Στα σταυροδρόμια συμφερόντων θυσιάζονται ψυχές

Ο γεννημένος στο Πακιστάν Ναντίμ Ασλάμ ζει και εργάζεται σήμερα στην Αγγλία. Τα μυθιστορήματά του έχουν δεχτεί πολλές επαινετικές κριτικές, ενώ το βιβλίο του “Map for lost lovers” (2004) περιλήφθηκε στον ευρύ κατάλογο των υποψηφίων για το βραβείο Booker. Το βιβλίο του «Σβησμένες Ψυχές» είναι το τελευταίο του μυθιστόρημα.

Στο σπίτι του Μάρκους, ενός Άγγλου μόνιμου κατοίκου του Αφγανιστάν, μαζεύονται κάποιοι εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους άνθρωποι. Ο Μάρκους, ο οποίος ήταν παντρεμένος με Αφγανή, έχει χάσει την κόρη του τη Ζαμίν και τον εγγονό που δεν γνώρισε ποτέ. Η Λάρα, μια νεαρή Ρωσίδα, φτάνει στο σπίτι του ψάχνοντας στοιχεία για τον αδερφό της, έναν στρατιώτη του σοβιετικού στρατού την περίοδο της σοβιετικής κατοχής. Ο Ντέιβιντ, ένας Αμερικανός πρώην κατάσκοπος της CIA, ήταν ερωτευμένος με τη Ζαμίν και γνωρίζει την αλήθεια για το τέλος της ζωής της, ενώ προσπαθεί να εντοπίσει το γιο της. Η Ντούνια, μια νεαρή προοδευτική δασκάλα, ζητά καταφύγιο στο σπίτι του Μάρκους, όταν μπαίνει στο στόχαστρο φανατικών ισλαμιστών. Ο Κάζα, ένας ορφανός νεαρός, στρατευμένος από τους φανατικούς ισλαμιστές, τραυματίζεται και περιθάλπεται από τον Ντείβιντ και τον Μάρκους και βρίσκεται αντιμέτωπος με έναν τρόπο ζωής που προκαλεί τα πιστεύω του. Οι ιστορίες τους μπλέκονται και η μοίρα τους καθορίζεται από το παρελθόν τους.

Μέσα από την τριτοπρόσωπη αφήγηση και με γραφή που δημιουργεί έναν συνδυασμό καταστροφής και ομορφιάς ταυτόχρονα, ο Ασλάμ παρουσιάζει τη σύγχρονη ιστορία του Αφγανιστάν, μιας χώρας με υπέροχα χρώματα και πλούσια τέχνη. Μιας χώρας που, όπως και τόσες άλλες, έγινε το πεδίο σύγκρουσης αντικρουόμενων συμφερόντων. Αρχικά οι Σοβιετικοί, έπειτα οι Ταλιμπάν και τέλος οι Αμερικανοί «σωτήρες» προσπάθησαν να επιβληθούν και να υποτάξουν τους Αφγανούς. Στο πέρασμά τους άφησαν κατεστραμμένες ζωές και απελπισμένες ψυχές. Όλα τα πρόσωπα που βρίσκονται στο σπίτι του Μάρκους βιώνουν την απώλεια που καθορίζει τη ζωή τους και τις αποφάσεις τους. Οι πληγές που έχουν δημιουργηθεί δεν μπορούν να επουλωθούν γιατί τα πρόσωπα αδυνατούν να εξηγήσουν τα πραγματικά αίτια όλου αυτού του πόνου.

Μέσα από το δυνατό και περιγραφικό λόγο του ο Ασλάμ δημιουργεί ένα ανατριχιαστικά επίκαιρο μυθιστόρημα που δεν παίρνει θέση για το ποιος ευθύνεται για όσα έχει περάσει αυτός ο τόπος. Και ο λόγος είναι απλός: όλοι ευθύνονται. Όσοι προσπάθησαν να υποτάξουν αυτούς τους ανθρώπους, αλλά και οι ντόπιοι που δεν αντιστάθηκαν επειδή οι φατρίες ενεπλάκησαν σε εμφύλιες συρράξεις. Το γεγονός ότι η Λάρα, ο Ντέιβιντ και ο Κάζα υποφέρουν είναι αποτέλεσμα των αποφάσεων και των πράξεων των χωρών τους που για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους θυσίασαν αλόγιστα ανθρώπινες ζωές και άφησαν πίσω τους σβησμένες ψυχές.