Πεντάλφα

Το αστυνομικό μυθιστόρημα δεν είναι τόσο εύκολο είδος και ειδικά ένα κλασικό whodunnit θέλει μαστοριά μεγάλη. Ο Νορβηγός συγγραφέας Jo Nesbo, που έγινε παγκοσμίως γvωστός με το «Νέμεσις», επιστρέφει με ένα ακόμα καλογραμμένο βιβλίο και πρωταγωνιστή τον αντιήρωά του, τον επιθεωρητή Χάρι Χόλε που παλεύοντας με το αλκοόλ από τη μια μεριά και τη διαλυμένη του προσωπική ζωή από την άλλη, πρέπει να σταματήσει έναν serial killer ο οποίος διαπράττει τελετουργικούς φόνους στο Όσλο. Το κλειδί τους είναι οι πέντε αιχμές του αστεριού της πεντάλφα και τα κόκκινα διαμάντια που αφήνει στον τόπο του εγκλήματος…

Από την αρχή μέχρι το τέλος το μυθιστόρημα είναι μια έκπληξη για τον αναγνώστη: πρώτα απ’ όλα διαδραματίζεται στο Όσλο και είναι λογικό να περιμένει κανείς κρύο και πάγο ως σκηνικό – αντιθέτως βρίσκεται ”παγιδευμένος” σε έναν αφόρητο καλοκαιρινό καύσωνα που τεντώνει ακόμα περισσότερα τα νεύρα των ηρώων. Έπειτα, σε όλη τη διάρκεια του βιβλίου δεν μπορείς να αποφασίσεις αν συμπαθείς ή όχι τον Χάρι Χόλε: οπωσδήποτε ”καμένος” και looser αλλά χωρίς τη σκοτεινή γοητεία άλλων τέτοιων ηρώων – από την άλλη, του αναγνωρίζεις το γεγονός ότι δεν τα παρατάει ποτέ ακόμα και σερνόμενος από τη στέρηση του αλκοόλ. Τέλος, τουλάχιστον τρεις φορές είσαι σίγουρος ότι λύθηκε το μυστήριο και άλλες τόσες ότι έχεις μαντέψει τον δολοφόνο, αλλά κάθε φορά ο Nesbo σε ξαναγυρίζει έξυπνα και κάπως σαδιστικά στο σημείο μηδέν.

Όσο για τη γραφή του, ρεαλισμός μέχρι εκεί που δεν παίρνει -αλλά όχι ωμότητα-, γρήγοροι ρυθμοί και γλώσσα της πιάτσας χωρίς ωραιοποιήσεις και στρογγυλεμένες γωνίες. Επιπλέον, γερά χτισμένοι χαρακτήρες, όπου μέσα  σε λίγες γραμμές αντιλαμβάνεσαι την ψυχοσύνθεσή τους και το παρελθόν τους. Μία μόνο αντίρρηση: επικεντρώνεται τόσο πολύ στο ψυχολογικό πορτρέτο και στο παρελθόν των ηρώων, ώστε οι φόνοι και η τελετουργία τους περνούν σε δεύτερη μοίρα. Παρόλα αυτά, οι συνεχείς ανατροπές στην πλοκή κρατούν το σασπένς σε υψηλά επίπεδα μέχρι τέλους και δεν θα ησυχάσετε αν δεν το τελειώσετε, είναι αλήθεια.

Και κάτι τελευταίο από την προσωπική μου εμπειρία: τα αστυνομικά μυθιστορήματα και οι γρίφοι τους -στα οποία μεγάλη αδυναμία είχαν σημαντικά μυαλά όπως ο Σαρτρ-, είναι ο καλύτερος τρόπος να κρατάτε το μυαλό σας σε εγρήγορση και ταυτόχρονα να το αποσπάτε από την πίεση της καθημερινότητας, ειδικά στις σημερινές καταστάσεις. Κι αν ένας τύπος σαν τον Χάρι Χόλε καταφέρνει να μαζέψει τα κομμάτια της ζωής του και να βρει άκρη με έναν ευφυή δολοφόνο, ε τότε υπάρχει ελπίδα για όλους…