Στη γέφυρα δεν κάνεις φίλους
από τη γέφυρα μόνο παρακολουθείς
Σάιντ Φάικ Αμπασιγιανίκ

”Η γέφυρα του Γαλατά ως χώρισμα αλλά και ως ένωση δύο διαφορετικών πολιτισμών”

Ένας από τους δημοφιλέστερους σύγχρονους Ολλανδούς συγγραφείς, ο Χέιρτ Μακ, γεννήθηκε το 1946 στο Φρίσλαντ της Ολλανδίας. Ασχολήθηκε επί χρόνια με τη δημοσιογραφία. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο.

Στο βιβλίο του ”Στη γέφυρα του Γαλατά”, κεντρικός θεματικός άξονας είναι η γέφυρα και οτιδήποτε έχει σχέση με αυτήν. Η ιστορική γέφυρα ένωνε τη μεσαιωνική Κωνσταντινούπολη με τη νεότερη συνοικία του Γαλατά. Σήμερα αποτελεί το σύμβολο ένωσης δύο διαφορετικών φυσιογνωμιών της Κωνσταντινούπολης. Η νότια πλευρά είναι συντηρητική και στραμμένη προς ανατολάς, η βόρεια είναι επηρεασμένη από τη νοοτροπία της Δύσης. Ο Χέιρτ Μακ αναφέρει στο βιβλίο του τη σύγκριση που έκανε ένας δημοφιλής χρονογράφος. Συνέκρινε τις μάζες των σπιτιών των δύο τμημάτων της πόλης, του νότιου και του βόρειου, με τα ”απλωμένα φτερά ενός μικρού πουλιού με ισχυρό κορμί”. Η γέφυρα είναι αυτό το μικρό κορμί ανάμεσα σ’ εκείνα τα δύο τεράστια φτερά. Οι ήρωες της γέφυρας είναι όσοι την επισκέπτονται καθημερινά, όπως ψαράδες, πορτοφολάδες, πλανόδιοι βιβλιοπώλες, τεϊοπώλες, φωτογράφοι, πωλητές τσιγάρων, παπατζήδες που στήνουν τη δική τους παράσταση. Ο συγγραφέας, λοιπόν, αναφέρεται σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που ζούνε πάνω στη γέφυρα βγάζοντας το ψωμί τους και σε όσους επίσης είναι απλώς περαστικοί.

Ο Χέιρτ Μακ χρησιμοποιεί τη γέφυρα του Γαλατά και τους ανθρώπους της ως αφορμή για να πραγματοποιήσει μια προσέγγιση στον κόσμο της παλαιάς και σύγχρονης Κωνσταντινούπολης, των κατοίκων της και γενικότερα της Τουρκίας και του πολιτισμού της. Φωτίζονται ζητήματα, όπως η σχέση της Τουρκίας με την Ευρώπη και τη Δύση, η γενοκτονία των Αρμενίων, η παρακμή και η πτώση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Αναφέρει και γεγονότα που καταγράφηκαν από άλλους χρονογράφους και συγγραφείς. Ωστόσο, εκλείπει η αναφορά στους Ρωμιούς της Πόλης και στη γενοκτονία των Ποντίων. Δεν παραλείπει όμως τα γεγονότα του Σεπτεμβρίου του 1955, εξαιτίας των οποίων ”περισσότεροι Έλληνες εγκατέλειψαν την πόλη απ’ ό,τι μετά το 1453”. Επίσης μιλά για τον απαράδεκτο νόμο της δίωξης όσων συγγραφέων προσβάλλουν την «τουρκική ταυτότητα». Παράδειγμα αποτελεί ο νομπελίστας Ορχάν Παμούκ.