O πατέρας της φιλοσοφίας του περιβάλλοντος
”Ένας Θεόφραστος χωρίς τον Αριστοτέλη είναι εντελώς αδιανόητος. Ένας Αριστοτέλης χωρίς το Θεόφραστο θα ήταν μια έλλειψη”
Ο Νορβηγός Haakon Smedsvig Hanssen, αναπληρωτής καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Agder της Νορβηγίας, έχει επικεντρώσει το επιστημονικό του ενδιαφέρον στην παράδοση του Λυκείου μετά τον Αριστοτέλη. Κατά τη διάρκεια της ακαδημαϊκής του θητείας ανήγειρε ένα εκπαιδευτικό και ένα ερευνητικό κέντρο στη Λέσβο. Το πανεπιστημιακό του υπόβαθρο καλύπτει το χώρο της Φιλοσοφίας, της Ιστορίας, της Θεολογίας, της μελέτης διαφόρων Γλωσσών και της Παιδαγωγικής. Όπως ο Θεόφραστος ανακεφαλαίωσε τις παραδόσεις από τους Προσωκρατικούς και συνέβαλε στο να μη χαθούν, έτσι και ο Haakon ανακεφαλαίωσε το Θεόφραστο και δημιούργησε ένα ολοκληρωμένο πορτρέτο του. Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια μονογραφία για έναν σχεδόν ξεχασμένο Έλληνα φιλόσοφο και ερευνητή της φύσης.
Ο Θεόφραστος από την Ερεσό της Λέσβου, ο τελευταίος πολυμαθής σοφός της αρχαίας Αθήνας, είναι γνωστός στην ιστορία της Φιλοσοφίας ως ο συνοδός του Αριστοτέλη και ο διάδοχός του στη διεύθυνση του Λυκείου, του σπουδαιότερου ερευνητικού κέντρου της αρχαιότητας πριν από το Μουσείο της Αλεξάνδρειας. Έχει γράψει γύρω στα 240 βιβλία, από τα οποία λίγα σώθηκαν και επηρέασε τους Επικούρειους και τους Στωικούς. Το αρχικό όνομά του ήταν Τύρταμος, όμως ο Αριστοτέλης τον αποκάλεσε Θεόφραστο, δηλαδή θεϊκό ρήτορα. Το Λύκειο έφτασε στην κορυφή της ακμής του κάτω από τη διεύθυνσή του. Οι σύγχρονοί του στην Αθήνα τον τιμούσαν υπερβολικά σε αντίθεση με τους μεταγενέστερους συγγραφείς. Τα ενδιαφέροντά του περιέκλειαν τις μικρές χαρές της ζωής και τα μεγάλα αινίγματα του σύμπαντος. Ήταν ο φιλόσοφος της καθημερινής ζωής, της χαράς και θέλει να μας μεταδώσει την εικόνα ενός καλού κόσμου. Ως φιλόσοφος της χαράς, απορρίπτει τον Αναξαγόρα που ισχυρίζεται ότι η αίσθηση πρωταρχικά είναι συνδεδεμένη με τον πόνο, επειδή ο πόνος είναι πιο σφοδρός απ’ ό,τι η χαρά. Ο Θεόφραστος είναι περισσότερο διάσημος για τις βοτανικές εργασίες του. Έκανε τα πρώτα βήματα προς μια οικολογική επιστήμη.
Ο Νορβηγός ιστορικός των ιδεών και καθηγητής φιλοσοφίας δημιουργεί μια μονογραφία για το Θεόφραστο, καθώς μέχρι τώρα δεν υπήρχε κάτι τέτοιο γι’ αυτόν τον τελευταίο πολυμαθή φιλόσοφο. Αναφέρει και σχολιάζει κάποια από τα σωζόμενα έργα του φιλοσόφου, αλλά και τις πτυχές της ζωής του και γενικότερα του έργου του. Εστιάζοντας στη φιλοσοφική δραστηριότητα του Θεόφραστου, αναφέρεται στα σημεία που ο Ερέσιος φιλόσοφος συμφωνεί με τον Αριστοτέλη και σε όσα διαφοροποιείται από την αριστοτελική σκέψη. Γενικότερα, ο Θεόφραστος έδειχνε πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις χαρές της ζωής σε σχέση με τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, ενδιαφερόταν για τα ”φυσικά” δηλαδή και όχι τόσο για τα ”μεταφυσικά”.
