Η σημασία της εθνικής ταυτότητας

 Ο Χιούγκο Χάμιλτον γεννήθηκε στο Δουβλίνο το 1953 από Ιρλανδό πατέρα και Γερμανίδα μητέρα. Τα στοιχεία της διπλής του ταυτότητας σφράγισαν τα μυθιστορήματά του. Το 1992 τιμήθηκε με το βραβείο Rooney, που απονέμεται μόνο σε Ιρλανδούς και το 2004 με το Γαλλικό βραβείο Femina, για το καλύτερο ξένο μυθιστόρημα. Ζει και εργάζεται στο Δουβλίνο.

«Οι στιγματισμένοι» είναι ένα βιβλίο, που περισσότερο μοιάζει με αυτογραφία, εμπλουτισμένη με φανταστικά γεγονότα, παρά με μυθιστόρημα, αρωματισμένο με αυτοβιογραφικά στοιχεία. Ο ήρωας του βιβλίου, ένα μικρό αγόρι, ζει στην Ιρλανδία, με τον Ιρλανδό πατέρα του και τη Γερμανίδα μητέρα του στα μέσα του 20ου αιώνα. Ο πατέρας είναι αυστηρός και σκληρός, ενώ δεν επιτρέπει να ακούγονται στο σπίτι αγγλικά, όπως μιλάνε οι υπόλοιποι Ιρλανδοί, αλλά μόνο Ιρλανδικά. Έτσι, θεωρεί, πως θα καταφέρει η Ιρλανδία να γίνει μια σπουδαία και ελεύθερη χώρα. Από την άλλη πλευρά η μητέρα, πολέμια του ναζισμού, δέχεται συχνά την κατάκριση της Ιρλανδικής κοινωνίας, όμως πάντα με πράο και χαρούμενο ύφος κατανοεί και προσπερνά τους ενδοιασμούς που προκαλεί η καταγωγή της. Τα τρία παιδιά, δύο αγόρια κι ένα κορίτσι, αντιμετωπίζουν τον χλευασμό και την κοροϊδία των συνομηλίκων τους. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός, που παραθέτει ο Χάμιλτον, όπου μια παρέα αγοριών, τους στήνει στον τοίχο, τους δικάζει και τους καταδικάζει κι έπειτα αποφασίζει για την ποινή. Μέσα σε μια χώρα, που αναζητεί την ελεύθερη ύπαρξή της, μια οικογένεια, από τις λίγες που μιλάνε καθαρά ιρλανδικά, αγωνίζεται να επιβιώσει απέναντι στη φτώχεια, να διατηρήσει την ειλικρίνεια και την ακεραιότητά της, να αντιμετωπίσει τις εμμονές της κλειστής κοινωνίας.

Ο Χιούγκο Χάμιλτον μας παρουσιάζει ένα μυθιστόρημα, στηριζόμενος στα βιώματα και τις εμπειρίες της παιδικής του ηλικίας. Γι’ αυτό άλλωστε και το βιβλίο αγγίζει τα όρια της αυτοβιογραφίας. Γράφοντας σε πρώτο πρόσωπο ο Χάμιλτον πετυχαίνει να δώσει μια καθ’ όλα οικεία μορφή στον ήρωά του, ένα μικρό αγόρι, που επηρεάζεται, θέλοντας και μη από πολιτικοκοινωνικά δρώμενα. Το μεγαλύτερο θετικό του βιβλίου είναι ότι η γλώσσα, που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας, πείθει τον αναγνώστη ότι ο αφηγητής είναι ένα μικρό παιδί, δηλαδή, καταφέρνει από κάθε άποψη να πείσει για την ηλικία, τον αυθορμητισμό, την ειλικρίνεια και την εκφραστικότητα του νεαρού ήρωά του. Κυρίαρχο μέρος του κειμένου αποτελεί η αφήγηση και δευτερεύον οι διάλογοι. Το μόνο αρνητικό του βιβλίου είναι ότι ο συγγραφέας επιδίδεται σε μια παράθεση γεγονότων, υπό το πρίσμα ενός μικρού αγοριού, που μπορεί κατά σημεία να κουράσει τον αναγνώστη. Κατά συνέπεια και η εξέλιξη της ιστορίας είναι αργή, αλλά οφείλουμε να σημειώσουμε πως δεν πρόκειται για ένα έργο, όπου κύριο ρόλο παίζει η πλοκή.

«Οι στιγματισμένοι»  είναι ένα βιβλίο που απεικονίζει με έντεχνο τρόπο τις συνέπειες των πολιτικοκοινωνικοπολεμικών συνθηκών, όπως τις βιώνει ένα αγόρι στα μέσα του 20ου αιώνα. Η μετάφραση της Μαρίας Γεωργοσοπούλου είναι εξαιρετική, διατηρώντας ακέραια τα ιδιαίτερα σημεία του βιβλίου.