Το φάντασμα του χρόνου

Like the ghost of a dear friend dead

Is Time long past.

A tone which is now forever fled,

A hope which is now forever past,

A love so sweet it could not last,

Was Time long past.

“Time Long Past”, Percy Bysshe Shelley

Ο χρόνος που πέρασε, ο χρόνος που χάθηκε, ο χρόνος που ο καθένας μας προσπαθεί να ξανακερδίσει. Αυτός είναι ο ουσιαστικός πρωταγωνιστής στο μυθιστόρημα του Ιταλού Φάμπιο Βόλο. Η μάχη με τον χρόνο και τη μνήμη –χαμένη ή κερδισμένη μάχη δεν έχει σημασία– και η αγωνία να προλάβεις να προφτάσεις κάποιον ή κάτι πηγάζει μέσα από ένα μυθιστόρημα επιφανειακά απλό, χωρίς ανατροπές, αλλά με αρκετό προβληματισμό και ελάχιστο διδακτισμό.

Ο Λορέντσο, ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, βίωσε μια δύσκολη παιδική και εφηβική ηλικία γεμάτος αγωνία για τη δύσκολη οικονομική κατάσταση των γονιών του. Αναγκάστηκε πολύ νωρίς να πάρει δύσκολες αποφάσεις και να προσπαθήσει να σταθεί στα πόδια του. Οι αποφάσεις του όμως τον έφεραν αντιμέτωπο με την αποδοκιμασία του πατέρα του. Και εδώ ακριβώς αρχίζει να αποκαλύπτεται το πραγματικό πρόβλημα του Λορέντσο: δεν μπορεί να δείξει την αγάπη του. Δεν μπόρεσε να τη δείξει στον πατέρα του –ούτε και ο πατέρας του μπόρεσε να το κάνει αυτό– και δεν κατάφερε να τη δείξει στη γυναίκα που αγαπά και η οποία τον εγκατέλειψε ακριβώς για αυτό τον λόγο. Τώρα, όμως, ο πρωταγωνιστής τρέχει να προλάβει τον χρόνο και για τις δύο αυτές αγάπες: ο πατέρας του είναι άρρωστος και η γυναίκα που αγαπά ετοιμάζεται να παντρευτεί κάποιον άλλον. Πώς μπορείς όμως να σταματήσεις τον χρόνο όταν κάποιος ή κάτι είναι έτοιμοι να σου τον αρπάξουν από τα χέρια;

Χρησιμοποιώντας πρωτοπρόσωπη αφήγηση και μέσα από κεφάλαια που εναλλάσσονται ανάμεσα στην εξιστόρηση της σχέσης με τον πατέρα και αυτής με τη γυναίκα που θέλει να ξανακερδίσει, ο συγγραφέας φτιάχνει μια συγκινητική και ταυτόχρονα σαρκαστική ιστορία για τα πράγματα και τους ανθρώπους που θεωρούμε ως δεδομένους στη ζωή μας, αγνοώντας ότι όλες οι σχέσεις απαιτούν κόπο για να κρατηθούν. Χωρίς να πέφτει στιγμή σε εύκολες παγίδες συγκίνησης κατορθώνει να υπενθυμίσει στον κάθε αναγνώστη στοιχεία από τη δική του ζωή. Η προσπάθεια του Λορέντσο να αλλάξει και να βελτιώσει τον εαυτό του και να προσπαθήσει να κερδίσει όσα έχασε του δίνει ώθηση και δύναμη να τρέξει, να προσπαθήσει, να παρακαλέσει για λίγο χρόνο, ακόμα και αν το αποτέλεσμα δεν είναι αυτό που προσδοκά ή ελπίζει. Όπως ανέφερα και στην αρχή πιθανόν να μην έχει σημασία η τελική έκβαση των προσπαθειών. Ο Λορέντσο κάνει την υπέρβαση, βάζει στην άκρη όλα όσα αισθανόταν μια ζωή και ρισκάρει να νιώσει νέα συναισθήματα, να εκφραστεί με περισσότερη ειλικρίνεια και να αφήσει τον εαυτό του να γίνει δέκτης των πραγματικών συναισθημάτων των άλλων. Και αυτό από μόνο του αποτελεί ένα κατόρθωμα.