Ο Μονταλμπάνο σ’ ένα γαϊτανάκι προσώπων και καταστάσεων
O Αντρέα Καμιλλέρι (γεν. Porto Empedocle, Σικελία, 1925) είναι σήμερα ο πιο πολυδιαβασμένος συγγραφέας της Ιταλίας. Άργησε ν’ αφοσιωθεί στο γράψιμο, κι όταν το αποφάσισε, στα εξήντα του, η σειρά με ήρωα τον επιθεωρητή Μονταλμπάνο (που ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Ισπανού συγγραφέα Μανουέλ Βάσκεθ Μονταλμπάν), έγινε αμέσως ένα μοναδικό εκδοτικό φαινόμενο. Ολόκληρη η Ιταλία, κι όχι μόνο η ιδιαίτερη πατρίδα του, η Σικελία, ερωτεύτηκε αυτόν τον μεγάλο τεχνίτη της πλοκής και της γλώσσας, του «πατρικού» σικελικού ιδιώματος.
Τρεις γυναίκες πέφτουν θύματα απαγωγής. Κοινό τους σημείο ότι και οι τρεις εργάζονται σε υποκαταστήματα τραπεζών. Ένα μαγαζί πιάνει φωτιά, ενώ ο ιδιοκτήτης είναι εξαφανισμένος και κανένας δεν τον έχει δει για ημέρες. Ένας άντρας ψάχνει τον επιθεωρητή Μονταλμπάνο για μια υπόθεση. Τρεις διαφορετικές καταστάσεις που εν πρώτοις δεν μοιάζουν να έχουν καμία σχέση μεταξύ τους. Ο Μονταλμπάνο ερευνά τις τρεις υποθέσεις, αγνοώντας επιδεικτικά τη διαδικασία που σιχαίνεται περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο: να υπογράφει έγγραφα και αναφορές.
Ο Μονταλμπάνο ακολουθεί το καθημερινό του πρόγραμμα, μεσημεριανό στην αγαπημένη του ταβέρνα και μετά βόλτα στην προκυμαία, για να καθαρίσει το μυαλό, όμως καμία λύση δεν φαίνεται ορατή. Ένα γαϊτανάκι παρεξηγήσεων, παρερμηνειών και δυσμενών καταστάσεων θα οδηγήσουν τον επιθεωρητή Μονταλμπάνο στην εξιχνίαση της υπόθεσης.
Όπως σε όλες τις ιστορίες με πρωταγωνιστή τον Μονταλμπάνο, έτσι κι εδώ η αφήγηση γίνεται σε τρίτο πρόσωπο. Διατηρώντας το σκωπτικό ύφος του πρωταγωνιστή του, αλλά και τις ιδιότυπες φυσιογνωμίες των συνεργατών του επιθεωρητή, ο Καμιλλέρι μάς παραδίδει ακόμα μια εξαιρετική αστυνομική ιστορία. Μολονότι δεν υπάρχει στη συγκεκριμένη υπόθεση η γυναικεία μορφή που δίνει μια ξεχωριστή νότα στη συμπεριφορά και τη διάθεση του επιθεωρητή, ωστόσο τα ιδιαίτερα στοιχεία της προσωπικότητας του Μονταλμπάνο παραμένουν ενεργά και απολαυστικά. Καυστικός, σκωπτικός, ανυπόμονος, οξυδερκής, είναι μερικά από τα στοιχεία που κάνουν τον Μονταλμπάνο τόσο αγαπητό στο αναγνωστικό κοινό.
Οι μικροσκελείς προτάσεις του Καμιλλέρι δίνουν έντονο ρυθμό στην αφήγηση, ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι ο συγγραφέας δεν κάνει σχεδόν καθόλου εκτενείς περιγραφές χώρων, τοπίων και γενικότερα σκηνικών, αφήνοντας τα γεγονότα και τα πρόσωπα να οδηγήσουν την πλοκή. Η δομή του βιβλίου αποτελείται από μικρά κεφάλαια, ενώ οι διάλογοι αποτυπώνουν εξαιρετικά τα στοιχεία των χαρακτήρων της υπόθεσης.
Για ακόμα μια φορά εξαιρετική η μετάφραση της Φωτεινής Ζερβού.
