«το αντίθετο της γνώσης δεν είναι η άγνοια, αλλά οι βεβαιότητες. Αυτές οι βεβαιότητες που σας οδηγούν σήμερα κατευθείαν στην κόλαση» σελ. 43

Ο Rachid Benzine είναι Γαλλομαροκινός ισλαμολόγος, έχει συγγράψει πολλά βιβλία με θέμα το Ισλάμ και εστιάζει σε μια σύγχρονη φιλελεύθερη ερμηνευτική του Κορανίου. Είναι καθηγητής στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών της Aix-en-Provence στη Γαλλία και στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Louvain στο Βέλγιο. Επίσης είναι υπεύθυνος της σειράς Islam des Iumieres στις εκδόσεις Albin Michel.

Το επιστολικό μυθιστόρημά του «Νουρ, γύρνα στον κόσμο» έχει γραφτεί μετά την τρομοκρατική επίθεση τζιχαντιστών του ISIS στις 13 Νοεμβρίου του 2015 στο κέντρο του Παρισιού –που έμεινε γνωστή ως η «11η Σεπτεμβρίου της Ευρώπης»– και προσεγγίζει το θέμα του αντι-μουσουλμανισμού στην Ευρώπη, του περιεχομένου του Κορανίου και της δράσης του ISIS.

Ξεκινά με το ερώτημα: «Γιατί κάποιοι νέοι και νέες που έχουν γεννηθεί στη χώρα μου, που προέρχονται από την ίδια κουλτούρα με τη δική μου, που φαινομενικά ανήκουν σε έναν κόσμο που ταυτίζεται με τον δικό μου, αποφασίζουν να πάνε σε μια εμπόλεμη χώρα και, σε μερικές περιπτώσεις, να σκοτώσουν στο όνομα ενός θεού που είναι και δικός μου;» (σελ. 7).

Ένας διχασμός γεννιέται εντός του αφηγητή, ένα μέρος του εαυτού του βρίσκεται εναντίον ενός άλλου μέρους. Η πίστη του στρέφεται εναντίον του. Συνειδητοποιεί άκομψα τη σαθρότητα των βεβαιοτήτων του. Με αφορμή τη γέννηση και δράση του ISIS o αφηγητής βρίσκεται απέναντι σε μεγάλα ζητήματα. «Ποιος  εκπροσωπεί τη νεωτερικότητα και ποιος την παράδοση; Ποιος εκπροσωπεί τη βαρβαρότητα και ποιος τον πολιτισμό; Σε αυτές τις έννοιες που κατηγοριοποιούν τον κόσμο μας θέλησα να δώσω σάρκα και οστά, θέλησα να τους δώσω ένα πρόσωπο, βάζοντάς τες να εκπροσωπηθούν από χαρακτήρες που συγκρούονται» (σελ. 9).

Έτσι προέκυψε ο έντονος διάλογος επιχειρημάτων σε μορφή επιστολών ανάμεσα σε έναν πατέρα και στην κόρη του των οποίων η σχέση διαταράσσεται. H κόρη γράφει από τη Φαλούτζα του Ιράκ. Έχει προσχωρήσει στον ISIS και μέσω των γραμμάτων που στέλνει στον πατέρα της υπερασπίζεται τις θέσεις της με πάθος και επιχειρήματα. «Θα διώξουμε όλους αυτούς που αμαυρώνουν τη θρησκεία μας· θα διώξουμε τους Σταυροφόρους» (σελ. 13).

Ο πατέρας ανταπαντά πως ποτέ δεν της έμαθε να μισεί τους άλλους, αλλά αντίθετα της έμαθε να αποφεύγει τους φανατικούς οι οποίοι παραποιούν τις ιδέες για τη θρησκεία. Της τονίζει: «Και μην ξεχνάς ποτέ ότι το μίσος και ο αποκλεισμός δεν είναι δρόμοι που οδηγούν στον Αλλάχ, αλλά σε φρικτά αδιέξοδα!» (σελ. 18). Εκείνη με τη σειρά της στηρίζει με εμφανές πάθος τις θέσεις και τη δράση του ISIS παρουσιάζοντάς τον ως σωτήρα του έθνους τους, ως ελπίδα ελευθερίας και αποτίναξης του ζυγού στην προσπάθεια να τον πείσει να ασπαστεί και ο ίδιος τις θέσεις του. «Εδώ είμαι στον Παράδεισο. Ό,τι μπορεί να ονειρευτεί ένας μουσουλμάνος στη ζωή υπάρχει στη Φαλούτζα. Κάθε μέρα φτάνουν σ’ εμάς καλά νέα απ’ όλα τα μέτωπα. Βαδίζουμε από νίκη σε νίκη». Παντού οι κάτοικοι μας υποδέχονται σαν απελευθερωτές» (σελ. 22). Παρουσιάζει τη δράση τους ως απελευθερωτικό αγώνα ενάντια στην υποδούλωση: «Μπαμπά, έλα! Εδώ θα βρεις τη Σωτηρία σου» (σελ. 38).

