Sherlock Holmes αυτοπροσώπως
Νομίζω ελάχιστοι δεν πρέπει να γνωρίζουν πια τον Sherlock Holmes, τον διάσημο Άγγλο ντετέκτιβ, που λύνει και τα πιο δύσκολα μυστήρια. Είτε από τις κινηματογραφικές ταινίες -με πιο πρόσφατες εκείνες του Guy Ritchie με πρωταγωνιστή τον Robert Downey Jr.- είτε μέσω τηλεοπτικών σειρών όπως αυτές του BBC με τον εκπληκτικό Benedict Cumberbatch, αλλά και το πιο χολιγουντιανό «Elementary», που αμφότερες παρουσιάζουν τον ιδιοφυή ήρωα στη σύγχρονη εποχή. Όμως πόσοι εξ ημών έχουμε αναγνώσει τις ιστορίες που δημιούργησαν το μύθο;
Ένας άνθρωπος διαφορετικός από τους υπόλοιπους. Η οξυδέρκειά του δεν συγκρίνεται και ο τρόπος που χειρίζεται την επαγωγική μέθοδο είναι ανεπανάληπτος. Ένα πρόσωπο που δεν αντέχει τη ρουτίνα και όταν δεν έχει υπόθεση να λύσει καταφεύγει στα ναρκωτικά, δημιουργεί ο ίδιος γρίφους ή κάνει πειράματα. Η απουσία της διανοητικής δραστηριότητας είναι θάνατος για τον Holmes.
«Το σήμα των τεσσάρων» είναι η δεύτερη ιστορία του Sir Arthur Conan Doyle με πρωταγωνιστή τον Sherlock Holmes, η οποία γράφτηκε το 1889. Μια γυναίκα φτάνει στο κατώφλι του Holmes, καθώς λαμβάνει κάποια περίεργα μηνύματα κάθε χρόνο, τα οποία συνοδεύονται από ένα μαργαριτάρι. Αναζητώντας την προέλευση των μηνυμάτων ο Holmes και ο αχώριστος σύντροφός του Dr. John Watson, θα συναντήσουν τον έναν από τους δύο γιους ενός ταγματάρχη και παλιού συνεργάτη του πατέρα της κοπέλας. Τους πληροφορεί για ένα θησαυρό που είχαν ανακαλύψει οι γονείς τους και εξηγεί ότι της στέλνει αυτά τα μηνύματα με τα μαργαριτάρια ως μια μικρή αποζημίωση.
Τότε όλοι μαζί πηγαίνουν να επισκεφθούν τον άλλο γιο του ταγματάρχη που κρατά το θησαυρό ασφαλή. Με το που φτάνουν έξω από το σπίτι ο Holmes αντιλαμβάνεται ότι κάτι έχει συμβεί, παρά την ησυχία που επικρατεί. Όντως, ο έτερος γιος βρίσκεται δολοφονημένος και ο θησαυρός έχει εξαφανιστεί. Το μόνο στοιχείο είναι ένα χαρτί με το Σήμα των Τεσσάρων. Ο Holmes ήδη έχει παρατηρήσει τα πρώτα στοιχεία στο δωμάτιο και τα συμπεράσματά του δεν αργεί να τα εκθέσει στο φίλο του Watson. Και το κυνήγι για το δράστη και την αναζήτηση του θησαυρού έχει μόλις ξεκινήσει.
Αφηγητής στην ιστορία είναι ο Watson ως στενός παρατηρητής των γεγονότων και του ιδιαίτερου Holmes. Με γλώσσα μεστή και ροή γρήγορη, «Το σήμα των τεσσάρων» είναι ένα βιβλίο που δεν μπορείς να το αφήσεις από τα χέρια σου. Οι χαρακτήρες είναι άκρως ρεαλιστικοί, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη διαφορά των 126 ετών από τότε που δημιουργήθηκαν, ενώ οι διάλογοι είναι πειστικοί, προωθώντας παράλληλα και την εξέλιξη της ιστορίας. Μια απολαυστική καθ’ όλα ανάγνωση.
Κλείνοντας θα ήθελα να παραθέσω ένα απόσπασμα από τον G. K. Chesterton, σε μετάφραση Παναγιώτη Ευαγγελίδη, που βρίσκεται στην αρχή του βιβλίου αντί προλόγου: «… αλλά η τάση της εποχής μας να κοιτάζει πάντα προς τα πίσω, όπως η γυναίκα του Λωτ, δεν μπορεί να διαρκέσει επ’ άπειρον. Μια ρωμαλέα λαϊκή λογοτεχνία που να υμνεί τις μυθιστορηματικές δυνατότητες της σύγχρονης πόλης, μοιραία θα έπρεπε να έρθει. Μας ήρθε με τα αστυνομικά μυθιστορήματα, τόσο τραχιά, τόσο φρέσκια, όσο και οι μπαλάντες του Ρομπέν των Δασών…»