Μια βίαιη πραγματικότητα

Στη διάρκεια ενός καλοκαιριού στην Κρήτη, ο 14χρονος Μανούσος κινηματογραφεί με το κινητό του ένα θανατηφόρο αυτοκινητικό δυστύχημα, για να το δείξει στους φίλους του. Μοναχοπαίδι ενός δικηγόρου και μιας συμβολαιογράφου από το Ρέθυμνο, μιας ευυπόληπτης και μορφωμένης οικογένειας δηλαδή, έχει βρει αυτή τη διέξοδο από την πλήξη των διακοπών (και όχι μόνο), μακριά από τη ζωή και τους συμμαθητές του στην Αθήνα. Αυτό το καθοριστικό, θα έλεγε κανείς, γεγονός δεν είναι, ωστόσο, παρά ένα απόσπασμα από την καθημερινότητα ενός εφήβου, εθισμένου στην εικόνα: στην πραγματικότητα ο Μανούσος και οι φίλοι του κάνουν «σναφ», που είναι, όπως διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, μια ταινία στην οποία παρακολουθούμε μια δολοφονία που γίνεται με σκοπό την κινηματογραφική της καταγραφή και την εμπορική της εκμετάλλευση.

Έξι χρόνια μετά, στην Αθήνα του 2014, ο Μανούσος/Μάνος είναι φοιτητής της Νομικής, αλλά πιο πολύ τον ενδιαφέρουν οι σπουδές του στον κινηματογράφο. Είναι ζευγάρι με τη Χρυσούλα, από την παρέα της Κρήτης, η οποία προσπαθεί να τον πείσει να συμμετάσχουν σε ένα τηλεοπτικό ριάλιτι. Κάμποσα χρόνια αργότερα, ο Μάνος διδάσκει πολιτισμικές σπουδές στην Οξφόρδη και επιβλέπει την εργασία κάποιων φοιτητών που γυρίζουν μια ταινία στην Ελλάδα.

Στο τρίτο της βιβλίο, η Ελένη Γιαννακάκη (γεν. 1955), καθηγήτρια νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, επιχειρεί ταυτόχρονα δύο τολμήματα: να περιγράψει τις σκέψεις και τα συναισθήματα ενός νεαρού γεννημένου το 1994, που η ενασχόλησή του με το σναφ θα μπορούσε κάλλιστα να χαρακτηριστεί διαστροφή και, δεύτερον, να προβάλει αυτή την εικόνα του νεαρού στο μέλλον, και συγκεκριμένα στο 2028, χρονολογία που για τους περισσότερους από εμάς, μοιάζει ακόμη πολύ μακρινή. Και, απ΄ό,τι φαίνεται, τα καταφέρνει και στα δύο.

Η συγγραφέας κτίζει την ιστορία της μέσα από τη χειμαρρώδη αφήγηση του κεντρικού ήρωα. Μην φανταστείτε ασθμαίνουσα γραφή με απότομες διακυμάνσεις, ούτε περιγραφές, με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες, εγκληματικών πράξεων. Σκέψεις, εικόνες, συναισθήματα, γεγονότα, βγαίνουν σιγά-σιγά από το κέλυφός τους για να παραγάγουν ένα ολοκληρωμένο αποτέλεσμα. Δεν υπάρχει τίποτε το τραγικό εδώ: απλώς, υπάρχει. Απορροφάται σε μια βίαιη καθημερινότητα που μπορεί να μας φαίνεται ακόμη ξένη, είναι όμως μια πραγματικότητα. Η Γιαννακάκη συνθέτει τα κομμάτια και τις εκφάνσεις της κεντώντας τα στον κεντρικό ιστό: στα μυστικά και τα ψέματα μιας ελληνικής οικογένειας με τα πάθη και τις αδυναμίες της, αλλά και με τα ακατάλυτα συναισθήματα που ενώνουν τα μέλη της.