Συνεχίζοντας την επιχειρηματολογία του ο πατέρας: «Οι πιστοί φοβούνται την κόλαση, αλλά θα έπρεπε πρώτα να φοβούνται τις βεβαιότητές τους! Δεν είναι δυνατόν να αρκούμαστε στο να πιστεύουμε ό,τι μας λέει ο οποιοσδήποτε για το Ισλάμ ή ό,τι διαβάσαμε χωρίς να το έχουμε ψάξει βαθύτερα» (σελ. 42). «Το Κοράνι το διατυπώνει ξεκάθαρα όταν λέει ότι ο Αλλάχ θα στρώσει τον δρόμο προς τον Παράδεισο σε όσους αναζητούν. Η αποστολή μας ως άνθρωποι δεν είναι να βρίσκουμε απαντήσεις, αλλά να ερευνούμε» (σελ. 43).

Ο διάλογος μέσω επιστολών κορυφώνεται όταν ο πατέρας υφίσταται βιαιοπραγίες. Εκεί ξεκινά η αντίστροφη μέτρηση του διαλόγου τους, καθώς τα γεγονότα που θα ακολουθήσουν θα είναι πια οι κύριοι πρωταγωνιστές της ιστορίας αυτής και οι θεωρίες και τα λόγια θα παραμεριστούν, θα πάρουν την αληθινή διάστασή τους. Η πραγματικότητα θα οδηγήσει τις υποθέσεις τους σε νέους δρόμους και θα δείξει στον αναγνώστη την ωμή ρεαλιστική ουσία των πραγμάτων που η Νουρ αρνούνταν να δει με αποτέλεσμα να τη βιώσει με τον χειρότερο δυνατό τρόπο.

Ένα επιστολικό μυθιστόρημα, ένας συγκλονιστικός διάλογος ανάμεσα σε έναν πατέρα, ισλαμολόγο με κριτικό πνεύμα και στην κόρη του που προσχωρώντας στον ISIS λειτούργησε με παρορμητισμό παρερμηνεύοντας όλα όσα είχε μάθει από τον πατέρα της. Μια κραυγή αγωνίας και έκκλησης του πατέρα να επιστρέψει η κόρη του σε αυτόν, να μπορέσει να αντιληφθεί την αληθινή διάσταση των γεγονότων και των καταστάσεων.

Το επιστολικό αυτό μυθιστόρημα, όπου η λογική και τα συναισθήματα εναλλάσσονται, η αγωνία εντείνεται και η κορύφωση γεγονότων και συναισθημάτων προκαλεί στον αναγνώστη ανάμεικτα συναισθήματα, διαβάζεται απνευστί. Ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα που αποδομεί το μίσος εναντίον των μουσουλμάνων και «βάζει τα πράγματα στη θέση τους».

«Ο λαός και η εξουσία προτιμούν να επαναλαμβάνουν συνεχώς τα ίδια λάθη σε σχέση με το Ισλάμ παρά να αναρωτιούνται ποια είναι η αληθινή φύση του. […] Οι πιστοί φοβούνται την κόλαση, αλλά θα έπρεπε πρώτα να φοβούνται τις βεβαιότητές τους! Δεν είναι δυνατόν να αρκούμαστε στο να πιστεύουμε ό, τι μας λέει ο οποιοσδήποτε για το Ισλάμ ή ό,τι διαβάσαμε χωρίς να το έχουμε ψάξει βαθύτερα. Η έρευνα όμως θέτει πολύ περισσότερα ερωτήματα από τις απαντήσεις που δίνει» (σελ. 45).