Κάθε βασανιστής, έχει υπάρξει θύμα.

Alice Miller

”Τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου”: η περίφημη Τέταρτη Εντολή, μπαίνει στο στόχαστρο της διεθνώς αναγνωρισμένης ψυχαναλύτριας και συγγραφέως Alice Miller, στο βιβλίο ”Το σώμα δεν ψεύδεται ποτέ”. Με πλήθος παραδειγμάτων τόσο από τις ζωές μεγάλων συγγραφέων όσο και από δικούς της ασθενείς, η συγγραφέας αποδεικνύει ότι πολλές ψυχοσωματικές νόσοι αλλά και περιπτώσεις εθισμού σε ουσίες καθώς και οι διατροφικές διαταραχές (κυρίως η νευρική ανορεξία), έχουν τις ρίζες τους στην κοινωνική και θρησκευτική επιβολή της εντολής αυτής: να αγαπάμε και να τιμούμε τους γονείς μας ακόμα και όταν δεν το αξίζουν – διότι μας κακομεταχειρίστηκαν στην παιδική μας ηλικία.

Το σώμα έχει τη δική του μνήμη και τη δική του λογική, υποστηρίζει η Miller, κι όταν το καταπιέζουμε ή αγνοούμε τα όσα μας λέει (επειδή δεν είναι ηθικά αποδεκτά από το κοινωνικό περιβάλλον και το σύστημα αξιών που μας επέβαλαν ως σωστό), αντιδρά με την ”αρρώστια”: είναι ο δικός του τρόπος να μας ζητήσει να προστατέψουμε τον εαυτό μας από εκείνους τους γονείς που δεν αξίζουν αυτό τον τίτλο. Αν απλά τους συγχωρήσει κάποιος και δικαιολογήσει τη συμπεριφορά τους εκλογικεύοντάς την (όπως συμβουλεύουν οι περισσότεροι ψυχολόγοι), τότε όχι μόνο θα ταλαιπωρείται από ψυχοσωματικές ασθένειες, αλλά θα καταδικάσει και τα δικά του παιδιά στον ίδιο φαύλο κύκλο.

Οι απόψεις της Miller ίσως φανούν ακραίες σε μια κοινωνία όπως η ελληνική, με τόσο ισχυρούς οικογενειακούς δεσμούς (και με χιλιάδες γνωστά ή άγνωστα δράματα παιδικής κακοποίησης μέσα στην οικογένεια). Προσωπικά τις βρήκα ενδιαφέρουσες, επιστημονικά τεκμηριωμένες και σε κάποια σημεία, λυτρωτικές: ο ρόλος ”του καλού παιδιού” είναι ένα μεγάλο ψυχολογικό βάρος και η ψυχαναγκαστική επιβολή του είναι ήδη κακοποίηση. Διαβάστε το οπωσδήποτε – όχι μόνο αν είχατε πέσει θύματα κακομεταχείρισης από τους γονείς σας, αλλά κυρίως αν έχετε ή πρόκειται να αποκτήσετε παιδιά.