Ποια είναι η πιο γνωστή δολοφονία στην Ιστορία; Μα φυσικά εκείνη του Ιούλιου Καίσαρα στις 15 Μαρτίου του 44 π.Χ. από μια ομάδα συνωμοτών, επικεφαλής των οποίων ήταν έμπιστά του πρόσωπα και βέβαια, ο Μάρκος Ιούνιος Βρούτος. Χάρη στον Σαίξπηρ και στο ομώνυμο έργο του, «Ιούλιος Καίσαρας», αυτό το γεγονός της ρωμαϊκής πολιτικής ιστορίας πέρασε στη συλλογική παγκόσμια μνήμη ως μια δραματική ιστορία εξουσίας και προδοσίας. Μα αυτό που όντως συνέβη, είναι πιο συναρπαστικό απ’ ό,τι παρουσιάζεται στο διάσημο έργο, σύμφωνα με το συγγραφέα που είναι καθηγητής ιστορίας και κλασικών σπουδών στο πανεπιστήμιο Cornell.

Ενώ ο Σαίξπηρ απεικονίζει τη δολοφονία ως μια ιδεαλιστική υπόθεση, ο Strauss αποδεικνύει ότι επρόκειτο μια οργανωμένη παραστρατιωτική επιχείρηση, αποκαλύπτοντας το παρασκήνιο του εγκλήματος και τις πραγματικές προθέσεις και κίνητρα των συνωμοτών. Ο ιστορικός, αφού κάνει μια εκτενή εισαγωγή στα πρόσωπα και τα γεγονότα της εποχής, αρχίζει να ξετυλίγει με τη μορφή περίπου ντοκιμαντέρ τα όσα προηγήθηκαν, την εξέλιξη των γεγονότων αλλά και τα όσα ακολούθησαν: το τέλος των συνωμοτών, τις μάχες των διαδόχων για κυριαρχία κ.ά. Επιχειρεί, συγκρίνοντας τις ιστορικές πηγές και μαρτυρίες, να εντοπίσει τα γεγονότα όπως συνέβησαν αλλά και να δώσει πιθανές απαντήσεις και ερμηνείες στη «μυθολογία» που ακολουθεί τη διαβόητη δολοφονία.

Το βιβλίο απευθύνεται σε όσους αγαπούν την ιστορία, χωρίς να έχουν εξειδικευμένες γνώσεις, αλλά και όσους ασχολούνται με το αντικείμενο (φοιτητές, καθηγητές). Ο Strauss ως έμπειρος στο είδος -έχει γράψει πολλά ανάλογα βιβλία που όλα είναι καταξιωμένα επιστημονικά και ευπώλητα-, γράφει όσο το δυνατόν απλά, χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες για τον αναγνώστη. (Σημειωτέον ότι έχει ζήσει και στην Ελλάδα και είναι γενικά θετικά διακείμενος προς τη χώρα μας.) Όσον αφορά στο κείμενο, στην αρχή όπου αναφέρεται αρκετά εκτενώς στη ζωή του Καίσαρα και των υπολοίπων πρωταγωνιστών του δράματος, κουράζει λίγο, αλλά όταν αρχίζει η περιγραφή λεπτό προς λεπτό της συνωμοσίας, των γεγονότων και της κορύφωσης, διαβάζεται περίπου ως τυπωμένο «ντοκιμαντέρ».

Εκτίμησα πολύ το γεγονός ότι o συγγραφέας συγκρίνει όλες τις υπάρχουσες πηγές από Έλληνες και Ρωμαίους συγγραφείς και ιστορικούς, ώστε να καταλήξει στην πιθανότερη εκδοχή, ενώ διαβάζοντας το βιβλίο μαθαίνεις καινούρια πράγματα ή εκδοχές: π.χ., η γνωστή φράση του Καίσαρα προς τον Βρούτο «κι εσύ, τέκνον», μπορεί να μην ειπώθηκε ή να είχε διαφορετικό νόημα. Συνολικά, πρόκειται για ένα αξιόλογο και ευανάγνωστο βιβλίο ιστορίας που απευθύνεται σε ένα ευρύ κοινό. Άλλωστε, τα ιστορικά έργα δεν παύουν ποτέ να είναι επίκαιρα και χρήσιμα, αρκεί να μπορεί κάποιος να τα «διαβάσει» σωστά…