να χαρίσουν στις παιδικές τους χορωδίες ουράνια αρμονία και ομορφιά. Στο ίδιο ιστορικό και μυθιστορηματικό σύμπαν, και στην ίδια περιοχή, ο Γάλλος μαρκήσιος και τα φέουδα που αλλάζουν σύνορα,  καταφεύγουν σε γάμους – συμμαχίες, αποτελούν την κινούμενη άμμο όπως γίνεται ο χώρος σε κάθε σκοτεινή και που αλλάζει ιστορικά πλευρό εποχή. Τα μυστικά και τα πάθη των ανθρώπων, ο ιστορικός και προσωπικός τους λαβύρινθος αποτελούν τον καμβά σε ένα μυθιστόρημα που εκτυλίσσεται μέσα στον χρόνο διπλά. Δυο παράλληλες ιστορίες, εκείνη του Ρος και αυτή της Ρωξάνης, το ορφανοτροφείο των ευνούχων στα Κρούσια και το φέουδο του Γάλλου μαρκήσιου τόσο κοντά και ταυτοχρόνως τόσο πολύ μακριά. Ώσπου να φτάσει το πλήρωμα του χρόνου.  Σε ένα βιβλίο όπου και πάλι είναι μπάμπουσκα, όπως όλα τα βιβλία της Καριζώνη, είναι ταυτοχρόνως πολλά: ιστορικό και υπαρξιακό, ψυχολογικό και αλληγορικό όσον αφορά τον ευνουχισμό που είναι παντός καιρού κι εποχής και ειδικά αυτής εδώ, της δικής μας εποχής. Διότι δεν υπάρχει μόνον εκείνος, ο σωματικός.

Οι σημαντικές και ιδιαίτερες στιγμές και τα συγγραφικά ευρήματα, επίσης πολλά και πολλές: η ερμαφρόδιτη πεταλούδα, ο κήπος και τα χρυσά τριαντάφυλλα, οι μεταμορφώσεις, το μεγαλείο της τέχνης, το τραγούδι των καστράτων, η σκοτεινιά του προσώπου, η αγάπη που γίνεται μίσος…

Ένα μυθιστόρημα που διαθέτει όλες τις φίνες συγγραφικές της εμμονές: ο χρόνος που είναι προσωπικό θέμα και ουδόλως γραμμικός. Το τίμημα του ταλέντου ή της δημιουργίας. Τα καλά κλειδωμένα σε υπόγεια, βιβλιοθήκες, σοφίτες, και στο υποσυνείδητο της ψυχής μας βαριά μυστικά, τα δικά μας φαντάσματα. Η φωτιά. Ο έρωτας. Η ιστορία και το αναπόφευκτο. Η μοναξιά. Και εκείνο εκεί το υπεράνθρωπο «εκτός ορίων». Είτε είναι τραγούδι, είτε κήπος, λουλούδι, έρωτας, ομορφιά.

Αλλά κι εκείνα τα βασικά, πανανθρώπινα και αιώνια, όπως η εξουσία, η ματαιοδοξία, τα σημάδια της παρακμής, η ανθρώπινη τραγωδία που σε κάθε εποχή και στη δική μας δυσκολανάγνωστη εποχή είναι τόσο κοινά. Ας τελειώσουμε όμως με μια λυτρωτική φράση από το εξαιρετικό βιβλίο της Κατερίνας Καριζώνη: «”Όλοι βρίσκουν τον δρόμο τους σ’ αυτόν τον κόσμο”, “Δεν βλέπεις τα πουλιά; Ποτέ δεν χάνονται”».

Υπενθυμίζουμε ότι η Κατερίνα Καριζώνη γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου φοίτησε στη Γερμανική Σχολή. Σπούδασε Οικονομικά και είναι διδάκτορας Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ. Εργάστηκε επί 15 χρόνια στην Εθνική Τράπεζα. Έχει εκδώσει μυθιστορήματα, διηγήματα, ποίηση, ιστορικά λευκώματα και βιβλία για παιδιά. Μυθιστορήματα: «Ο άγγελός μου ήταν έκπτωτος» (1997), «Βαλς στην ομίχλη» (2001), «Τσάι με τον Καβάφη» (2004), «Mεγάλο Aλγέρι» (2006) και «Ο χάρτης των ονείρων» (2011). Διηγήματα: «Ο Μονόφθαλμος και άλλες πειρατικές ιστορίες» (2009). Ποίηση: «Πρωτοβρόχια» (1969), «Διαστάσεις» (1972), «Πινόκιο» (1975), «Αναπάντεχο καλοκαίρι» (1978), «Τσάι και μυθολογία» (1985), «Πανσέληνος στην οδό Φράγκων» (1990), «Τα παγώνια της Μονής Βλατάδων» (1992), «Ο ράφτης Ραντοσλάβ από το 1470» (2001), «Το θηλυκό πρόσωπο της ποίησης στη Θεσσαλονίκη» (ανθολογία, 2006), «Ρεσάλτο» (2009). Ιστορικά λευκώματα (συμμετοχή): «Θεσσαλονίκη και Εθνική Τράπεζα» (1989) και «Πειρατεία στη Μάνη και στη Μεσόγειο» (2010). Βιβλία για παιδιά: «Χίλιες και μία νύχτες των Βαλκανίων» (1989), «Ο Σαίξπηρ σε 7+2 παραμύθια» (1990), «Η δίκη των παραμυθιών» (1992), «Το ταξίδι του αυτοκράτορα με το χαμένο πρόσωπο» (1993), «Παραμύθια από τις όπερες» (1997), «Το ταξίδι των παραμυθιών» (1998), «Μια φορά κι έναν καιρό σ’ ένα ξέφωτο του δάσους» (2005), «Ο μαγικός αυλός» (2005). Το 1991 τιμήθηκε με το Α΄ Βραβείο του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου για το βιβλίο της «Χίλιες και μία νύχτες των Βαλκανίων». Το 2009 απέσπασε το βραβείο του περιοδικού «Αυλαία» για το σύνολο του έργου της. Κείμενα και ποιήματά της μεταφράστηκαν στις βαλκανικές γλώσσες, στα γερμανικά, στα αγγλικά και στα πολωνικά. Ποιήματά της μελοποιήθηκαν από τον Μιχάλη Γρηγορίου και ερμηνεύτηκαν από τη Σαβίνα Γιαννάτου.