Εγχειρίδιο κλεφτών ή τιμιότης μηδέν

Ένας καλλιτέχνης πέφτει θύμα κλοπής του ποδηλάτου του, γεγονός που του δένει τα χέρια. Πέρα από κάθε λογική, θυμωμένος όσο δεν πάει, ξεκινά μια απεγνωσμένη αναζήτηση στα στενά της Ρώμης, στις πλατείες και τις γειτονιές της προκειμένου να ξετρυπώσει τον κλέφτη και να πάρει πίσω ό,τι του ανήκει.

Στο βιβλίο με τίτλο «Ο κλέφτης των ποδηλάτων», με αφορμή την κλοπή ενός ποδηλάτου, ο Λουίτζι Μπαρτολίνι δίνει την ευκαιρία στους αναγνώστες του να περιηγηθούν στη μεταπολεμική Ρώμη, σε μια εποχή που ο κόσμος πεινούσε, που  αγωνιζόταν να επιβιώσει και να ζήσει αξιοπρεπώς. Σε μια εποχή που μοναδικό μέσο μεταφοράς ήταν το ποδήλατο: αν δε διέθετες τέτοιο, ήσουν χαμένος. Σε μια εποχή και μια πόλη, όπου το «επάγγελμα» των κλεφτών γνώριζε εντυπωσιακή άνθιση.

Εξάλλου στο βιβλίο όλα περιστρέφονται γύρω από τους κλέφτες και τις απατεωνιές τους.

Με καυστικό χιούμορ, αλλά και σοβαρότητα, και με το ιδιαίτερο εκρηκτικό ταμπεραμέντο που διακρίνει τους Ιταλούς, ο ήρωας αφηγείται τις περιπέτειές του από τη στιγμή της κλοπής μέχρι την τελική ανεύρεση του ποδηλάτου, χωρίς ωστόσο να λείπουν οι συχνές αναδρομές στο παρελθόν. Στην περιπλάνησή του έρχεται αντιμέτωπος και καλείται να τα βγάλει πέρα με κάθε καρυδιάς καρύδι, με ψεύτες, λωποδύτες, απατεώνες, που τους δένει η αλληλεγγύη και η συνενοχή, ενώ τελικά αναγκάζεται να συνεργαστεί με κάποιους από αυτούς για να επιτύχει τον σκοπό του.

Παράλληλα ο συγγραφέας δεν παραλείπει να διανθίσει την αφήγησή του με αστεία επεισόδια και με αφορμή αυτά να σχολιάσει και να αναλύσει λεπτομερώς τις απόψεις του, διά στόματος του αφηγητή, πάνω στην κοινωνική και πολιτική κατάσταση της πόλης, να παρουσιάσει τους κατοίκους της και τις συμπεριφορές τους, να μιλήσει εκτενώς για το κεφάλαιο «κλέφτης», όπως και για θέματα καθολικού περιεχομένου.

Χαρακτηριστικό δε, είναι ότι η ανάγνωση του κειμένου αφήνει μια γλυκόπικρη αίσθηση.

«Ο κλέφτης των ποδηλάτων», που πρόσφατα εντάχθηκε, ως επανέκδοση, στη σειρά «Μεγάλες Αφηγήσεις» των εκδόσεων Μεταίχμιο, αποτέλεσε τη βάση για το σενάριο της ομώνυμης ταινίας του Βιτόριο Ντε Σίκα, ταινίας που αποτελεί σταθμό στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου.