Σαν αδερφές

«”Εγώ θα βρω τον ομορφότερο άνδρα της Σμύρνης κι εσύ θα πάρεις τον πρίγκιπα”, υποσχέθηκε η Κλειώ στη Λυγερή και η συμφωνία έκλεισε.»

Μεγάλωσαν σαν αδερφές μέσα στα πλούτη. Αφήνοντας πίσω τους την εφηβεία, έκαναν όνειρα, πολλά όνειρα! Μα ήρθε η Μεγάλη Καταστροφή και τους τα πήρε. Μαζί και τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Κι εκείνες, τις χώρισε.

Σμύρνη-Μυτιλήνη-Θεσσαλονίκη-Αθήνα η μία, αναζητώντας τη χαμένη «αδερφή». Σμύρνη-Αθήνα η άλλη, με χαμένη μνήμη. Κλειώ και Λυγερή. Τις ένωσε το γάλα της ίδιας γυναίκας. Δεσμός ισχυρός, που ούτε η Μικρασιατική Καταστροφή δεν μπόρεσε τελικά να νικήσει.

Η γραφή της Ζωγραφιάς Τσαβέα είναι σκέτος ποταμός. Από την πρώτη σελίδα μέχρι την τελευταία το κείμενο κυλάει μόνο του και στον διάβα του τα παρασύρει όλα. Με γραμμική αφήγηση, κατά κύριο λόγο, και αφού παρουσιάζει συνοπτικά το παρελθόν, φτάνει στο παρόν –αυτό που θέλει να διηγηθεί– και τότε επιβραδύνει. Από τη ρεαλιστική αφήγησή της δεν λείπουν οι περιγραφές των τόπων και των ανθρώπων, ούτε οι εικόνες που ξεδιπλώνονται πλούσιες και ξεσηκώνουν τον νου των αναγνωστών.

Μια συναισθηματική φόρτιση διατρέχει ολόκληρο το βιβλίο. Οι απώλειες, οι ταλαιπωρίες, αλλά και οι χαρές των ηρωίδων δεν μπορούν να αφήσουν ασυγκίνητο κανέναν. Όλοι ενστικτωδώς συμπάσχουν. Και στο τέλος, όταν έρχεται η «αναγνώριση» και οι υποσχέσεις εκπληρώνονται, όλοι ανακουφίζονται.

«Το “Λουλούδι της ψυχής μου” είναι μια ακόμα ιστορία ξεριζωμού και πόνου; Μια ιστορία για την καταστροφή της Μικρασίας;» θα ρωτήσει κάποιος. «Ναι», θα είναι η απάντηση. «Αλλά είναι κι ένα βιβλίο για τη δύναμη της αγάπης, της ελπίδας, του θάρρους και της πίστης».