Μύθοι και αλήθειες
Αν κοιτάξουμε στην ιστορική διαδρομή του ανθρώπινου είδους, θα δούμε ότι μέχρι και σήμερα έχουν επιβιώσει ιστορίες που πάνε αιώνες πίσω, θρύλοι και μύθοι από αλλοτινές εποχές, που στην πάροδο του χρόνου αλλοιώνονται κατά τι. Όλοι έχουμε ακούσει ιστορίες για πρόσωπα που τελικά η αληθινή ιστορία ήταν αρκετά διαφορετική από εκείνη που επικράτησε.
Αυτό ακριβώς επιχειρεί να κάνει και o Ανατόλ Φρανς με την ιστορία του Κυανοπώγωνα. Ξεκινώντας από τη βιογραφία του Κυανοπώγωνα από τον Σαρλ Περώ που γράφτηκε στα 1660, ο Φρανς αμφιβάλλει όχι τόσο για την καλή πίστη του Περώ, όσο για την εγκυρότητα των πληροφοριών του. Κάνοντας αναφορά σε αντίστοιχες διαστρεβλώσεις, αλλά και στην ανακάλυψη εγγράφων σχετικών με τον Κυανοπώγωνα, ο Ανατόλ Φρανς ξεκινάει να αφηγείται τη ζωή του Κυανοπώγωνα.
Γύρω στα 1650 ζούσε ένας ευγενής ονόματι Μπερνάρ ντε Μοντραγκού, ανάμεσα στις περιοχές της Κομπιένης και του Πιερφόν. Κάνοντας απλή ζωή, ζούσε μακριά από τα βλέμματα της Αυλής. Στο κάστρο του υπήρχε ένα μικρό δωμάτιο που το αποκαλούσαν «η μικρή κάμαρη» (ή «το δωμάτιο των άτυχων πριγκιπισσών») και στο οποίο δεν επιτρεπόταν να μπει κανείς.
Ο Κυανοπώγων, ο άνθρωπος με την μπλε γενειάδα, παντρεύτηκε επτά φορές. Και οι έξι γυναίκες του βρέθηκαν νεκρές. Στον τελευταίο του γάμο είναι που βρήκε το τραγικό τέλος και λυτρώθηκε από την κατάρα του να μην μπορεί να περάσει τον καιρό του με το εκάστοτε πρόσωπο που αγαπούσε. Και κάπως έτσι τελειώνει η ιστορία του Μπερνάρ ντε Μοντραγκού, του θρυλικού Κυανοπώγωνα.
Ο Ανατόλ Φρανς στο μικρό αυτό βιβλιαράκι επιχειρεί με χιουμοριστικό τρόπο να ανασυνθέσει την ιστορία του Κυανοπώγωνα, αμφισβητώντας εκ προοιμίου την πρώτη επίσημη εκδοχή του Σαρλ Περώ. Χωρίς φιοριτούρες και με άμεσο λόγο ο Φρανς παραθέτει τα στοιχεία που ο ίδιος ανακάλυψε, αποκαλύπτοντας μια εκδοχή της ιστορίας που απομυθοποιεί τον Κυανοπώγωνα και τον φέρνει πιο πολύ στα ανθρώπινα μέτρα, δίνοντας βάση στο ψυχολογικό του προφίλ και στην ιδιοσυγκρασία του.
Το τι είναι αλήθεια και τι όχι σ’ έναν θρύλο, ποια στοιχεία είναι πραγματικά και ποια φανταστικά είναι κάτι που δεν μπορούμε εύκολα να εξακριβώσουμε. Άλλωστε πόσο σημασία έχει πραγματικά; Αν η ιστορία έχει επιβιώσει τόσους αιώνες, πιθανόν να αντέξει και άλλες πολλές δεκαετίες.