Στην ξένη γη της γονεϊκής ύπαρξης

Ο τίτλος του μυθιστορήματος σε προκαλεί να το ανοίξεις–-ποια είναι αυτή η ξένη γη, η χιονισμένη ξένη γη του εξώφυλλου;– και η πληροφορία ότι το μυθιστόρημα τιμήθηκε με το βραβείο του καλύτερου ιρλανδικού μυθιστορήματος για το 2019 ενισχύει την απόφαση να το διαβάσεις. Και θα πράξεις πολύ σωστά, αφού σε λίγο παραπάνω από 200 σελίδες ο Βορειοϊρλανδός David Park οδηγεί τους αναγνώστες του σε ένα εσωτερικό ταξίδι απίστευτης αναζήτησης, μιας άγνωστης διαδρομής στον εσωτερικό κόσμο του αφηγητή.

Είναι λίγες μέρες πριν από τα Χριστούγεννα. Το χιόνι έχει καλύψει τα πάντα στην Ιρλανδία και την Αγγλία και έχει καθηλώσει τα αεροπλάνα στο έδαφος. Ο Τομ, ένας μεσήλικας φωτογράφος εκδηλώσεων, ξεκινά από τα περίχωρα του Μπέλφαστ με το αυτοκίνητό του για να φέρει από το Σάντερλαντ της Αγγλίας τον φοιτητή γιο του, τον Λουκ, ο οποίος έχει εγκλωβιστεί εκεί, μόνος του και άρρωστος. Με ένα αυτοκίνητο γεμάτο από τις προμήθειες που του έχει ετοιμάσει η σύζυγος του Λόρνα, ο Τομ ξεκινά αυτή τη μακρινή διαδρομή, αυτό το μικρό στοίχημα που έχει βάλει με τον εαυτό του ότι θα καταφέρει να φτάσει στο Σάντερλαντ και να φέρει πίσω τον γιο του ασφαλή. Από την αρχή του ταξιδιού γίνεται φανερό ότι ο Τομ βρίσκεται σε μια ψυχική αναταραχή. Και αν αρχικά δημιουργείται η εντύπωση ότι η κατάστασή του οφείλεται στο δύσκολο ταξίδι και στον άρρωστο γιο του, στη συνέχεια γίνεται ξεκάθαρο ότι υπάρχει ένα άλλο πρόσωπο που βρίσκεται στη σκέψη του, ένας άλλος γιος, ο Ντάνιελ, ο γιος που τον ωθεί να αφήνει τα φώτα του σπιτιού ανοιχτά και την πόρτα ξεκλείδωτη κάθε βράδυ, ένας γιος που σε αυτή τη διαδρομή αποκτά όψη και φωνή αλλά ποτέ παρουσία.

Ένα ιδιότυπο road trip, ή ακόμα και ένα προσκύνημα εάν επικεντρωθούμε στο τέλος του μυθιστορήματος, μας παρουσιάζει ο Ντέιβιντ Παρκ στο ενδέκατο βιβλίο του, το οποίο κρατά ορισμένα από τα χαρακτηριστικά του είδους –συναντήσεις με συνταξιδιώτες και σύντομες συζητήσεις, απρόσμενες διακοπές της διαδρομής του–, αν και στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα ταξίδι αναζήτησης λύτρωσης του ψυχικού του κόσμου. Ο Τομ, ο άντρας που σε όλη του την ενήλικη ζωή καθορίζεται από έλλειψη αυτοπεποίθησης, που κρύβεται πίσω από τον φωτογραφικό φακό ακόμα και στις οικογενειακές του στιγμές και που βασανίζεται από το γεγονός ότι δεν μπορεί να βρει τις κατάλληλες απαντήσεις στα ερωτήματα των παιδιών του, κρύβει μέσα του έναν μυστικό πόνο, μια θλίψη συνδεδεμένη με την ίδια του την ύπαρξη, με την οντότητά του ως γονιός. Αυτή τη διαδρομή προς τα έσω ακολουθεί στη διάρκεια αυτού του ταξιδιού, αυτή τη διαδρομή που είναι γεμάτη από την ανεξάντλητη αγάπη του γονιού προς τα παιδιά του, αλλά και από την ενοχή, τις τύψεις και αυτά τα –σχεδόν πάντα– αναπάντητα ερωτήματα: «Τι έκανα λάθος; Πού έσφαλα ως γονιός;» Καθώς τα καλυμμένα από το χιόνι χιλιόμετρα περνούν, ο Τομ ρίχνει ματιές στο παρελθόν του, στην πρώτη φορά που αντίκρισε τον πρωτότοκό του, στο μεγάλωμά του, στην απομάκρυνσή τους και αναζητά τους κρίκους που έσπασαν από την αλυσίδα που ενώνει το παιδί με τον γονιό του.

Ο Τομ ταξιδεύει προς μια ξένη γη, τη γη της θλίψης και της απώλειας, αλλά και τη γη της γονεϊκής ύπαρξης, αυτής της ιδιότητας στη ζωή ενός ανθρώπου που δεν διδάσκεται, δεν μαθαίνεται, αυτής που πιθανόν προκαλεί σε όλους τους γονείς το αυθόρμητο ερώτημα; «Μήπως έπρεπε να είχα κάνει κάτι άλλο;» Και είναι ένα ταξίδι μοναχικό, ατομικό και σκληρό με την επιτυχία του να εξαρτάται από τα ψυχικά αποθέματα του καθενός. Ο συγγραφέας καθοδηγεί τον αφηγητή/πρωταγωνιστή του στα μονοπάτια του πένθους, της απώλειας και της ενοχής μέσα σε ένα λευκό τοπίο, με συνεπιβάτη την απρόσωπη φωνή του GPS, με μια αφήγηση δεμένη και εσωτερική, αγωνιώδη και παράδοξα περιπετειώδη και συγκινητική. Ένα ταξίδι που αξίζει να τολμήσετε να κάνετε, οπωσδήποτε.