Μια άλλη διάσταση

Κάποιες φορές, τελειώνοντας ένα λογοτεχνικό βιβλίο, νιώθεις ότι κάτι έμαθες. Ιστορία, επιστήμες, ηθογραφία, λαογραφία και τόσα πολλά άλλα. Όμως, κάποιες άλλες φορές, αισθάνεσαι ότι γνώρισες έναν άνθρωπο μέσα από τη ζωή του στο χαρτί ως ένας χαρακτήρας κάποιου έργου. Όταν πρόκειται για συλλογή διηγημάτων, που οι ήρωες είναι περισσότεροι, τότε μπορείς να πεις ότι κατά την ανάγνωση είχες καλή παρέα.

Η συλλογή διηγημάτων του Θοδωρή Τσάκωνα με τον ευφάνταστο τίτλο «Το πέμπτο σημείο του ορίζοντα», αποτελείται από πέντε διηγήματα κι ένα ποίημα ως κατακλείδα στη συλλογή. Στο πρώτο διήγημα με τίτλο «Στο πέμπτο σημείο του ορίζοντα», συναντούμε έναν ήρωα που καλείται να επιλέξει ο ίδιος κατά κάποιο τρόπο την εξέλιξη της ιστορίας, βεβαρημένος όχι μόνον από μια πλοκή που τον αλυσοδένει, αλλά και από πρόσωπα στην ίδια την ιστορία που τον αλλοτριώνουν. Όπως ακριβώς συμβαίνει και στην πραγματική ζωή.

Στο δεύτερο διήγημα της συλλογής με τίτλο «Το κλείστρο», το οποίο κέρδισε το Α’ Βραβείο στον πρώτο διαγωνισμού διηγήματος του Diavasame.gr το 2010, συναντούμε έναν φωτογράφο, τον πιο γνωστό του Κορυδαλλού, που για δεκαετίες φωτογράφιζε κυρίως φυλακισμένους και που η χούντα του στέρησε τον γιο του. Αρκετά χρόνια αργότερα, καλείται να φωτογραφίσει έναν από τους πρωτεργάτες της επταετίας. Και τότε εγκαθίσταται στο νου του η σκέψη για εκδίκηση.

Στο τρίτο διήγημα με τίτλο «Ο λώρος», που πήρε τον Α’ Τιμητικό Έπαινο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών το 2011, η αδιάρρηκτη και καταστροφική σύνδεση ενός ήρωα που από μωρό βρίσκεται δέσμιος της θάλασσας.

Στο τέταρτο διήγημα, που αγγίζει τα όρια της νουβέλας, με τίτλο «Κρατούμενος», ο συγγραφέας παρουσιάζει τη σχέση ενός κρατούμενου μ’ ένα ψάρι. Ο ίδιος στο κελί, το ψάρι στη γυάλα. Δυο οργανισμοί με περισσότερα κοινά στοιχεία απ’ όσα φαίνονται εκ πρώτης όψεως. Και μια δύσκολη καθημερινότητα με πολλούς κινδύνους και μ’ ένα μόνο στόχο: την ελευθερία.

Στο πέμπτο και τελευταίο διήγημα, με τίτλο «Η Πολυξένη», μια γριά, πρώην πόρνη, απομονωμένη σε ένα μικρό σπίτι, κι ένα τσούρμο παιδιών που για λίγο γίνεται το αντικείμενο χλευασμού τους. Και μια ιστορία πίσω από την ιστορία.

Η γραφή του Θοδωρή Τσάκωνα έχει κάτι το ιδιαίτερο: σε καθηλώνει και σου αφηγείται την ιστορία, σε κάνει κοινωνό, σε γνωρίζει με πρόσωπα, σε επαναφέρει στο καθαρά ανθρώπινο. Οι ήρωες δεν κρύβονται, ούτε μοιρολατρούν, απλά προσπαθούν να αποδεχτούν την ύπαρξή τους εν σχέσει με τα δεσμά και τα πάθη τους, τον περιορισμό των άλλων. Μα κυρίως, πίσω από τις λέξεις, αφηγούνται τη νοσταλγία μιας ζωής που ζήσανε, την ελπίδα μιας ζωής που θα θέλανε να ζούνε, τις παραλείψεις μιας ζωής που έμεινε μονάχα όνειρο.

Και στο τέλος υπάρχει πάντοτε μια ιστορία να αφηγούμαστε πίσω από τα πρόσωπα, μια ιστορία που πολλές φορές εξισώνεται με την αληθινή ζωή.