Κατάδυση στον ωκεανό της ψυχής

Μετά το εξαιρετικό «Ο διπλός θάνατος της Κριστίν Φολς», ο John Banville επιστρέφει μ’ ένα αστυνομικό μυθιστόρημα-κατάδυση στον ανθρώπινο ψυχισμό. Αν μπερδευτήκατε με το όνομα του συγγραφέα στην πρώτη σειρά με εκείνο στο εξώφυλλο, απλά πρόκειται για τον γνωστό και πολυβραβευμένο Ιρλανδό John Banville, που με το ψευδώνυμο Benjamin Black υπογράφει τα αστυνομικά μυθιστορήματά του με ήρωα τον Κουίρκ.

Καθώς ο χρόνος έχει αφήσει τα σημάδια του πάνω στο κορμί και στην ψυχή του παθολόγου Κουίρκ, ένας φίλος από το κολέγιο, ο Μπίλι Χαντ, θα έρθει σ’ επαφή μαζί του. Στη συνάντησή τους τον ενημερώνει ότι η γυναίκα του βρέθηκε πνιγμένη στο ποτάμι και ότι προφανέστατα πρόκειται για αυτοκτονία. Ο Κουίρκ αντιλαμβάνεται ότι η ιστορία δεν είναι τόσο απλή όσο φαίνεται.

Ενώ τα γεγονότα ξετυλίγονται αργά και η βαρυθυμία τον έχει καταβάλει, ο Κουίρκ θα διεισδύσει σ’ έναν κόσμο γεμάτο από σεξουαλικές εμμονές, ναρκωτικά, εκβιασμούς και φόνους. Ένας κόσμος που χρειάζεται έναν άνθρωπο έξω από τα καθιερωμένα για να μπορέσει να τον κατανοήσει και να βγάλει άκρη. Και ο Κουίρκ είναι εκείνος που μπορεί να το κάνει.

Αφού διαπιστώνει ότι πρόκειται για δολοφονία και ακολουθώντας τα ίχνη της νεκρής γυναίκας στο ινστιτούτο καλλωπισμού που διατηρούσε με την ονομασία «Ασημένιος Κύκνος», ο Κουίρκ θα περιορίσει τον αριθμό των υπόπτων στον συνεργάτη της που κοιμόταν μαζί της, στην εν διαστάσει γυναίκα του και σ’ έναν περίεργο γιατρό, πρόσωπα που όλα έχουν να κρύψουν κάτι. Και μολονότι η υπόθεση μοιάζει άλυτη ακόμα και για τον επιθεωρητή της αστυνομίας, ο Κουίρκ μπαίνοντας ολοένα και πιο βαθιά στο παράλογο σκηνικό, ειδικότερα όταν συνειδητοποιεί ότι και η κόρη του είναι γνωστή με τον συνιδιοκτήτη του ινστιτούτου, καταλαβαίνει ότι πρέπει να αποκαλύψει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα την ταυτότητα του δολοφόνου.

Το συγκεκριμένο μυθιστόρημα εντάσσεται στο αστυνομικό είδος και δη το νουάρ. Γραμμένο σε τριτοπρόσωπη αφήγηση και με γλώσσα λυρική, εξαίρετες παρομοιώσεις και αφηγηματική τεχνική που απογειώνει την ανάγνωση και αναδεικνύει την αδιαμφισβήτητη συγγραφική ικανότητα του Banville, το βιβλίο αποτελεί μια κατάδυση στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση, που επί το πλείστον άγεται και φέρεται από τα αυτοκαταστροφικά πάθη της, τη δίψα της λαγνείας, την ηδονή της διαφθοράς. Οι χαρακτήρες, μαριονέτες στα χέρια του συγγραφέα που παρουσιάζουν μια εξαίρετη παράσταση, ορμώμενοι από εκείνα που πιθανόν να τους καταστρέψουν, άρα και αυθεντικοί, μπλέκουν και μπλέκονται σ’ ένα γαϊτανάκι από το οποίο κανείς δεν θα βγει κερδισμένος.

Εδώ δεν θα συναντήσουμε τη γρήγορη ροή του κειμένου και τις κατακλείδες κεφαλαίων που θα μας ιντριγκάρουν για να προχωρήσουμε παρακάτω την ανάγνωση. Εδώ συναντούμε μια προσεκτική ματιά σε ανθρώπους που δεν διαφέρουν καθόλου από τον μέσο άνθρωπο, θύτες και θύματα στο ίδιο παιχνίδι.

«Ο ασημένιος κύκνος» είναι ένα βιβλίο που αξίζει να του αφιερώσετε χρόνο, καθ’ ότι πρόκειται για ένα πολύ αξιόλογο αστυνομικό μυθιστόρημα, με την εξαιρετική μετάφραση της Μαρίας Φακίνου.