«Όποιος παλεύει με τέρατα, πρέπει να προσέξει μη γίνει και ο ίδιος τέρας. Κι όταν κοιτάζει πολύ ώρα μια άβυσσο, η άβυσσος κοιτάζει κι αυτή μέσα του.» (Κεφ. 14)

Φρήντριχ Νίτσε

Φαντάζομαι ότι λίγο-πολύ οι περισσότεροι από εμάς έχουμε επισκεφτεί ένα μουσείο, κάποιον αρχαιολογικό χώρο, κοιτάζοντας αποσβολωμένοι τα εκθέματα και τα αγάλματα. Στεκόμαστε καθηλωμένοι ατενίζοντας τη ζωντανή ιστορία του ανθρώπου, προσπαθώντας να υφάνουμε τη γέφυρα ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν.

Τι θα συνέβαινε, όμως, αν τα αγάλματα άρχιζαν να καταστρέφονται το ένα μετά το άλλο και να γίνονται συντρίμμια. Η Νίκη της Σαμοθράκης, ο Δαβίδ του Μιχαήλ Αγγέλου, η Γοργόνα της Κοπεγχάγης;

Ο κόσμος έκπληκτος βλέπει τα ιστορικά κειμήλια να διαλύονται σε μια στιγμή. Στα δελτία ειδήσεων γίνεται λόγος για μια νέα μέθοδο τρομοκρατίας. Οι άνθρωποι συρρέουν να δουν από κοντά ό,τι έχει απομείνει. Τα σενάρια συνωμοσίας περί παγκόσμιας κυβέρνησης γίνονται ολοένα και πιο έντονα. Η αναρχία εμφανίζεται στις κοινωνίες και οι κυβερνήσεις προσπαθούν να διατηρήσουν την τάξη.

Το χάος έχει επέλθει. Εκείνο όμως που είναι ακόμα πιο τρομακτικό είναι η διάλυση των δεσμών με το παρελθόν. Ο άνθρωπος στέκει μετέωρος στον παρόντα χρόνο, βλέποντας να χάνει την πορεία του στο χρόνο και τελικά την ταυτότητά του.

Ξεκινώντας να διαβάζω το βιβλίο, πίστεψα ότι θα είναι δομημένο πάνω στο κλασικό μοτίβο, ένας κεντρικός ήρωας και γύρω ο κόσμος να καταστρέφεται. Απεναντίας στόχος του βιβλίου είναι να καταδείξει τον πανικό, τη συνωμοσιολογία, την απουσία της ιστορικής ταυτότητας του ανθρώπου σε ένα ευρύτερο επίπεδο. Και αυτό το επιτυγχάνει σε πολύ καλό βαθμό, ακόμα και αν η επικέντρωση σ’ ένα πρόσωπο και η ταύτιση μαζί του δεν είναι κάτι που απασχολεί ούτε τον συγγραφέα ούτε τελικά και τον αναγνώστη.

Οι χαρακτήρες ενέχουν τα στοιχεία του σύγχρονου ανθρώπου, ενώ οι διάλογοι, απλοί και σε καθημερινή γλώσσα, πείθουν ακόμα περισσότερο τον αναγνώστη για το αληθοφανές της μυθιστορίας. Επίσης, τόσο η σημειολογία σε όλο το βιβλίο, όσο και η αληθοφάνεια των στοιχείων, δίνουν ένα χαρακτήρα ρεαλιστικό και διαμορφώνουν την αίσθηση και την ανάγκη του χρόνου και στα τρία επίπεδα, παρελθόν, παρόν και μέλλον. Το έργο χωρίζεται σε κεφάλαια, όπου το πολύ ενδιαφέρον είναι τα αποφθέγματα από διάφορους ανθρώπους του πνεύματος.

Ένα ιδιαίτερο βιβλίο, που διαβάζεται πολύ ευχάριστα, ενώ παράλληλα επιτυγχάνει το στόχο του, να προκαλέσει την ανησυχία για τη θέση του ανθρώπου στην ιστορία αλλά και στη σύγχρονη εξέλιξη.