Η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη με Master of Science από το Πανεπιστήμιο της σουηδικής Ουψάλας με μακρά εργασιακή πείρα στην Κλινική Ψυχιατρική, ασκούμενη διαρκώς κι αενάως στην ενσυναίσθηση, δίδει και το αναπόφευκτο ποιητικό της στίγμα με την τέταρτη εκδοθείσα συλλογή της (πρώτη λογοτεχνική εμφάνιση το 2006).

Προτιμώ να σας δώσω μερικά δείγματα γραφής της πριν τα σχολιάσουμε επιχειρώντες όπως συναγάγωμεν ομού κάποια πρώτα συμπεράσματα επί της ποιητικής της τέχνης:

Λιγοστεύουν οι λέξεις

Λιγοστεύουν οι λέξεις

Μουδιασμένες

λιώνουν στο στόμα

χάπι πικρό

Κόμπος στο λαιμό

με πνίγουν

Τελειωμένα λόγια οι λέξεις

Ακατάληπτα

μουρμουρητά και κραυγές

ανακούκουρδα καθισμένα

κουνιούνται πέρα δώθε

Θρηνούν

Θρήνος που λέξεις δεν γίνεται

Φρίκη που δεν τη φτάνουν λέξεις.

Αυτό το ποίημα έχει μεταφραστεί ήδη σε τέσσερις γλώσσες, ιταλικά, γερμανικά, σουηδικά και αγγλικά. Το επέλεξα ως συνανθολόγος για ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ 2017, τα καλύτερα ποιήματα της χρονιάς που πέρασε που εκδίδονται τακτικά από τα (δε)κατα. Δεν είναι βέβαια τυχαία η επιλογή αφού εδώ συναίρεται και συναιρείται και η θεματολογία και η μορφολογία και η ποιητική τέχνη της καλής ψυχολόγου και λογοτέχνιδος.

Ραγισματιά ίσως

Πριν ξεκολλήσει πέτρα πριν ξανακυλήσει

σε τρύπια κιβωτό καταχωνιάζει ρύπους

Ρέλια θηλιές ρούχα χαρταετοί σχισμένα

ξέφτια ραμμένα με φυγόδικες βελόνες

Την παιδική κουβέρτα την καρό διστάζει

σε λήθης θύλακα βαθύ πριν παραχώσει

Με τα καρό ερμητικά αραδιασμένα

κατέγραφε καλά κουτάκια σφραγισμένα

Κύκλοι τετράγωνοι επάλληλες γωνίες

χάσματα σύνορα χαραγματιές κομμάτια

Χρήσιμη αν κάποτε πάτσγουορκ ραβόταν

τουλάχιστον αυτήν να έπαιρνε μαζί του

Τετράγωνων διαδρομών γεωγραφία

δίχως συγκλίσεις συρραφές δίχως συνάψεις

Ποτέ καμπύλες εναγκαλισμοί πλεξούδες

επιστροφές ποτέ σ’ ειδυλλιακά τοπία

Φυγή κι επιστροφή πάντα στον ίδιο τόπο

ραγισματιά ίσως στο χείλος χθόνιου ρείθρου.

Εδώ, αυτό το ιδιότυπο ασύνδετο σχήμα συνεπιφέρει και μία ατονική ιδεολογική αντικειμενοποίηση, μία καθ’ ύψος ενόραση της τελικής ομοιογένειας κάθε ανθρωπίνης φύσεως, φτάνει να μπορείς να την κοιτάξεις χωρίς τις παρωπίδες του ατομικού προσωπείου που λέγεται και «εγώ».

Μορφές νεανικές

Μορφές νεανικές δεν πρόλαβαν

να μυρίσουν ανθισμένο γιασεμί

να ράνουν με ροδόνερο ροδιά χείλη

κι αφέθηκαν σ’ άγγιγμα εφέτη στυγερού

Στ’ όνομα ανελέητου θεού που σήπεται

υποδύθηκαν τη φωτιά μ’ αλαλαγμούς

ντύθηκαν σφάγια σκόρπισαν τον όλεθρο

Φλεγομένη έρημος μας σκέπασε

φλόγες κρυστάλλινα σπαθιά διείσδυσαν

ερήμωσαν τη μέσα χώρα

Μείναμε με τη σφραγίδα της πληγής στο μέτωπο

στο στήθος διχαλωτή δαγκάνα αδηφάγα.

Κι εδώ η δουλειά της ψυχιάτρου είναι δίστομος, διαπεραστική θα έλεγα, αν δεν υπέφωσκε εκείνη η αδήριτη τρυφερότητα που απομακρύνει την ποιητική σποδό από κάθε απόπειρα ανατομίας ζωντανού όντος.

Λίγο νερό

Αθώο αίμα παφλάζει

Σε μετρό και σε πλατείες

Τυφλός ο μακελάρης

Φούλι δεν φίλησε

Αυγή δεν άνθισε ποτέ

Κελάρι θεοσκότεινο

Φως λίγο φως να ψάξουμε τα έρημα κορμιά

Λίγο νερό να πλένουμε διαμελισμένα σώματα

Χώμα στεγνό να βρέξουμε στο δάκρυ μας.

Κι εδώ υπεισέρχεται η ελπίδα, με το αρχετυπικό σύμβολο του Φωτός. Ποίηση κατά βάσιν ανθρωπιστική κι αισιόδοξη συνάμα, μαχητική για τα ιδεώδη του Διαφωτισμού που σηματοδοτούν την πορεία του Δυτικού Πολιτισμού και της μη ευνουχιστικής ψυχιατρικής φυσικά, αφού ο σεβασμός στην ιδιαιτερότητα κάθε ατόμου κι η επίγνωση της συλλογικότητος κάθε ανθρώπινης μοίρας επιφέρει την αναπόφευκτη επιείκεια κι ανοχή, αποδοχή και παραδοχή του διαφορετικού. Σκέφτομαι συχνά τι θα κάναμε χωρίς τους ποιητές, ειδικά αν είναι και θεραπευτές ψυχών τε και σωμάτων. Ίσως η κακοδαιμονία του κόσμου μας να οφείλεται σε αυτή την παρανοϊκή αφύσικη σχάση σώματος-ψυχής κι ήρθε η ώρα οι θεμελιωτές του επόμενου πολιτισμού να αποκαταστήσουν αυτή την κατάφωρη αδικία. Το νοητικόν ή το βουλητικόν μέρος μιας ανθρωπίνης υπάρξεως δεν αρκούν για την ισορροπία. Πρέπει όλες οι πλευρές του πολυπρισματικού κι ανεξερεύνητου εν πολλοίς όντος να συνυπάρξουν και να συνεργασθούν αρμονικώς προς το καλόν του συν-Όλου.

Χαίρομαι κάθε φορά που απολαμβάνω το ποιητικό απαύγασμα φωτισμένων ανθρώπων που ξέρουν να προσφέρουν και να μάχονται για την Ανθρωπότητα.

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, σε χαιρετώ με άπειρο σεβασμό κι εκτίμηση. Υποκλίνομαι μπροστά στην κατάρτιση και στον ποιητικό σου αναβαθμό.