Τέρρα Άλτα

Ο Χαβιέρ Θέρκας γεννήθηκε το 1962 στο Κάθερες της Ισπανίας. Στο έργο του συγκαταλέγονται επίσης το αταξινόµητο Anatomίa de un instante, το δοκίµιο La obra literaria de Gonzalo Suẚrez, καθώς και τέσσερις τόµοι µε ποικίλα θέµατα: Una buena temporada, Relatos reales, La verdad de Agamenόn, Formas de ocultarse. Τα βιβλία του έχουν µεταφραστεί σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες και έχουν τιµηθεί µε πολυάριθμα εθνικά και διεθνή βραβεία. Το 2011, στην Έκθεση Βιβλίου του Τορίνο, έλαβε το Διεθνές Βραβείο για το σύνολο του έργου του. Δίδαξε για δύο χρόνια στο Πανεπιστήµιο του Ιλλινόις και από το 1989 είναι καθηγητής Ισπανικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήµιο της Χερόνα.

Η ζωή του Μελτσόρ δεν είναι συνηθισμένη. Διαβιοί με τη μητέρα, η οποία εργάζεται ως ιερόδουλη, συναναστρέφεται με κακοποιούς και εντάσσεται στο κύκλωμα των ναρκωτικών. Πατέρας δεν υπάρχει, όχι μονάχα ως παρουσία, αλλά ούτε καν ως όνομα, είναι αγνώστου πατρός. Ο ίδιος προσπαθεί να ψυχανεμιστεί από τους πελάτες της μητέρας του που έρχονται στο σπίτι, αν υπάρχει πιθανότητα κάποιος από αυτούς να είναι ο πατέρας του, μάταια όμως. Ο Μελτσόρ συλλαμβάνεται κατά τη διάρκεια μιας επιχείρησης ναρκωτικών και οδηγείται στη φυλακή. Εκεί θα γνωρίσει έναν Γάλλο, που θα τον μυήσει στη λογοτεχνία του 19ου αιώνα. Αγαπημένο του μυθιστόρημα είναι Οι Άθλιοι. Ο καιρός στη φυλακή περνά σχετικά ήρεμα, μέχρι τη στιγμή που μαθαίνει ότι η μητέρα του δολοφονήθηκε και το πτώμα της πετάχτηκε σ’ ένα χωράφι. Τότε είναι η στιγμή που ο Μελτσόρ αποφασίζει να γίνει αστυνομικός.

Με τη βοήθεια ενός δικηγόρου, φίλου της μητέρας του, ο Μελτσόρ αποφυλακίζεται και δίνει εξετάσεις στην Αστυνομική Ακαδημία. Εισάγεται στη σχολή και ξεκινά το νέο ταξίδι του Μελτσόρ. Όταν πλέον αποφοιτά ως αστυνομικός, ξεκινά να εργάζεται σ’ ένα αστυνομικό τμήμα της Βαρκελώνης. Παράλληλα με την εργασία του προσπαθεί να ανακαλύψει ποιος σκότωσε τη μητέρα του, διαβάζει διαρκώς τον φάκελο της αστυνομίας, ανακρίνει εκ νέου τους μάρτυρες, αναζητά μια φίλη της μητέρας του που ήταν μαζί το τελευταίο βράδυ πριν από το φονικό. Όμως, καμία ένδειξη δεν μπορεί να τον οδηγήσει προς κάποια κατεύθυνση. Ώσπου ο Μελτσόρ θα γίνει το πρόσωπο της ημέρας όταν κυνηγάει και συλλαμβάνει τους δράστες μιας τρομοκρατικής επίθεσης. Γίνεται ο ήρωας της αστυνομίας και της πόλης. Όμως, ο Μελτσόρ δεν αντέχει και τόσο την επίθεση λατρείας προς το πρόσωπό του. Τότε οι ανώτεροί του, για να τον προστατέψουν, αποφασίζουν να τον μεταθέσουν στην επαρχία.

Σε μια πόλη όπου δεν συμβαίνει τίποτα ο Μελτσόρ ξοδεύει τον χρόνο του στη δημοτική βιβλιοθήκη. Δεν είναι μόνο τα βιβλία που τον θέλγουν, αλλά και η όμορφη βιβλιοθηκάριος. Μιλάνε για βιβλία, προτείνοντας ο ένας στον άλλο νέα αναγνώσματα, έρχονται πιο κοντά και τελικώς, γίνονται ζευγάρι. Η έλευση της κόρης τους θα τους δέσει ακόμα περισσότερο. Όλα κυλούν σ’ ένα ήπιο μοτίβο, μέχρι τη στιγμή που οι φόνοι της πιο πλούσιας οικογένειας στην περιοχή θα συνταράξουν την ηρεμία της πόλης και την καθημερινότητα του ίδιου του Μελτσόρ, χωρίς να γνωρίζει ο ίδιος πόσο θα αλλάξει η ζωή του μέσα από τη νέα αυτή υπόθεση.

Ο Θέρκας στήνει το μυθιστόρημά του σε δύο χρονικούς άξονες: ο ένας, με τον οποίο ξεκινά το βιβλίο, είναι στην επαρχία και τη διαδρομή του Μελτσόρ από τη στιγμή που γίνονται οι φόνοι και ο δεύτερος είναι στο παρελθόν, λίγο πριν συλληφθεί και μέχρι τη στιγμή που γεννιέται η κόρη του. Δύο άξονες που διαχωρίζονται από εκτενή κεφάλαια, ενώ γενικότερα η έκταση είναι κάτι που χαρακτηρίζει τον Ισπανό συγγραφέα, τόσο στο μέγεθος των κεφαλαίων, όσο και στον λόγο του. Η αφήγηση είναι τριτοπρόσωπη και στους δύο άξονες, ενώ μια διαφορά τους είναι ότι, όταν η αφήγηση αφορά στο παρελθόν του κεντρικού χαρακτήρα, γίνεται στον αόριστο, ενώ, όταν αφορά τις στιγμές από τους φόνους κι έπειτα, γίνεται στον ενεστώτα. Χαρακτηριστικό, επίσης, του Θέρκας είναι οι παρενθετικές προτάσεις, τις οποίες χρησιμοποιεί κατά κόρον. Ο παραλληλισμός της ζωής του Μελτσόρ με τους δύο βασικούς χαρακτήρες των Αθλίων, τον Γιάννη Αγιάννη και τον Ιαβέρη, πραγματοποιείται είτε με αποσπάσματα από το βιβλίο του Ουγκό κι ευθείες αναφορές, είτε με σκηνές που μοιάζουν, όπως όταν ο Μελτσόρ πέφτει στο νερό που τον απελευθερώνει, λύτρωση για τον Μελτσόρ, λύτρωση και για τον Ιαβέρη.

Επίσης, στο βιβλίο του ο Θέρκας τοποθετεί εντέχνως και την ιστορική πληγή του Ισπανικού Εμφυλίου. Μολονότι πάντοτε βρίσκεται στο πίσω μέρος της πλοκής, ωστόσο πάντοτε ανακύπτει σε διάφορες σκηνές, ως πληγή που παραμένει ανοικτή.