Ευφυολογικός σουρεαλισμός απέναντι στην ιστορία

Ο Φίλιππος Δρακονταειδής γεννήθηκε το 1940. Είναι πεζογράφος, δοκιμιογράφος και μεταφραστής. Το πρώτο βιβλίο του κυκλοφόρησε το 1962. Το 1995 αποκήρυξε μεγάλος μέρος του συγγραφικού έργου του και ξανάγραψε πολλά από τα κείμενά του. Έχει βραβευτεί με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος το 1981, ενώ είναι Ιππότης της Τάξης Τεχνών και Γραμμάτων της Γαλλίας και μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.

Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι ένα μυθιστόρημα με την ευρεία έννοια του όρου, αφού θα μπορούσε επίσης να χαρακτηρισθεί ως αφήγημα. Η Κλάρα είναι ένας ρινόκερος που έζησε και ταξίδεψε σε ολόκληρη την Ευρώπη υπό την προστασία του αφεντικού της, Ιωάννη Βαν ντερ Μίερ. Στα μέρη όπου προαναγγέλλεται η άφιξή της ετοιμάζονται γιορτές και πανηγύρια, ενώ αρκετοί περιμένουν το αγαπητό θηλαστικό για να ξεφύγουν από την καθημερινότητά τους. Και σε τόπους απ’ όπου πέρασε ο ρινόκερος είναι απαράμιλλη η ευεξία και η γιορτινή ατμόσφαιρα που επικρατεί. Χαρακτηριστικό είναι πως η αυτοκράτειρα Μαρία-Θηρεσία τίμησε τον Ιωάννη βαν ντερ Μίερ με τον τίτλο του βαρόνου, επειδή η Κλάρα την είχε διασκεδάσει. Και στις περιπλανήσεις της Κλάρας εμφανίζονται αξιόλογα πρόσωπα, όπως ο Βολτέρος, ο Μπαχ, ο Εστραγκόν, αυτοκράτορες και άλλοι, για να προϋπαντήσουν ή να χειροκροτήσουν τον όμορφο ρινόκερο.

Το έργο αυτό του Φίλιππου Δρακονταειδή είναι ένα απολαυστικότατο κείμενο που διαβάζεται εύκολα. Χωρίς υπερβολές και μακρηγορίες, ο συγγραφέας στέκεται απέναντι στην ιστορία με έναν τρόπο διακριτικά σουρεαλιστικό και με τέτοια επιτυχία που η δομή ή τεχνική του βιβλίου μοιάζουν να μην έχουν και ιδιαίτερη σημασία. Η αφήγηση γίνεται σε τρίτο πρόσωπο, ενώ η γλώσσα είναι εμπλουτισμένη με αρκετά στοιχεία καθαρεύουσας, χωρίς να γίνεται δυσνόητη ή να κουράζει τον αναγνώστη, αλλά αντίθετα προάγει τη σαρκαστική διάθεση του συγγραφέα. Όλο το κείμενο είναι ντυμένο με ευφυολογήματα που δίνουν στην ανάγνωση ένα χλευαστικό τόνο. Επίσης, το κείμενο αποπνέει μια αίσθηση αριστοκρατική και αλαζονική, η οποία θα λέγαμε ότι συμβαδίζει με το ύφος του βιβλίου. Όσο για τον κεντρικό ήρωα του έργου, την όμορφη Κλάρα, η υπόστασή της προσδιορίζεται κυρίως από τις περιγραφές του κόσμου. Οι διάλογοι είναι λίγοι, όπου πραγματικά χρειάζονται, ενώ η συμμετοχή ιστορικών προσώπων στην εξέλιξη της ιστορίας προσδίδει μια νότα πιο συμπαγή στο κείμενο, διατηρώντας έτσι την ισορροπία ανάμεσα στο σαρκασμό και τη σοβαρότητα.

«Ο ρινόκερος θα είναι εδώ» είναι ένα βιβλίο που εύκολα μπορεί να διαβάσει κάποιος, απολαμβάνοντας το σαρκασμό παράλληλα με την ιστορία και το σουρεαλισμό μαζί με τα ευφυολογήματα, διακρίνοντας πρωτίστως μια καλή γραφή και δευτερευόντως την αξία της εν λόγω, αν και πρωτότυπης, ιστορίας.