Οι ιστορίες του Μονταλμπάνο

O Αντρέα Καμιλλέρι (γεν. Porto Empedocle, Σικελία, 1925) είναι σήμερα ο πιο πολυδιαβασμένος συγγραφέας της Ιταλίας. Άργησε ν’ αφοσιωθεί στο γράψιμο, κι όταν το αποφάσισε, στα εξήντα του, η σειρά με ήρωα τον επιθεωρητή Μονταλμπάνο (που ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Ισπανού συγγραφέα Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν), έγινε αμέσως ένα μοναδικό εκδοτικό φαινόμενο. Ολόκληρη η Ιταλία, κι όχι μόνο η ιδιαίτερη πατρίδα του, η Σικελία, ερωτεύτηκε αυτόν τον μεγάλο τεχνίτη της πλοκής και της γλώσσας, του «πατρικού» σικελικού ιδιώματος.

Στο βιβλίο «Θάνατος στα ανοιχτά» περιλαμβάνονται οκτώ αστυνομικές ιστορίες του επιθεωρητή Μονταλμπάνο. Ο Καμιλλέρι υφαίνει με τη μοναδική του αφηγηματική τεχνική την πλοκή και το πέπλο μυστηρίου σε κάθε ιστορία. Ληστείες, φόνοι, εξαφανίσεις, απάτες, συνθέτουν το παζλ των υποθέσεων που ο επιθεωρητής Μονταλμπάνο καλείται να λύσει με τη συνδρομή των χαρακτηριστικών φιγούρων των βοηθών του. Σαγηνευτικές γυναίκες, άντρες που έχουν μυστικά, μαφία, αποτελούν τους επικίνδυνους αντιπάλους του επιθεωρητή. Και ο ίδιος πρέπει να διαλευκάνει τις υποθέσεις πριν να είναι πολύ αργά.

Ο Αντρέα Καμιλλέρι ξέρει να σαγηνεύει και στη μικρή φόρμα. Οι μικρές δόσεις –σε σχέση με τα μεγαλύτερα σε έκταση έργα του με πρωταγωνιστή τον Μονταλμπάνο– αποτελούν ακόμα ένα εξαιρετικό δείγμα γραφής του Σικελού συγγραφέα, ο οποίος χειρίζεται άψογα τα μικρότερα κείμενα, ώστε να αποτελούν μια ολοκληρωμένη αστυνομική ιστορία. Για τους χαρακτήρες, πέραν του Μονταλμπάνο, που έχει δομήσει ο Καμιλλέρι τι άλλο μπορούμε να πούμε: είναι τόσο αγαπημένοι, όπως ο Καταρέλλα που αλλάζει διαρκώς τα ονόματα κι έχει τον δικό του τρόπο να αντιλαμβάνεται και να εκφράζεται, στέκονται σαν θεατρικοί δευτεραγωνιστές στη σκηνή, έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να διαδραματίσουν τον ρόλο τους. Όσο για τον Μονταλμπάνο, στις ιστορίες του βιβλίου θα τον συναντήσουμε και σε πιο νεαρή ηλικία, με την ίδια περίπου συμπεριφορά, όπως τον ξέρουμε.

Το βιβλίο «Θάνατος στα ανοιχτά» είναι μια απολαυστική συλλογή αστυνομικών ιστοριών, εξ ίσου απολαυστικές με τις μεγαλύτερης έκτασης αφηγήσεις. Εξαιρετική, όπως πάντα, η μετάφραση της Φωτεινής Ζερβού, που χειρίζεται αριστοτεχνικά την ιδιωματική γλώσσα του Καμιλλέρι.