”Πρέπει να ξέρεις πότε να είσαι λιοντάρι και πότε αλεπού”

Με τη ”Σκοτεινή πλευρά” ο Ίαν Ράνκιν επιστρέφει στα παλιά του λημέρια και μας δίνει ένα ”διαβαστερό” αστυνομικό μυθιστόρημα, στο οποίο κάνει πρεμιέρα ο νέος του ήρωας: ο επιθεωρητής Μάλκολμ Φοξ.  Ο τόπος είναι και πάλι η Σκωτία, με εμφανή τα σημάδια της οικονομικής κρίσης, αλλά αυτή φορά ο ήρωας ανήκει σε μια ειδική ομάδα αστυνομικών τους οποίους οι άλλοι αστυνομικοί απεχθάνονται: γιατί οι ”Καταγελλίες” διερευνούν τις βρωμοδουλειές των συναδέλφων τους και βγάζουν στη φορά λαδώματα, περιστατικά ρατσιστικής συμπεριφοράς και κατάχρησης εξουσίας.

Ο Φοξ, μοναχικός και κλειστός σαν στρείδι -και ενώ προσπαθεί σε όλη τη διάρκεια του βιβλίου να μείνει μακριά από το αλκοόλ-, έχει μόλις να διαλευκάνει μια τέτοια υπόθεση αλλά τον ταλανίζουν οικογενειακά προβλήματα. Όταν το τμήμα που ερευνά τις υποθέσεις παιδικής πορνογραφίας στο διαδίκτυο θα ζητήσει τη βοήθειά του, θα βρεθεί μπλεγμένος σε μια αμφιλεγόμενη υπόθεση με πολλά ερωτηματικά, ενώ ταυτόχρονα ο βίαιος σύντροφος τής αδερφής του βρίσκεται δολοφονημένος. Προσπαθώντας να ξεμπλέξει το κουβάρι, ο Φοξ θα διαπιστώσει ότι του την έχουν στημένη και θα πρέπει να βρει ποιος – και μάλιστα γρήγορα…

Θα ήταν μάλλον περιττό να αναφερθώ στη συγγραφική ικανότητα του ήδη διάσημου Σκωτσέζου συγγραφέα: και εδώ κατορθώνει να χτίσει ένα λαβύρινθο από διφορούμενα στοιχεία και πρόσωπα που μπορεί να παίζουν διπλό παιχνίδι – και μόνο στο τέλος της παρτίδας, όταν όλα τα χαρτιά θα ανοίξουν στο τραπέζι, θα φανεί ποιος κέρδισε και ποιος έχασε. Παράλληλα, όπως και στα προηγούμενα βιβλία του, εκτός από τον αστυνομική πλοκή αποδίδει άριστα και μια τοιχογραφία της σύγχρονης σκωτσέζικης κοινωνίας, με όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.

Όσον αφορά στο νέο του ήρωα, τον Φοξ, προσωπικά τον βρήκα πιο συμπαθή και ανθρώπινο από τον Ρέμπους, νομίζω δε ότι το επίθετό του τον χαρακτηρίζει απολύτως: είναι εύστροφος όπως μια αλεπού, λειτουργεί με το ένστικτο και επιπλέον μπορεί να τα βγάζει πέρα σε καταστάσεις που θέλουν υπομονή και πονηριά. Και έχω την εντύπωση ότι ο Ράνκιν, στην καινούρια σειρά βιβλίων που μόλις ξεκίνησε με τον Φοξ, έχει κάνει μια σαφή στροφή στον τρόπο γραφής του και επικεντρώνεται περισσότερο στο πλέγμα των ανθρώπινων σχέσεων. Όπως και να ‘χει, το καλό αστυνομικό μυθιστόρημα βασίζεται κυρίως στην πλοκή και τη δράση – και σ’ αυτό ”ο βασιλιάς του σκωτζέζικου νουάρ” παραμένει ακλόνητος στο θρόνο του.