Η δοκιμασία της ψυχής

Η πίστη είναι κάτι που υπάρχει μέσα μας ή το αποκτάμε μέσω κάποιων διαδικασιών; Και πόσο δοκιμάζεται η πίστη μας -και κατά συνέπεια η ψυχική μας ισορροπία-, όταν βρισκόμαστε απέναντι σε γεγονότα που δοκιμάζουν την πίστη μας; Με αυτά τα ζητήματα ασχολείται στο δεύτερο μυθιστόρημά του ο Αλέξανδρος Ντερπούλης.

Ο Αρχιμανδρίτης Δανιήλ φτάνει στη Σαντορίνη του 1927, για να αξιολογήσει εάν η μετάβαση από το παλαιό στο νέο ημερολόγιο έχει γίνει ομαλά. Είναι η αρχή της Σαρακοστής και όλο το νησί ετοιμάζεται για μια περίοδο νηστείας και προετοιμασίας για το Πάσχα, ενώ το ηφαίστειο και μια περίεργη ομίχλη καλύπτει όλο το νησί. Ο Δανιήλ, άντρας φιλόδοξος και πολυμήχανος, βρίσκεται αμέσως σε εχθρικό περιβάλλον, καθώς όλοι οι κάτοικοι φοβούνται ότι έχει έρθει για να υποβαθμίσει τη Μητρόπολή τους. Την πρώτη μέρα στο νησί ο Δανιήλ γίνεται μάρτυρας ενός περίεργου θανάτου. Καθώς οι μέρες περνούν οι απροσδόκητοι θάνατοι πληθαίνουν και ο Δανιήλ πρέπει να λύσει το γρίφο σχετικά με τα αρχεία ενός τάγματος, το οποίο υποτίθεται ότι προστατεύει τα πρακτικά της Α’ Οικουμενικής Συνόδου. Τι σχέση μπορεί να έχουν όμως οι θάνατοι με αυτά τα πρακτικά, τα οποία αναζητούν τόσο οι παλαιοημερολογίτες όσο και ο Δανιήλ; Και κατά πόσον ισχύουν τα λόγια των ντόπιων που ισχυρίζονται ότι οι νεκροί βρικολακιάζουν και κυκλοφορούν ανάμεσά τους; Ο Δανιήλ δεν μπορεί να δεχτεί την ύπαρξη των βρικολάκων, καθώς έχει να αντιμετωπίσει πιο σοβαρά προβλήματα: την έλξη που νιώθει για την Άρτεμη, την κόρη του οικοδεσπότη του, και ένα μυστικό από το παρελθόν του που μπορεί να τον καταστρέψει. Σε αυτό το νησί που καλύπτεται από μια τρομαχτική ομίχλη, ο Δανιήλ καλείται να αντιμετωπίσει τους χειρότερους εφιάλτες του και να επιβιώσει.

Το μυθιστόρημα χωρίζεται σε μέρη που αντιστοιχούν στις εβδομάδες της Σαρακοστής και κορυφώνεται στο τελευταίο κεφάλαιο, την Ανάσταση. Η ιστορία αρχίζει πολύ δυναμικά, αφού το βιβλίο ουσιαστικά ξεκινάει με τον πρώτο θάνατο, και κλιμακώνεται σταδιακά με τους επόμενους θανάτους αλλά και με τα στοιχεία που ανακαλύπτει ο Δανιήλ για το περίεργο τάγμα. Ο Δανιήλ βρίσκεται απροετοίμαστος για όσα συναντά στη Σαντορίνη και αδυνατεί να καταλάβει πώς του είναι τόσο δύσκολο να χειριστεί την κατάσταση, όταν στο παρελθόν έχει αντιμετωπίσει με ευκολία παρόμοιες καταστάσεις. Σύμμαχοι και εχθροί μπλέκουν σε παιχνίδια συμφερόντων και προδοσίας, ενώ οι θρησκόληπτοι και φοβητσιάρηδες χωρικοί είναι έτοιμοι να προβούν σε ακραίες κινήσεις για να διώξουν το μίασμα των βρικολάκων από το νησί τους. Όλα όσα πιστεύει ο Δανιήλ, αυτός ο αντισυμβατικός αρχιμανδρίτης, τίθενται υπό αμφισβήτηση. Το μεγαλύτερο μαρτύριό του, όμως, είναι η αδυναμία του να κρατηθεί από τη λογική: το παρελθόν και το παρόν μπλέκονται στο μυαλό του και άτομα που νόμιζε χαμένα εμφανίζονται για να τον βασανίσουν – ή μήπως έρχονται για να τον λυτρώσουν;

Μέσα σε μια σκοτεινή ατμόσφαιρα όπου η ομίχλη πρωταγωνιστεί, αναπτύσσονται θρησκευτικές διαμάχες, υφαίνονται συνωμοσίες και διαπράττονται εγκλήματα  που δοκιμάζουν την ψυχική ισορροπία όσων εμπλέκονται σε αυτή την ιστορία. Το μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Ντερπούλη είναι δυνατό και καθηλωτικό, παρά το μεγάλο όγκο του βιβλίου.