Η συνάντηση με τον απόλυτο τρόμο

Καλωσορίσατε στο Ντέρι, μια μικρή πόλη του Μέιν. Καλωσορίσατε στο βασίλειο του καθαρού τρόμου. Τίποτα από όσα γνωρίζετε για την ψυχική αναμόχλευση και τις δυνατότητες του ανθρώπινου σώματος να αντέξει, έστω και με σιωπηλή απόγνωση, τον φόβο δεν θα σας φανούν χρήσιμα. Ο Στίβεν Κινγκ έχει χρησιμοποιήσει κάθε μέσο, τρόπο και σκοπό για να υποσκάψει τη σιγουριά ακόμη και εκείνων, που, ως άλλοι ρέκτες, βουτούν με πάθος στη λεγόμενη λογοτεχνία του τρόμου.

Θα ήταν τόσο κοινότοπο να πει κανείς πως έχουμε να κάνουμε με την καταβύθιση στα μέσα βάθη του ρίγους και της παγωμάρας. Οι δύο τόμοι του συγκεκριμένου μυθιστορήματος είναι μια κάθοδος χωρίς φρένα, χωρίς σταματημό. Πέφτεις σε ένα σαπρό σκοτάδι και δεν υπάρχει ίχνος διαφυγής. Από την πρώτη γραμμή έως την τελευταία, ο Κινγκ σε οδηγεί σε τρομώδη χαύνωση. Οι λέξεις γίνονται προσάναμμα, η πλοκή είναι ένας αδιαπέραστος τοίχος από τον οποίο βγαίνουν ανελέητα όντα. Και επίσης: προσοχή στις κρύπτες και τις κατακόμβες.

Καλωσορίσατε στο Ντέρι, λοιπόν. Μοιάζει μια ήσυχη επαρχία όπου τίποτα δεν μπορεί να χαρακώσει τα όνειρα των παιδιών που ζουν εκεί και μεγαλώνουν όπως κάθε παιδί στην ηλικία τους. Μόνο που για επτά παιδιά, η περιοχή τους θα γίνει συνώνυμο του απροσμέτρητου φόβου. Θα έρθουν αντιμέτωποι με το απόλυτο κακό – και όχι μια φορά.

Αυτοί οι επτά έφηβοι θα έρθουν σε επαφή με τη φρίκη που τους τραβάει με τη μαγνητική της δύναμη και τους αναγκάζει να έρθουν σε επαφή μαζί της και ως ενήλικες. Μπορεί με τα χρόνια να προσπάθησαν να ξεχάσουν, να αφήσουν το παραλυτικό παρελθόν στην άκρη, όμως αυτή η εκτροπή δεν λειτούργησε στην περίπτωσή τους. Μια υπόσχεση που έδωσαν πριν από είκοσι οκτώ χρόνια τους καλεί να επανενωθούν στο ίδιο μέρος, όπου, ως έφηβοι, είχαν έρθει πρόσωπο με πρόσωπο με το απόλυτο κακό. Ένα πλάσμα που δεν έχει όνομα, αλλά φέρει το ουδέτερο, αλλά πασιφανώς βάναυσο, όνομα: «Το αυτό». Δεν χρειάζεται καν να ονομαστεί για να προκαλέσει μαρμαρυγή. Η φύση του είναι τόσο σκοτεινή και άγρια που φτάνει για να δηλώσει τις προθέσεις του. «Το Αυτό» δολοφονεί παιδιά. Το έκανε τότε, το κάνει και τώρα. Το καπάκι έχει ανοίξει ξανά και από μέσα βγαίνουν οι αναθυμιάσεις ενός φαντασματικού κόσμου. Κάτω, στους υπονόμους του Ντέρι, κάτι σαν υπόμνηση ότι η Κόλαση μπορεί να υπάρχει επί της γης, «Το Αυτό» ζει και εμφανίζεται για να σκορπίσει τον θάνατο. Ένας κλόουν που είναι το γνήσιο βλαστάρι του Κακού. Αυτά τα επτά παιδιά, αναγκαστικά, θα βρεθούν πάλι ενώπιος ενωπίω με τις καταπιεσμένες αναμνήσεις τους, αλλά και με τον άφατο τρόμο που είχαν γνωρίσει όταν ήταν νέοι.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Κινγκ χρησιμοποιεί το οικείο γι’ αυτόν Ντέρι ως μυθιστορηματικό τόπο. Είναι η πρώτη φορά, όμως, που η πόλη μετατρέπεται σε σκηνικό φρίκης.

Η ιστορία προχωράει σε δύο χρονικές περιόδους, το 1958, στο πρώτο βάπτισμα στα μαύρα νερά του τρόμου, και το 1985, οπότε θα έχουμε και το τελικό ξεκαθάρισμα. Πρόκειται για έναν αιματοβαμμένο κύκλο, μέσα στον οποίο ο Κινγκ δεν δημιουργεί μόνο ένα περίκλειστο περιβάλλον (ακόμη και η έννοια της δυστοπίας φαντάζει αδύναμη), αλλά καλύπτει τα πάντα με έναν πρωτόφαντο υμένα λέξεων που κολλούν πάνω σου σαν εύθρυπτο δέρμα ή σκοτωμένο αίμα. Το επικών διαστάσεων μυθιστόρημα (κοντά στις 1.700 σελίδες) είναι ένας μαραθώνιος στον στίβο του τρόμου. Οι συγκινήσεις δεν θα σας λείψουν, το χτυποκάρδι θα είναι μόνιμο, ενώ από συγγραφικής πλευράς, ο Κινγκ αποτυπώνει με ακρίβεια την ψυχοσύνθεση των επτά ατόμων που θα τεθούν αντιμέτωποι με «Το Αυτό». Οι όποιες παρεκβάσεις σε άλλες ιστορίες, αν και ορισμένες είναι αχρείαστες, δεν επηρεάζουν σε τίποτα την καθαρότητα της κεντρικής ιστορίας, η οποία μένει ενεργή έως το τέλος. Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι ο Κινγκ, πέραν της δεδομένης ικανότητας που έχει να ανασύρει από τα βάθη όλους τους αρχέγονους φόβους, ήταν και παραμένει ένας έξοχος αφηγητής.

Με αφορμή την κινηματογραφική εκδοχή, η παρούσα έκδοση προσφέρεται και για έναν ακόμη λόγο: σε σχέση με την πρώτη εκδοχή δεν υπάρχει ουδεμία περικοπή. Είναι πλήρης και ως εκ τούτου προσφέρει μια πλέρια εμπειρία τρόμου. Στη μακρά εργογραφία του Κινγκ (έχουμε να κάνουμε με ακαταπόνητο γραφιά) το συγκεκριμένο βιβλίο επέχει τη θέση του έπους. Χειρίζεται το υλικό του (τι πιο εύθραυστο υλικό από τον φόβο, αν και προκαλεί συμπαγείς αντιδράσεις) με οξυμένο ζήλο και συγγραφική δεινότητα. Ο μεταφραστικός άθλος ανήκει στην Έφη Τσιρώνη.