Η ζωή στο σκοτάδι της κακοποίησης

Η Καταλανή Μάιτε Καράνθα πρωτοπαρουσιάστηκε στα ισπανικά γράμματα το 1986 και αμέσως έτυχε θετικής υποδοχής. Το 2010 με το νεανικό μυθιστόρημα «Λόγια δηλητήριο» λαμβάνει έναν σημαντικό αριθμό βραβείων, ανάμεσα σε αυτά και το Εθνικό Βραβείο της Ισπανίας στην κατηγορία της Νεανικής Λογοτεχνίας.

Η υπόθεση του μυθιστορήματος στρέφεται γύρω από μια εξαφάνιση. Η δεκαπεντάχρονη Μπάρμπαρα Μολίνα εξαφανίζεται από το σπίτι της. Αρχικά ο αστυνόμος Λοθάνο θεωρεί ότι η κοπέλα το έσκασε από το σπίτι της, αλλά όταν εκείνη τηλεφωνεί στη μητέρα της και ζητάει βοήθεια, τότε τα δεδομένα αλλάζουν. Έπειτα όμως από αυτό το τηλεφώνημα τα δεδομένα αλλάζουν και όλοι θεωρούν ότι το κορίτσι είναι νεκρό. Τέσσερα χρόνια αργότερα η Μπάρμπαρα δίνει ένα σημάδι ζωής. Τηλεφωνεί στη φίλη της την Εύα και της λέει μόνο «Βοήθησέ με». Από αυτό το σημείο και μετά αρχίζει ένας αγώνας δρόμου για να σωθεί η κοπέλα.

Η συγγραφέας χρησιμοποιεί τέσσερις διαφορετικές οπτικές γωνίες στην αφήγησή της: του αστυνόμου Λοθάνο που είχε αναλάβει την υπόθεση τέσσερα χρόνια πριν και τώρα είναι στην τελευταία του μέρα πριν από τη συνταξιοδότηση, της Εύας, της καλύτερης φίλης της Μπάρμπαρα που αισθάνεται ταυτόχρονα προδομένη και προδότρια, της μητέρας της κοπέλας που μέσα σε τέσσερα χρόνια γέρασε και επιβιώνει χάρη στα ηρεμιστικά και της ίδιας της Μπάρμπαρα. Με δεξιοτεχνία η Καράνθα δίνει σταδιακά τα στοιχεία της υπόθεσης, τα προβλήματα που δημιουργούσε ή αντιμετώπιζε το κορίτσι. Σιγά σιγά ακολουθεί τη διαδρομή που οδήγησε στην εξαφάνιση της Μπάρμπαρα και στον εγκλωβισμό της στον εφιάλτη. Μέσα από την εναλλαγή των οπτικών φωτίζει τα συναισθήματα των εμπλεκομένων, τις συνέπειες των αποφάσεών τους, των όσων είπαν ή δεν είπαν.

Αν και πρόκειται για νεανικό μυθιστόρημα μπορεί, και κατά την άποψή μας πρέπει, να διαβαστεί και από μεγαλύτερο σε ηλικία κοινό. Ψυχολογικά σκληρό, με στοιχεία αστυνομικού ενδιαφέροντος, το μυθιστόρημα της Καράνθα είναι μια δυνατή φωνή προτροπής για όσους υποφέρουν στα χέρια κάποιου, για όσους πέφτουν θύμα οποιασδήποτε μορφής κακοποίησης, να φωνάξουν όχι, να μοιραστούν τα μυστικά τους για να σωθούν και να σώσουν όσους μπορεί να βρεθούν στη θέση τους. Η παιδική σεξουαλική κακοποίηση παραμένει ένα θέμα ταμπού και με μεγάλη τόλμη η Καταλανή συγγραφέας το φέρνει στο προσκήνιο και μας προτρέπει όλους να είμαστε σε εγρήγορση, να ακούσουμε προσεχτικά την οποιαδήποτε έκκληση για βοήθεια, ακόμα κι αν είναι ένας ψίθυρος.