Το τέλος της παιδικής αθωότητας

Από την πρώτη αράδα ανατριχιάζεις. Παράγραφο την παράγραφο μια αχλή μυστηρίου σε τυλίγει και αρχίζει να εισχωρεί στους πόρους σου. Κάτι δυσοίωνο οσμίζεσαι και ρίγος σε διαπερνά.

Νοκναρί ,1984. Τρία δωδεκάχρονα παιδιά μπαίνουν στο δάσος για να παίξουν και δεν γυρίζουν ποτέ πίσω. Εκτός από τον Άνταμ Ράιαν. Παρά τις εκτεταμένες έρευνες, η υπόθεση παραμένει ανεξιχνίαστη.

Είκοσι σχεδόν χρόνια μετά, το παιδί που γύρισε από το δάσος, ονομάζεται πλέον Ρομπ Ράιαν και είναι ντετέκτιβ στην αστυνομία του Δουβλίνου. Κανείς δε γνωρίζει το παρελθόν του. Ούτε ο ίδιος έχει την παραμικρή ανάμνηση σχετικά με το τι συνέβη εκείνη τη μέρα. Τότε ανακαλύπτεται το πτώμα ενός μικρού κοριτσιού πάνω σε έναν αρχαίο βωμό, στο σημείο της παλιάς τραγωδίας και ο Ρομπ μαζί με τη συνεργάτιδά του Κάσι αναλαμβάνουν την εξιχνίαση του εγκλήματος. Κάθε στοιχείο κρύβει δυσοίωνα μυστικά και τα ίχνη, το ένα μετά το άλλο, οδηγούν πίσω, στο δάσος.

Υπάρχει περίπτωση οι δύο υποθέσεις να σχετίζονται μεταξύ τους και το κλειδί του μυστηρίου να το κρατά ο ίδιος άνθρωπος; Υπάρχει περίπτωση να πρόκειται για καθ’ έξιν δολοφόνο; Και τόσα χρόνια γιατί σιωπούσε;

Το αστυνομικό μυθιστόρημα «Στο δάσος» αποτελεί το ντεμπούτο της συγγραφέως Tana French.

Όλα είναι ανάμνηση σε αυτό. Ο ντετέκτιβ Ράιαν αφηγείται τα όσα συνέβησαν τότε. Από μια αφετηρία που χρονικά απέχει αρκετά από τα γεγονότα, ξετυλίγει όσα συνέβησαν στο παρελθόν. Σαν απολογισμό, σαν εξομολόγηση. Πρώτο και τρίτο πρόσωπο μπλέκονται αρμονικά, ενώ οι συχνές αναφορές σε δεύτερο πρόσωπο –σαν κλείσιμο του ματιού στον αναγνώστη– απευθύνονται ευθέως σε αυτόν, σαν να είναι φιλαράκια, και καλλιεργούν την εγγύτητα.

Το βιβλίο ωστόσο δεν περιορίζεται στην απλή αποτύπωση της υπόθεσης. Στην αφήγηση εισχωρούν κοινωνικοπολιτικές πληροφορίες, ψυχολογικές αναλύσεις, αποτύπωση της πολυπλοκότητας των ανθρωπίνων σχέσεων, λεπτομερείς αναφορές στη ζωή των κατοίκων της Ιρλανδίας. Η συγγραφέας αποτυπώνει στο χαρτί όλα όσα συμβαίνουν πίσω από το προφανές –την υπόθεση και την εξέλιξή της–, σε ένα δεύτερο επίπεδο, διαβάζοντας πίσω από τις λέξεις και ανάμεσα από τις αράδες. Σκέψεις, σκέψεις, σκέψεις. Σχολιασμοί, συμπεράσματα, αυτογνωσία. Μνήμη. Αλλά και κίνητρα. Το κακό απέχει ελάχιστα από το καλό.

Πολύ καλή επίσης είναι η σκιαγράφηση των χαρακτήρων. Δρουν, σκέφτονται, πράττουν σαν άνθρωποι με σάρκα και οστά. Ενώ ο χαρακτήρας τους, οι αντιδράσεις τους, η συμπεριφορά τους αποκαλύπτονται. Η συγγραφέας εισχωρεί στα μύχια της ψυχής τους.

Απίστευτα καλογραμμένο, ιδιοφυές, συναρπαστικό. Γεμάτο ανατροπές που κόβουν την ανάσα. Από τη μια στιγμή στην άλλη, θύτες και θύματα αλλάζουν ρόλους με απρόβλεπτες εξελίξεις, ενώ μέχρι το τέλος όλα είναι πιθανά. Και όταν η υπόθεση του νεκρού κοριτσιού έχει πια κλείσει με τον δολοφόνο της να βρίσκεται στο κελί του, ο μόνος που παραμένει ανήσυχος, είναι ο ντετέκτιβ Ράιαν. Εκείνος, παρά τις όποιες προσπάθειές του να απαλλαχτεί από τον «εφιάλτη» που έχει ξυπνήσει, θα επιστρέφει πάντα στο δάσος, αναζητώντας απαντήσεις.

Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στην εξαιρετική μετάφραση της Ειρήνης Παϊδούση, χάρη στην οποία ο αναγνώστης μεταφέρεται ψυχή τε και σώματι στο δάσος και σε όσα συμβαίνουν σε αυτό.