Η σημασία τού να είσαι παιδί

Ο Κιθ Ντόναχιου ζει στο Μέριλαντ, κοντά στην Ουάσινγκτον. Για πολλά χρόνια εργαζόταν στο Εθνικό Κληροδότημα τεχνών. «Το κλεμμένο παιδί» είναι το πρώτο του μυθιστόρημα.

«Το κλεμμένο παιδί» είναι ένα μυθιστόρημα που εντάσσεται στο είδος του φανταστικού. Μας μεταφέρει σε μια αμερικανική επαρχία στα μέσα του 20ού αιώνα. Ο μικρός Χένρι Ντέι, μετά από έναν διαπληκτισμό με τη μητέρα του, βγαίνει από το σπίτι και χάνεται στο δάσος που βρίσκεται εκεί κοντά. Καθώς προχωρά ανάμεσα σε πελώρια δέντρα, νιώθει μερικά ζευγάρια χέρια να τον αρπάζουν. Του βγάζουν τα ρούχα και τον πετούν στο ποτάμι. Όταν βγάζει το κεφάλι του από το παγωμένο νερό, βλέπει τα πρόσωπα μιας ντουζίνας παιδιών, ενώ το βλέμμα του σταματάει σ’ ένα πρόσωπο που είναι ολόιδιο το δικό του. Σε λίγο ο σωσίας του εξαφανίζεται και ο ίδιος ακολουθεί σαν όμηρος τα υπόλοιπα παιδιά. Η ομάδα που τον απήγαγε απαρτίζεται από ξωτικά και αρχίζει να μαθαίνει την ιστορία τους, δηλαδή πως και τα ίδια ήτανε παιδιά πριν από πολλές δεκαετίες και περίμεναν να αλλάξουν ζωή με κάποιο κανονικό παιδί, ότι τριγυρνούσαν στα δάση και κρύβονταν στις σπηλιές. Σταδιακά ο Χένρι Ντέι αφομοιώνει τις συνήθειες και την καθημερινότητα των ξωτικών.

Παράλληλα με την ιστορία του μικρού αγοριού που έγινε ξωτικό, εκτυλίσσεται και η πορεία του σωσία του, του πρώην ξωτικού και που έγινε άνθρωπος. Εισέρχεται στη νέα του οικογένεια, προσπαθώντας να μην αντιληφθεί κανείς τη διαφορά. Τον πρώτο καιρό είναι λιγομίλητος, όμως προοδευτικά εντάσσεται κι εκείνος στο πλαίσιο της ανθρώπινης κοινωνίας. Τα χρόνια περνάνε, το παλιό ξωτικό αποκτά καθ’ όλα ανθρώπινες συνήθειες, θάβοντας τα εξωανθρώπινα χαρακτηριστικά του. Κάθε φορά που ατενίζει το δάσος δεν ξεχνά την προηγούμενη ζωή του. Όταν πλέον κάνει οικογένεια και γεννιέται ο γιος του, ο φόβος του γίνεται έκδηλος, μήπως κάποια ημέρα τα ξωτικά αρπάξουν και το δικό του παιδί. Οι φόβοι του δυναμώνουν με τη συχνή επίσκεψη των ξωτικών στο σπίτι του. Τελικά, όμως, η συνάντηση με τον αληθινό Χένρι Ντέι θα τον απαλλάξει από τη διχασμένη φύση του.

Ο Κιθ Ντόναχιου παρουσιάζει ένα μυθιστόρημα που κινείται στη σφαίρα του φανταστικού, με έντονα ανθρώπινα στοιχεία. Έχοντας ως ήρωες δύο παιδιά που αλλάζουν ζωές, ο συγγραφέας ενδύεται τη μορφή πότε του ενός και πότε του άλλου για να αφηγηθεί την ιστορία τους. Γράφει σε πρώτο πρόσωπο, ώστε η αφήγηση να είναι πιο άμεση, ενώ το βιβλίο χωρίζεται σε κεφάλαια που προωθούν εναλλάξ τη διαδρομή κάθε ήρωα. Στοιχειοθετεί δύο χαρακτήρες που εκκινούν από την ίδια βάση – είναι και οι δύο παιδιά – αλλά αναπτύσσονται αντίστροφα. Από τη μία, ο μικρός Χένρι Ντέι από παιδί γίνεται ξωτικό, διατηρώντας τον αυθορμητισμό, την ειλικρίνεια και την παιδικότητά του, ενώ από την άλλη ο σωσίας του από ξωτικό αποκτά ανθρώπινα χαρακτηριστικά, υποκύπτει στις επιταγές της ανθρώπινης κοινωνίας και αφήνει την ψυχή του να εγκλωβιστεί στις απαιτήσεις της πραγματικότητας. Οι διάλογοι είναι λειτουργικοί για την εξέλιξη της ιστορίας και απέριττοι, ενώ η γλώσσα και το ύφος του συγγραφέα είναι τόσο απλά και προσιτά, ώστε να γίνονται κατανοητά και από μικρούς σε ηλικία αναγνώστες.

«Το κλεμμένο παιδί» είναι ένα μυθιστόρημα που εμβαθύνει στην παιδική ψυχολογία και την προσαρμογή των παιδιών στο σύνολο, ενώ μέμφεται κατά κάποιον τρόπο την ωριμότητα που επικαλούνται οι μεγάλοι προκειμένου να καταδυναστεύουν την ελευθερία, όχι μόνο της δικής τους ψυχής, αλλά και των παιδιών τους. Τέλος, η μετάφραση του Γιώργου Καλαμάντη διατηρεί έντονα τα «παιδικά» στοιχεία του κειμένου.