«Σταγόνες από αγκάθι και κεντρί»

Για αρχή, μια διαπίστωση: η χρήση της λέξης «συλλογή» για το βιβλίο του Χρήστου Κατρούτσου, δεν ισχύει. Όχι μόνο γιατί τα περισσότερα ποιήματα επικοινωνούν το ένα με το άλλο, νοηματικά και με στίχους-γέφυρες στο τέλος του προηγούμενου και στην αρχή του επόμενου, αλλά και γιατί καθώς τα διάβαζα μου δημιούργησαν, ως ατμόσφαιρα, ως περιεχόμενο και ως ψυχική εντύπωση, την αίσθηση ότι πρόκειται για ένα ενιαίο έργο φιλοσοφικού στοχασμού για την «ανθρώπινη κατάσταση», με τη μορφή ποιητικών ενοτήτων. Αγαπώ πάντα την παρουσίαση ενός ποιητικού έργου με εσωτερική δομή, αλλά η «Τήξη του Ερέβους» είναι κάτι περισσότερο από αυτό. Είναι ένας φιλοσοφικός διάλογος του ποιητή, εσωτερικός οπωσδήποτε, αλλά όχι τυφλός προς τον έξω κόσμο. Βλέπει, αφουγκράζεται, μεταφράζει στη δική του γλώσσα και αγωνιά με την υπαρξιακή αγωνία αλλά και με την αγωνία για όσα βιώνει μαζί με την κοινωνία, τον άλλο άνθρωπο, αλλά και με εκείνα που δεν ανήκουν στο ανθρώπινο είδος, με τα οποία όμως επικοινωνεί: «Σ’ αυτήν την πυρκαγιά/ αιώνες τρεις χιλιάδες έλιωσαν/ από σπινθήρα λόγου ξύλινου/ στη νύχτα των κρυστάλλινων ελάτων» («Στα έλατα δακρύων»).

Κι αν ο όρος φιλοσοφικός στοχασμός ακούγεται βαρύς (και μπορεί να είναι), ο ποιητής κατορθώνει με τη γραφή του να του αφαιρέσει αυτό το βάρος. Λυρική, τρυφερή, κι ας είναι θλιμμένη, με ρίζες στην ποιητική περασμένων εποχών, συνθέτει ένα τραγούδι γεμάτο σύμβολα και εικόνες, του οποίου η μουσική σε τυλίγει χωρίς να το καταλάβεις και σε κερδίζει: «μα κείνα θέλανε χωράφια/ τη ζούγκλα της ορμής τους θέλανε/ ν’ απλώσουνε τα σώματα στην άσπιλη τη λάσπη/ εν μέσω νεογνών δοράτων πόας/ όπου ο άργιλος επαργυρώνεται με το χαμόγελό τους» («Με τη βροχή στον πλανήτη χι»). Εδώ είναι που βάζει το χέρι της η «μαγεία» της ποιητικής φλέβας και διεκδικεί το έργο από τη φιλοσοφία, και το παραδίδει την ποίηση.

Θα κλείσω με ένα απόσπασμα από το ποίημα του οποίου τον τίτλο δανείστηκα ως επικεφαλίδα αυτής της παρουσίασης:

Ζωή πώς βγήκες από το νερό και στέγνωσες,

σκληρή γινόμενη και ακανθώδης

μα θήραμα του λεμονιού,

κι άλλοτε, ελαστική και διάφανη με το κρυμμένο δηλητήριο.

[….]

Αγκάθι ή κεντρί όποια σταγόνα πέσει,

μες στο βυθό των ημερών…

μες στο βυθό των ημερών

οι μέδουσες και οι αχινοί