Ο γάμος σκοτώνει τον έρωτα; Ή μήπως ο έρωτας σκοτώνει το γάμο;

Ο Πασκάλ Μπρικνέρ έχει σπουδές Φιλοσοφίας στο ενεργητικό του, (έκανε το διδακτορικό του δίπλα στον Ρολάν Μπαρτ), γράφει εναλλάξ κάθε τόσο μυθιστορήματα και δοκίμια, αρθρογραφεί στον «Νουβέλ Ομπσερβατέρ», είναι διδάκτωρ της Φιλοσοφίας στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Παρισιού και διδάσκει ως επισκέπτης καθηγητής σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ. Είναι κοσμοπολίτης φύσει και θέσει. Γεννήθηκε το 1948 στο Παρίσι. Έζησε έξι χρόνια στην Αυστρία, πέρασε μέρος της εφηβείας του στη Λιόν και σε ηλικία δεκαέξι ετών εγκαταστάθηκε μόνιμα στη γαλλική πρωτεύουσα.
Συμμετείχε στον αναβρασμό του Μάη του ʼ68 διακηρύσσοντας: «Εκείνη την εποχή όλοι είμαστε κομμουνιστές».

Ο συγγραφέας, στο βιβλίο του με τον τίτλο «Ο γάμος από έρωτα έχει αποτύχει;», θέτει το ρητορικό ερώτημα και μέσα από μια ιστορική διαδρομή αυτού του «κοινωνικού συμβολαίου» απαντά, καταγράφοντας την εξέλιξή του από τον 17ο αιώνα μέχρι σήμερα. Απαριθμεί τους παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά το γάμο, όπως η άγνοια της συνεύρεσης, οι διάφορες επιρροές, η σήψη των θεσμών, των αισθημάτων, της κοινωνίας και των ανθρώπων. Με το πέρασμα του χρόνου και όταν ο γάμος άρχισε να δημιουργεί προβλήματα κατάθλιψης, σεξουαλικής αποχής και σωματικής βίας, ενώ ταυτόχρονα η τάση φυγής από τη συζυγική εστία έσπερνε εξώγαμα, ήρθε το διαζύγιο για να διορθώσει το λάθος του ισόβιου. Τότε, η θρησκεία παρενέβη στη νομοθεσία για την προτεινόμενη  λύση του, διεκδικώντας περισσότερο από την παρουσία την ουσιαστική συμμετοχή  και κυριαρχία της  σε κάθε τι που αφορά τον άνθρωπο και τη θέση του στην κοινωνία. Ιδιαίτερα δε για όσα αφορούν το γάμο, έναν θρησκευτικό θεσμό, ο οποίος τελείται   εντός του χώρου της και επικυρώνεται από αυτήν.

Ωστόσο, με η χωρίς τη συγκατάθεση κοινωνίας και Εκκλησίας, ο θεσμός του γάμου, συμπαγής και παντοδύναμος επιζεί μέσω των αιώνων, επηρεάζει με τις εκτροπές του το κοινωνικό σύνολο και διαμορφώνει όχι μόνο τις κοινωνικές τάσεις αλλά και την ειδική  νομοθεσία, εμπλουτίζοντας το αστικό δίκαιο υπέρ του ή υπέρ της λύσεώς του. Με αποτέλεσμα οι κοινωνίες να εξελίσσονται μέσα από τα ανθρώπινα όρια και πάθη απαιτώντας από το κράτος και την κοινωνία τον εκσυγχρονισμό τους. Κάποτε οι νόμοι έβαζαν τα όρια στα ανθρώπινα πάθη, τώρα τα πάθη βάζουν τα όρια στους νόμους. Ο γάμος με τα χρόνια αλλάζει μορφή, άλλοτε στηρίζεται στο κοινωνικό συμφέρον και στο οικονομικό κέρδος, άλλοτε στον έρωτα ή στον εκ των υστέρων έρωτα όταν ο γάμος γίνεται με τη μεσολάβηση τρίτων, ενώ στις μέρες μας η ετερότητα των φύλων τείνει να μην είναι ο βασικός παράγων και η συμβίωση δύο ατόμων δεν χρειάζεται την επικύρωση ή τις ευλογίες κανενός.

Στο βιβλίο του αυτό ο συγγραφέας πιστεύει πως η ευτυχής συμβίωση –εντός ή εκτός γάμου- επιτυγχάνεται όταν το ζευγάρι συμβιεί μέσα από κατανόηση, σεβασμό, αμοιβαίους συμβιβασμούς, κοινούς στόχους και με το πάθος να συμπληρώνει και όχι να κυριαρχεί. Δηλώνει δε πως το πάθος και εν προκειμένω ο έρωτας είναι αυτός που σκοτώνει το γάμο. Διότι όταν ο γάμος στηρίζεται μόνο σε αυτόν, με την εκπνοή του η συμβίωση καθίσταται βασανιστική έως αδύνατη.

Ο συγγραφέας του βιβλίου «Τα μαύρα φεγγάρια του έρωτα» σε αυτό το έργο του αποκαλύπτει ένα βαθύ και αληθινό ενδιαφέρον για την ευτυχία της καθημερινότητας του ατόμου και προβληματίζεται πάνω στις αιτίες που την καθιστούν ανέφικτη. Προτείνει παράλληλα και τις ισορροπίες οι οποίες πρέπει να τηρηθούν για την ευτυχή διαδρομή του θεσμού του γάμου μέσα στο χρόνο.

Τέλος, με δοκιμιακή γραφή, μέσα από έναν πλούτο ιστορικών αναφορών και εκφράσεων, κάνει αυτή τη χρονική αποτύπωση του γάμου σε συνάρτηση με την κοινωνία και τις εξουσίες του κράτους και της Εκκλησίας που τον διέπουν, προσφέροντας μια άρτια τοποθέτηση.

Η εμπνευσμένη μετάφραση της Σώτης Τριανταφύλλου αναδεικνύει τον γλωσσικό πλούτο του κειμένου αφήνοντας τις γνώσεις, τις ιδέες και τις τοποθετήσεις του συγγραφέα να προβάλλουν, γοητεύοντας τον αναγνώστη.