Πινελιές στον τοίχο των αναμνήσεων

Ο Γιάννης Ευσταθιάδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1946. Έχει εκδώσει ποίηση (π.χ. «Κιβωτός» κ.ά.), πεζά (π.χ. «Με γεμάτο στόμα» κ.ά.), χρονογραφήματα π.χ. «Tragicomedia» κ.ά.), δοκίμια (π.χ. «Το βιβλίο με τις αντιστίξεις») και βιβλία για παιδιά («Πεινιαουρίσματα» κ.ά.).

Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι μια συλλογή από 44 διηγήματα, όπου πρωτεύοντα ρόλο παίζουν καθημερινά αντικείμενα, τα οποία όλοι οι άνθρωποι έχουν στο σπίτι τους. Πώς θα μπορούσαν, λοιπόν, διάφορα μικρά ή μεγάλα υλικά πράγματα να αποτελέσουν ερέθισμα για κάποιον άνθρωπο; Μα φυσικά, άλλοτε λόγω της χρησιμότητας και της λειτουργίας τους, άλλοτε λόγω των αναμνήσεων που ξυπνούν στο «χρήστη» τους, άλλοτε και κυριότατα για την οπτική που κάθε νους αποδίδει στα διάφορα πράγματα. Έτσι και ο συγγραφέας παίρνει αντικείμενα, όπως θερμόμετρο, καφετιέρα, ποτήρι, λουλούδι, ξυπνητήρι, και τους δίνει μια οντότητα, που εν πολλοίς αρκετοί έχουμε σκεφτεί, ελάχιστοι όμως αφήνουν ελεύθερο το «φανταστικό» ρεαλισμό τους να καλπάσει.

Μετά το βιβλίο του «Γραμμένα φιλιά», ο Γιάννης Ευσταθιάδης παρουσιάζει μια συλλογή με άκρα ευαισθησία, νοσταλγία και ερεθίσματα μιας ψυχής που βιώνει τον κόσμο, πέρα απ’ αυτό που φαίνεται και απ’ αυτό που μοιάζει. Ο λόγος του, όπως πάντοτε, εύστοχος και ποιητικός, προσδίδει μια ολοκληρωμένη μορφή λογοτεχνίας στα κείμενά του. Διαφαίνεται επίσης ότι δε στερείται εμπνεύσεως, αντιθέτως μάλιστα, μοιάζει να αποτελεί έμπνευση για τον ίδιο ακόμα και το πιο μικρό και ανούσιο πράγμα, δίδοντας υπόσταση σε κάτι που όλοι θεωρούν αμελητέο. Στα κείμενα αυτά καταδεικνύεται ότι η ουσία της καθημερινότητάς μας βρίσκεται στα μικρά αντικείμενα που χρησιμοποιούμε και όχι σε κάτι μεγάλο και λαμπερό.

Καίριο συναίσθημα που απορρέει από τη συγκεκριμένη συλλογή είναι η νοσταλγία. Πόσες (και ποιες;) μνήμες μπορεί να ξυπνήσει μια κασέτα, ένα παλιό ξυπνητήρι, ένα παλιό νόμισμα; Ο Γιάννης Ευσταθιάδης δεν καταθέτει μια καταθλιπτική ματιά, αλλά μια γλυκιά μελαγχολία για τη ζωή που αφήνουμε πίσω, δίνοντας σε κάθε κείμενό του έναν τίτλο που κάλλιστα θα μπορούσε να αποτελεί και τίτλο κάποιου πίνακα, αποδίδοντας έτσι το δικό του φόρο τιμής στα ανυπόστατα απ’ όλους πράγματα που ντύνουν την καθημερινότητά μας.

Ενώ κάθε φορά που διαβάζω ένα βιβλίο του Γιάννη Ευσταθιάδη μου δημιουργείται η εντύπωση πως δεν μπορεί να υπάρχει καλύτερο, με κάθε νέα έκδοση καταφέρνει ο συγγραφέας να με διαψεύδει. Επίσης, αξίζουν συγχαρητήρια στις εκδόσεις «Ύψιλον» που στηρίζουν, όπως και άλλοι εκδότες, την «καθαρή» λογοτεχνία, με πολύ καλές εκδόσεις.